Praca w sobotę
Kodeks pracy dopuszcza możliwość pracy w sobotę, która jest zazwyczaj dniem wolnym. Jest to możliwe w sytuacji, w której zaistnieją szczególne potrzeby pracodawcy. Ponadto również wówczas, kiedy konieczne okazuje się prowadzenie akcji ratowniczej, która ma na celu ochronę zdrowia lub życia ludzkiego. Akcja ta może być też związana z usunięciem awarii, ochroną środowiska lub mienia. Należy podkreślić, że wykonywanie pracy w sobotę, która jest dla pracownika dniem wolnym, powinno mieć miejsce tylko w wyjątkowych sytuacjach i nie może zostać przez pracodawcę zaplanowane wcześniej.
Nadgodziny w sobotę a dzień wolny
Jeśli pracownik wykonywał pracę w sobotę, czyli w dniu dla niego wolnym, wówczas przysługuje mu – zgodnie z Kodeksem pracy – w zamian inny dzień wolny od pracy. Dzień ten powinien zostać mu udzielony – do końca danego okresu rozliczeniowego – w terminie uzgodnionym z nim przez pracodawcę. Ten ostatni zobowiązany jest do udzielenia pracownikowi takiego dnia wolnego. W przeciwnym wypadku grozi mu kara, której wysokość waha się od 1 tys. zł do nawet 30 tys. zł. Warto podkreślić, że pracownikowi przysługuje cały dzień wolny bez względu na to, ile godzin przepracował w wolną sobotę.
Jeśli jednak w sobotę pracował więcej niż 8 godzin, oznacza to, że przekroczył dobową normę czasu pracy. W takiej sytuacji przysługuje mu - poza całym dniem wolnym - również wynagrodzenie oraz dodatek do niego w wysokości 50 proc. wynagrodzenia za każdą godzinę pracy ponad 8 godzin.
Wynagrodzenie za nadgodziny w sobotę
Zgodnie z Kodeksem pracy odbiór dnia wolnego za pracę w sobotę, której wymiar nie przekroczył 8 godzin, to jedyna możliwa rekompensata za czas przepracowany w ten dzień. Mogą jednak wystąpić wyjątkowe sytuacje, w których zamiast dnia wolnego pracodawca zmuszony będzie wypłacić pracownikowi wynagrodzenie. Może tak się zdarzyć w przypadku, kiedy sobota, w czasie której pracownik wykonywał pracę, jest ostatnim dniem rozliczeniowym. Z tego powodu pracodawca nie ma możliwości udzielenia dnia wolnego. Podobnie jak w sytuacji, w której pracownik do końca okresu rozliczeniowego przebywa na zwolnieniu lekarskim.
Jeżeli pracodawca nie mógł udzielić pracownikowi dnia wolnego za nadgodziny w sobotę, wówczas doszło do sytuacji, w której pracownik, wykonując swoje obowiązki również w sobotę, przekroczył przeciętną tygodniową normę czasu pracy. Z tego powodu – poza normalnym wynagrodzeniem – musi otrzymać także dodatek wynoszący 100 proc. za każdą godzinę pracy. Należy jednak jeszcze raz podkreślić, że wynagrodzenie za pracę w sobotę wypłacane jest tylko w wyjątkowych sytuacjach, w których pracodawca nie ma możliwości udzielenia pracownikowi dodatkowego dnia wolnego.