Weszły w życie ważne zmiany w emeryturach. ZUS przypomina

Celem zmian, które weszły w życie 1 stycznia 2024 r. było odwrócenie wygasającego charakteru emerytur pomostowych. Dlatego z listy wymagań, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o to świadczenie usunięto zapis dotyczący wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. "Od tego roku z emerytury pomostowej mogą skorzystać osoby, które rozpoczęły pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 1 stycznia 1999 r." – przypomina ZUS.

Kogo dotyczy emerytura pomostowa?

Emerytury pomostowe to rodzaj wcześniejszej emerytury. Przysługuje osobom wykonującym tzw. prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Na liście zawodów, które mogą kwalifikować do tego świadczenie są np. górnik, hutnik, rybak morski, pilot czy kontroler ruchu lotniczego. Do niedawna obowiązywały przepisy, w myśl których świadczenie to miało mieć wygasający charakter (tzn. z czasem miała maleć liczba osób, które będą uprawnione do korzystania z niego). Od początku tego roku weszły w życie zmiany, które zatrzymały ten trend.

Kto może dostać emeryturę pomostową? Nowe kryteria

Listy zawodów, których wykonywanie może uprawniać do otrzymania emerytury pomostowej znajdują się w ustawie o emeryturach pomostowych. Wśród nich jest wspomniany wcześniej górnik czy hutnik, ale też np. ratownik górski czy maszynista. Pomiędzy przedstawicielami poszczególnych profesji istnieją różnice w szczegółowych kryteriach, jakie muszą wypełnić, by skorzystać z emerytury pomostowej. Oprócz tego są warunki ogólne, które muszą spełnić wszyscy ubiegający się o to świadczenie.

Pod tym względem można podzielić ich na dwie grupy. Pierwsza to osoby które urodziły się po 31 grudnia 1948 r. i spełniły łącznie następujące warunki:

• osiągnęły wiek emerytalny – co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn
• udowodniły okresy składkowe i nieskładkowe – co najmniej 20 lat dla kobiet i25 lat dla mężczyzn
• po 31 grudnia 2008 r. wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w ustawie o emeryturach pomostowych
• udowodniły co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionych w ustawie o emeryturach pomostowych.

Do drugiej grupy należą osoby, które również urodziły się po 31 grudnia 1948 r. Są to przedstawiciele wybranych profesji wymienionych w ustawie o emeryturach pomostowych. Lista warunków, jakie muszą spełniać jest tu nieco krótsza. Osoby te powinny:

• udowodnić okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn;
• po 31 grudnia 2008 r. wykonywać prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w ustawie o emeryturach pomostowych​​​​​​.

Chcesz się ubiegać o emeryturę pomostową? Zobacz, jakie dokumenty są wymagane

Lista dokumentów wymaganych przy ubieganiu się o emeryturę pomostową:

• EPOM wniosek o emeryturę pomostową (do pobrania ze strony www.zus.pl); wniosek można złożyć również za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE); formularz wniosku jest również dostępny w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów w każdej jednostce organizacyjnej ZUS;
• informacja o okresach składkowych i nieskładkowych;
• dokumenty potwierdzające okresy m.in.: pracy/ prowadzenia działalności pozarolniczej/ służby wojskowej/ pobierania zasiłku dla bezrobotnych/ urlopu wychowawczego/ nauki w szkole wyższej
• dokumenty potwierdzające okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;
• dokumenty potwierdzające osiągane wynagrodzenie przed 1 stycznia 1999 r.;
• zaświadczenie lekarza medycyny pracy o orzeczonej niezdolności do wykonywania prac w szczególnych warunkach/ szczególnym charakterze.

Kiedy można złożyć wniosek o emeryturę pomostową?

Wniosek o przyznanie emerytury pomostowej można złożyć nie wcześniej niż na 30 dni przed spełnieniem warunków do przyznania świadczenia lub zamierzonym terminem przejścia na emeryturę. Jeżeli wniosek zostanie złożony wcześniej, organ rentowy wyda decyzję o odmowie prawa do świadczenia, wskazując, które warunki nie zostały spełnione. Jeżeli wniosek zostanie złożony w kolejnych miesiącach po spełnieniu warunków do emerytury, prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca zgłoszenia wniosku.

Wniosek o emeryturę pomostową. Gdzie i jak złożyć dokumenty?

Wniosek o emeryturę pomostową można złożyć:

• osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS (pisemnie lub ustnie do protokołu);
• za pośrednictwem: operatora pocztowego, polskiego urzędu konsularnego;
• w formie dokumentu elektronicznego przez PUE.

Jaki i kiedy ZUS załatwi sprawę?

Jak czytamy na stronie ZUS-u, wniosek o emeryturę pomostową rozpatruje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. "Po analizie wniosku i załączonej dokumentacji oraz ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji" – czytamy.