Mechanik wiertni w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi – egzotyczny zawód, bez którego ponoć nie może się obyć żadna kopalnia. Zawód, do wykonywania którego – zdaniem Wyższego Urzędu Górniczego – niezbędne są właściwe kompetencje potwierdzone licznymi dyplomami, certyfikatami i zezwoleniami.
Aby zostać mechanikiem, trzeba przejść skomplikowaną ścieżkę zawodową – najlepiej ukończyć liceum ogólnokształcące, a przynajmniej zawodówkę ze specjalizacją robotnika przemysłowego. Później trzeba jeszcze udać się na specjalny kurs w zakresie obsługi maszyn i urządzeń, oczywiście przeprowadzany przez jednostkę, której program szkolenia został zatwierdzony przez samego prezesa WUG. Gdy już staniemy się dumnymi posiadaczami dyplomu potwierdzającego umiejętność wiercenia, wiercić... nadal nie możemy. Bo ustawodawca wymyślił, że do wykonywania tego zawodu konieczne jest jeszcze odbycie 12-miesięczego stażu.
Polska jest niekwestionowanym mistrzem Europy w kategorii ograniczania dostępu do zawodów. I to nie tylko tak niepozornych jak mechanik wiertni. Na liście znajdują się również popularne profesje: ochroniarz, instruktor jazdy, pośrednik pracy, bibliotekarz czy spawacz. Łącznie – jak policzyła Komisja Europejska, bo my sami podobno nie byliśmy w stanie – takich zawodów jest u nas 380.
Po wejściu w życie zaprezentowanej w sobotę przez ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina ustawy deregulacyjnej teoretycznie powinno ich być dokładnie o 49 mniej. Ale nie będzie, bo w przypadku kilkunastu zawodów deregulacja będzie polegała nie na całkowitym zliberalizowaniu dostępu do nich, ale jedynie na złagodzeniu wymagań. Tym samym w europejskim rankingu pt. „Kto najbardziej utrudnia pracę” nadal będziemy liderami – nie uda nam się wyprzedzić nawet Czechów, którzy regulują obecnie 333 zawody. Dla porównania w Bułgarii, Słowenii czy na Słowacji regulacjom podlega tylko 85 zawodów.
Reklama
Rząd zapewnia jednak, że opublikowana lista to dopiero pierwsza transza, i zapowiada kolejne, w których uwalniane będą inne zawody. Ale już pierwsza deregulacja ma doprowadzić do powstania 50 – 100 tys. nowych miejsc pracy. Jednocześnie mają spaść ceny w branżach, w których występują uwalniane zawody. Publikujemy ich pełną listę z wyszczególnieniem, co się zmieni w regulacjach.
Adwokat
TAK JEST: żeby wykonywać zawód, trzeba ukończyć studnia prawnicze, odbyć aplikację w kancelarii adwokackiej i zdać państwowy egzamin. To pozostaje bez zmian.
TAK BĘDZIE: skrócone do 3 lat (do tej pory było to co najmniej 5 lat) zostają okresy praktyki wymagane do dopuszczenia do egzaminu adwokackiego. Zlikwidowana zostanie część testowa egzaminu.
Radca prawny
TAK JEST: niezbędny dyplom ukończenia studiów prawniczych, trzyletnia aplikacja radcowska oraz egzamin państwowy. Osoby bez aplikacji muszą mieć 3 – 5 lat praktyki.
TAK BĘDZIE: skrócone do 3 lat dla wszystkich zostają okresy praktyki wymagane do dopuszczenia do egzaminu adwokackiego. Nowe przepisy mają znieść część testową egzaminu.
Komornik
TAK JEST: zawód ten może wykonywać osoba, która ukończyła studnia prawnicze, jest niekarana, ma zaświadczenie o badaniach psychologicznych i odbyła dwuletnią aplikację w kancelarii.
TAK BĘDZIE: okres aplikacji zostanie skrócony do 1,5 roku, a osoby, które nie odbyły aplikacji, będą mogły przystąpić do egzaminu komorniczego po trzech latach stażu. Nie będzie też obowiązkowych badań psychologicznych.
Syndyk
TAK JEST: żeby uzyskać licencję syndyka, trzeba ukończyć studia wyższe, przedstawić zaświadczenie z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych i od lekarza psychologa, a także zdać egzamin państwowy. Przystąpić do niego mogą osoby z co najmniej trzyletnim doświadczeniem w zarządzaniu majątkiem spółki.
TAK BĘDZIE: wymóg doświadczenia pozostaje bez zmian. Nowe przepisy przewidują tylko zmniejszenie opłaty za egzamin państwowy, a kandydaci na syndyków nie będą musieli przedstawiać zaświadczenia z RDN i zaświadczeń od lekarzy.
Notariusz
TAK JEST: w zawodzie mogą pracować absolwenci prawa, którzy skończyli dwuipółletnią aplikację notarialną, zdali egzamin państwowy, a następnie jeszcze przez dwa lata pracowali w kancelarii jako asesor.
TAK BĘDZIE: aplikacja notarialna zostaje skrócona z 2,5 roku do 2 lat, a likwidacji ulega część testowa egzaminu.
Urzędnik sądowy i prokuratury
TAK JEST: w zawodach tych mogą pracować osoby z wyższym wykształceniem, zaświadczeniem o niekaralności i 12-miesięczny stażem urzędniczym.
TAK BĘDZIE: urzędnik sądowy i urzędnik prokuratury nie będą musieli mieć wyższego wykształcenia, a staż pracy zostanie skrócony do 6 miesięcy.
Pośrednik pracy
TAK JEST: aby otrzymać licencję I stopnia, trzeba mieć wyższe wykształcenie i co najmniej 2-letni staż Aby dostać licencję II stopnia, trzeba skończyć studnia podyplomowe i mieć 3 lata stażu.
TAK BĘDZIE: Znikną wymagania dotyczące stażu, wykształcenia i stopni zawodowych.
Specjalista ds. rozwoju zawodowego
TAK JEST: zawód ten może wykonywać każdy, kto ma wyższe wykształcenie, nie był karany i przepracował co najmniej rok w publicznych służbach zatrudnienia
TAK BĘDZIE: nie będą wymagane wyższe wykształcenie, staż pracy, a także wymóg niekaralności.
Specjalista ds. programów
TAK JEST: niezbędne są wykształcenie wyższe, peł
na zdolność do czynności prawnych i zaświadczenie o niekaralności. Specjalista ds. programów musi mieć roczny staż w publicznych służbach zatrudnienia.
TAK BĘDZIE: niepotrzebne będzie wyższe wykształcenie, zaświadczenie o posiadaniu zdolności prawnych i niekaralności. Zbędny będzie także staż pracy.
Geodeta od pomiarów podstawowych
TAK JEST: wymagane wykształcenie średnie lub wyższe, niekaralność za określony katalog przestępstw, trzyletnia praktyka i zaliczony państwowy egzamin.
TAK BĘDZIE: zniesione zostają praktyki i egzaminy. Nadal potrzebne będzie zaświadczenie o niekaralności.
Pracownik ochrony fizycznej I i II stopnia
TAK JEST: konieczny jest egzamin przeprowadzany przez komisję powołaną przez KGP. W przypadku II stopnia wymagane wykształcenie średnie, w obu stopniach – potwierdzenie uzyskania wykształcenia specjalistycznego lub pełnienie nienagannej służby w stopniu oficera BOR przez co najmniej 15 lat, ewentualnie ukończenie kursu.
TAK BĘDZIE: zniesione zostaną wymogi dotyczące kursu, egzaminu i licencji. Zamiast egzaminu wprowadzone zostanie szkolenie, a zamiast licencji – wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej. Przedsiębiorcy wykonujący działalność w tym zakresie będą musieli zawrzeć umowy OC za szkody wyrządzone podczas działalności.
Detektyw
TAK JEST: obowiązkowy egzamin przeprowadzany przez komisję powołaną przez KGP, wymagane wykształcenie średnie. Wymagane zaświadczenie o niekaralności, badania lekarskie i psychologiczne wraz z wywiadem policyjnym.
TAK BĘDZIE: zamiast egzaminu obowiązkowe szkolenie dla wykonujących zawód. Pozostaje wymóg niekaralności oraz badań.
Trenerzy klasy I, II oraz mistrzowskiej
TAK JEST: obowiązek odbycia kursu zakończonego egzaminem (trener klasy I i mistrzowskiej). W przypadku trenera klasy mistrzowskiej wymagane także wykształcenie wyższe. Do awansu konieczny dwu- lub trzyletni staż.
TAK BĘDZIE: zniesione zostaną wszystkie dotychczasowe wymagania związane z kursami i stażami. Do wykonywania zawodu wystarczą pełnoletniość oraz wykształcenie średnie. Pojawi się jedynie wymóg niekaralności za przestępstwa umyślne w związku ze współzawodnictwem organizowanym przez Polski Związek Sportowy.
Instruktor sportu
TAK JEST: koniecznie jest wykształcenie wyższe. Dopuszczalne wykształcenie średnie, ale w tym wypadku trzeba przejść trwający 250 godzin kurs zakończony egzaminem.
TAK BĘDZIE: zniesione zostaną wszystkie dotychczasowe wymagania – do wykonywania zawodu wystarczy pełnoletniość oraz wykształcenie średnie. Pojawi się jedynie wymóg niekaralności za przestępstwa umyślne w związku ze współzawodnictwem organizowanym przez Polski Związek Sportowy.
Przewodnik turystyczny
TAK BYŁO: obowiązkowe szkolenie terenowe i praktyczne zakończone egzaminem, wymagane średnie wykształcenie.
TAK BĘDZIE: pozostaje jedynie wymóg niekaralności za przestępstwa związane z wykonywaniem zawodu przewodnika.
Pilot wycieczek
TAK BYŁO: egzamin przed komisją egzaminacyjną powołaną przez marszałka województwa, szkolenie praktyczne i teoretyczne, wykształcenie co najmniej średnie, zaświadczenie o stanie zdrowia, zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa umyślne lub inne popełnione w związku z wykonywaniem zawodu pilota.
TAK BĘDZIE: zniesione zostaną wszystkie wymogi poza zaświadczeniem o niekaralności.
Bibliotekarz
TAK BYŁO: konieczne wykształcenie wyższe, staż i egzamin, do którego kandydaci są dopuszczani po ocenie ich dorobku naukowego przez komisję kwalifikacyjną.
TAK BĘDZIE: pozostanie jedynie wymóg wykształcenia wyższego.
Egzaminator osób ubiegających się o prawo jazdy
TAK BYŁO: wymagane wyższe wykształcenie, odbycie kursu i zdanie egzaminu przed komisją weryfikacyjną. Wśród innych wymogów znalazło się posiadanie prawa jazdy kategorii B od co najmniej sześciu lat, niekaralność za przestępstwa: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, popełnione w celu osiągnięcia korzyści materialnej, fałszowanie dokumentów, jazdę po alkoholu lub narkotykach, przestępstwa umyślne przeciwko życiu lub zdrowiu i molestowanie seksualne.
TAK BĘDZIE: okres obowiązku posiadania prawa zostaje skrócony do trzech lat, wymagane wykształcenie obniżone do średniego, natomiast wprowadzony zostaje nowy wymóg ukończenia minimum 23 lat. Pozostałe kryteria bez zmian.
Instruktor nauki jazdy
TAK BYŁO: egzamin po ukończeniu kursu kwalifikacyjnego, posiadanie przez okres co najmniej trzech lat uprawnień do kierowania pojazdami rodzaju objętego szkoleniem. Wykształcenie co najmniej średnie. Niekaralność za przestępstwa: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, popełnione w celu osiągnięcia korzyści materialnej, fałszowanie dokumentów, jazdę po alkoholu lub narkotykach, umyślne przeciwko życiu lub zdrowiu i molestowanie seksualne.
TAK BĘDZIE: nie będzie wymogu wykształcenia, a okres posiadania uprawnień na pojazd zostanie skrócony do 2 lat. Pozostałe wymagania bez zmian.
Taksówkarz
TAK BYŁO: egzamin poprzedzony szkoleniem z zakresu topografii miasta i przepisów porządkowych, prawa pracy lub 5-letnia praktyka. Wymóg niekaralności za przestępstwa: przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, popełnione w celu osiągnięcia korzyści materialnej, fałszowanie dokumentów, jazdę po alkoholu lub narkotykach, przestępstwa umyślne przeciwko życiu lub zdrowiu i molestowanie seksualne.
TAK BĘDZIE: zniesiony zostanie egzamin, pozostanie wymóg niekaralności.
Zarządca nieruchomości i pośrednik w obrocie nimi
TAK BYŁO: konieczna licencja wydawana w wyniku postępowania kwalifikacyjnego prowadzonego przez Państwową Komisję Kwalifikacyjną, powołaną przez ministra budownictwa. Ponadto wymagana zdolność do czynności prawnych, studia wyższe + studia podyplomowe w zakresie zarządzania nieruchomościami lub inne studia z minimum programowym, niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw. Oświadczenie o posiadaniu zawodowego ubezpieczenia OC oraz odbycie co najmniej 6-miesięcznej, nie mniej niż 200-godzinnej praktyki zawodowej w tym zakresie.
TAK BĘDZIE: likwidacja licencji i zniesienie wymogów wykształcenia i praktyki zawodowej oraz odpowiedzialności innej niż sądowa. Pozostaje niekaralność i obowiązek posiadania ubezpieczenia OC.
Inne zawody, które zostaną zderegulowane:
– spawacz w odkrywkowych zakładach górniczych
– spawacz w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi
– mechanik wiertni w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi
– pracownik zabezpieczenia technicznego I i II stopnia
– geodeta w zakresie redakcji map oraz fotogrametrii i teledetekcji
– lider klubów pracy
– doradca zawodowy
– doradca EURES
– asystent EURES
– przewodnik górski
– pracownik dokumentacji i informacji naukowej
– marynarz, przewoźnik mechanik żeglugi śródlądowej
– stermotorzysta żeglugi śródlądowej
– szyper żeglugi śródlądowej
– marynarz motorzysta żeglugi śródlądowej
– starszy marynarz żeglugi śródlądowej
– bosman żeglugi śródlądowej
– sternik żeglugi śródlądowej.