Walka z nielegalnym odprowadzaniem ścieków i zanieczyszczaniem środowiska wchodzi w nową fazę. Państwo zacieśnia kontrolę, a konsekwencje dla właścicieli domów, którzy omijają przepisy, są coraz bardziej dotkliwe. Poznaj swoje prawa i obowiązki, zanim będzie za późno.
Akcja kontroli kanalizacji. Urzędnik z policją może pukać do każdych drzwi
W całej Polsce trwa wielka akcja kontroli przydomowych systemów odprowadzania ścieków i wody deszczowej. Artis. Głównym celem tych działań jest weryfikacja prawidłowości i legalności tak zwanej kanalizacji, czyli domowych instalacji kanalizacyjnych oraz systemów odprowadzania wód opadowych. Kontrolerzy, najczęściej przedstawiciele gmin lub straży gminnej/miejskiej, mogą pojawić się w twojej nieruchomości.
Co szczególnie ważne, jeśli właściciel nieruchomości odmówi wpuszczenia kontrolera (co jest jego prawem), urzędnik może poprosić o asystę policji. Oznacza to, że odmowa kontroli może skutkować przymusowym wejściem na posesję, co jest traktowane bardzo poważnie.
Obowiązki właścicieli nieruchomości
Każdy właściciel nieruchomości, która nie jest podłączona do gminnej sieci kanalizacyjnej, ma obowiązek zapewnienia prawidłowego odprowadzania ścieków bytowych i wód opadowych. Brak takiego podłączenia oznacza konieczność posiadania:
• szamba (zbiornika bezodpływowego). Musi być szczelne i regularnie opróżniane przez uprawnione podmioty.
• przydomowej oczyszczalni ścieków. Musi być zgodna z przepisami i posiadać odpowiednie pozwolenia.
• systemu odprowadzania wód opadowych. Wody deszczowe nie mogą być odprowadzane do kanalizacji sanitarnej.
Kluczowym elementem kontroli jest weryfikacja, czy te systemy są legalne, prawidłowo funkcjonują i czy właściciel wywiązuje się z obowiązków sprawozdawczych.
Surowe kary finansowe. Ile zapłacisz za zaniedbania?
Konsekwencje niedopełnienia obowiązków związanych z kanalizacją mogą być bardzo dotkliwe, sięgając nawet 50 tys. zł kary. Warto rozróżnić rodzaje kar, które mogą zostać nałożone:
1. Kara za brak umowy lub brak dowodów opróżniania szamba/oczyszczalni:
- Właściciel nieruchomości ma obowiązek posiadania umowy z firmą asenizacyjną na wywóz nieczystości płynnych oraz dowodów (rachunków, faktur) regularnego opróżniania szamba (lub osadów z oczyszczalni).
- Za brak takiej umowy lub brak udokumentowania regularnego wywozu ścieków, grozi grzywna w wysokości do 5000 zł. Ta kara może być nałożona w postępowaniu mandatowym lub przez sąd.
2. Kara za nieprawidłowe odprowadzanie ścieków/wód opadowych:
- Odprowadzanie ścieków bytowych (np. z szamba) do gruntu, rowów, rzek czy innych wód jest surowo zabronione i traktowane jako zanieczyszczanie środowiska.
- Odprowadzanie wód opadowych do kanalizacji sanitarnej (zamiast np. do kanalizacji deszczowej, gruntu czy zbiorników retencyjnych) również jest niezgodne z prawem.
- Za takie działania grożą bardzo wysokie kary finansowe, w niektórych przypadkach sięgające nawet 50 tys. zł. Kary te wynikają z przepisów Prawa ochrony środowiska oraz ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
3. Kary za samowolę budowlaną:
- Jeśli szambo lub oczyszczalnia przydomowa zostały wybudowane bez wymaganych pozwoleń (jeśli były takie wymagane), może to być traktowane jako samowola budowlana, co wiąże się z legalizacją (kosztowną) lub nakazem rozbiórki.
Przykład
Pan Jan, właściciel domu jednorodzinnego niepodłączonego do kanalizacji, przez 3 lata nie opróżniał regularnie szamba, a gromadzące się ścieki częściowo wyciekały do gruntu obok posesji. Dodatkowo, nie posiadał żadnych faktur za wywóz nieczystości. Podczas kontroli, urzędnik zastał nieprawidłowości.
Pan Jan otrzymał:
• grzywnę za brak dowodów opróżniania szamba: do 5000 zł.
• dodatkowo, za nielegalne odprowadzanie ścieków do środowiska, może zostać obciążony znacznie wyższą karą, sięgającą nawet 50 tys. zł, w zależności od skali i konsekwencji zanieczyszczenia środowiska.
Całkowity koszt jego zaniedbań wyniósłby tysiące, a nawet dziesiątki tysięcy złotych, znacznie przewyższając koszty prawidłowego wywozu ścieków.
Czego dokładnie szukają kontrolerzy? Nie tylko dokumenty
Kontrola nie ogranicza się tylko do weryfikacji dokumentów. Kontrolerzy mają szerokie uprawnienia i szukają dowodów na nieprawidłowości:
- umowy i rachunki. Poproszą o okazanie umowy na wywóz nieczystości oraz rachunków potwierdzających regularne opróżnianie szamba lub osadów z oczyszczalni.
- sprawdzenie szczelności. Mogą wizualnie ocenić stan i szczelność szamba, sprawdzić, czy nie ma widocznych wycieków.
- sprawdzenie sposobu odprowadzania wód opadowych. Mogą zweryfikować, czy rynny i odprowadzenia wód deszczowych nie są podłączone do kanalizacji sanitarnej.
- zapytania do firm asenizacyjnych. Gminy często wysyłają zapytania do firm asenizacyjnych działających na ich terenie, prosząc o wykaz nieruchomości, z których odbierają nieczystości. To jest sposób na wykrycie "leśnych dziadków", którzy w ogóle nie korzystają z usług wywozu ścieków.
Ważne
W przypadku odmowy wpuszczenia kontrolera, urząd ma prawo zażądać asysty policji, która zapewni im dostęp do nieruchomości. Unikaj takiej sytuacji, ponieważ może to eskalować problem.
Jak uniknąć kary? Co zrobić, by spać spokojnie?
Nie ryzykuj wysokich kar i wizyty urzędnika z policją. Działaj proaktywnie:
• Podłącz się do sieci kanalizacyjnej. Jeśli w twojej okolicy jest dostęp do gminnej sieci kanalizacyjnej, masz obowiązek się do niej podłączyć. To najbezpieczniejsze i najwygodniejsze rozwiązanie.
• Zadbaj o legalne szambo lub oczyszczalnię. Jeśli nie masz dostępu do kanalizacji, upewnij się, że twoje szambo jest szczelne i posiada wymagane atesty, a przydomowa oczyszczalnia – stosowne pozwolenia.
• Zawrzyj umowę z firmą asenizacyjną. Podpisz umowę z uprawnioną firmą na regularny wywóz nieczystości płynnych.
• Zbieraj i przechowuj rachunki. Pilnuj wszystkich dowodów opłat za wywóz ścieków. To twój dowód na prawidłowe wypełnianie obowiązków.
• Nie odprowadzaj nielegalnie ścieków. Nigdy nie odprowadzaj ścieków bytowych ani wód opadowych do gruntu, rowów czy kanalizacji sanitarnej.
Ważne
Wiedza o przepisach i ich przestrzeganie to twój najlepszy obrońca. Nie daj się zaskoczyć i zabezpiecz się przed surowymi karami!
Wielka akcja kontroli kanalizacji w całej Polsce to sygnał, że władze poważnie traktują walkę z nielegalnym odprowadzaniem ścieków i zanieczyszczaniem środowiska. Konsekwencje są surowe – za brak umów, brak dowodów wywozu ścieków czy nielegalne odprowadzanie grożą kary w wysokości nawet 50 tys. zł. Urzędnik z policją może zapukać do twoich drzwi. Nie ryzykuj! Sprawdź swoje systemy odprowadzania ścieków i upewnij się, że twój dom spełnia wszystkie wymogi. Twój portfel i czyste środowisko są tego warte!
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji