Nauczycielskie świadczenie urlopowe to specyficzne świadczenie, które rządzi się swoimi prawami. Portal Samorządowy informuje, że każdy nauczyciel zatrudniony na podstawie Karty Nauczyciela otrzymuje je obligatoryjnie, proporcjonalnie do przepracowanego okresu. Świadczenie dotyczy roku szkolnego, czyli okresu zatrudnienia od 1 września do 31 sierpnia. Co ważne, na jego wysokość nie wpływają przerwy w pracy spowodowane chorobą czy urlopem.
Wysokość świadczenia zależy przede wszystkim od okresu zatrudnienia i wymiaru etatu. Nauczyciel, który przepracował cały rok szkolny na pełnym etacie, otrzymuje pełną kwotę. W przypadku krótszego zatrudnienia lub pracy na część etatu, kwota świadczenia odpowiednio maleje. Jak podkreśla Lesław Ordon, wiceprzewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność", "w praktyce nie da się nauczyciela w jednej placówce zatrudnić w wymiarze większym niż na jeden etat. Ten dodatkowy czas pracy jest traktowany jako godziny ponadwymiarowe". To oznacza, że nawet jeśli nauczyciel pracuje na 1,5 etatu, nie wpłynie to na zwiększenie świadczenia urlopowego z tego konkretnego miejsca pracy. Świadczenie pochodzi z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, a odpis jest stały, niezależny od liczby godzin ponadwymiarowych.
Kto jeszcze otrzyma świadczenie?
Świadczenie urlopowe otrzymają także nauczyciele emerytowani, którzy zdecydowali się kontynuować pracę, pod warunkiem, że zatrudnią się w placówce na podstawie przepisów Karty Nauczyciela. Dotyczy to m.in. publicznych przedszkoli, szkół, placówek doskonalenia nauczycieli, okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych oraz schronisk dla nieletnich.
Pieniądze trafią również do nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych, którzy pracują na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w urzędach administracji rządowej, kuratoriach oświaty, specjalistycznych jednostkach nadzoru, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej czy okręgowych komisjach egzaminacyjnych. Portal Samorządowy zaznacza, że nie ma tu znaczenia, czy placówka jest feryjna, czy nieferyjna, ani stopień awansu zawodowego nauczyciela. Nauczyciel początkujący otrzyma dokładnie taką samą kwotę świadczenia jak nauczyciel dyplomowany z wieloletnim stażem.
Kiedy wyższe świadczenie urlopowe?
Jedyny sposób, aby faktycznie zwiększyć kwotę świadczenia urlopowego, dotyczy nauczycieli pracujących na podstawie różnych umów, czyli u kilku pracodawców. Jak donosi Portal Samorządowy, nauczyciele zatrudnieni w dwóch różnych szkołach, w szkole i ośrodku opiekuńczym, lub innych placówkach, otrzymają świadczenie urlopowe od każdego z tych pracodawców, proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia.
Sławomir Wittkowicz, przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego "Forum - Oświata", wyjaśnia: Nauczycielowi należy się świadczenie urlopowe z każdego stosunku pracy. Tak samo jak w przypadku pensum jest rozliczane odrębnie. Reguluje to art. 53 Karty Nauczyciela. Czyli jak nauczyciel do południa pracuje w szkole podstawowej, a w godzinach wieczornych prowadzi zajęcia w schronisku dla nieletnich to łączna kwota świadczenia może przekroczyć wysokość 2723,40 zł brutto”.
Dla nauczycieli w placówkach feryjnych świadczenie zazwyczaj wpływa na początku wakacji letnich, ale nie później niż do 31 sierpnia. Pracownicy pedagogiczni z placówek nieferyjnych (np. przedszkola, schroniska dla nieletnich) otrzymują je co do zasady z początkiem urlopu trwającego co najmniej 14 dni. Jednak, jak zauważa Sławomir Wittkowicz, "praktyka wskazuje jednak, że zdecydowana większość samorządów tych terminów nie różnicuje i wypłaca to świadczenie jednocześnie wszystkim nauczycielom, na początku lipca”"
Świadczenie urlopowe a "wczasy pod gruszą". Czy można skorzystać z obu?
Wiele osób zastanawia się, czy otrzymanie świadczenia urlopowego wyklucza możliwość skorzystania z innych form pomocy socjalnej, takich jak popularne "wczasy pod gruszą". Portal Samorządowy rozwiewa wszelkie wątpliwości: nauczyciele mogą ubiegać się o pieniądze na "wczasy pod gruszą" niezależnie od otrzymanego świadczenia urlopowego.
Lesław Ordon tłumaczy: Nauczycielskie świadczenie urlopowe stanowi ok. 1/3 naszego odpisu na zakładowy fundusz. Środki, które zostają – a zostaje mniej więcej tyle samo, co z odpisów na zakładowy fundusz dla pracowników obsługi – są dzielone na różne cele socjalne – na zapomogi losowe, na fundusz mieszkaniowy czy "wczasy pod gruszą" Nauczyciel ma w tym przypadku takie same prawa jak pracownik obsługi. W przeszłości zdarzały się błędne interpretacje dyrektorów, którzy twierdzili, że otrzymanie świadczenia urlopowego wyklucza "wczasy pod gruszą", ale jak podkreśla Lesław Ordon, "to już zostało wyprostowane. Należy się, tylko trzeba złożyć wniosek".