"Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o Rzeczniku Praw Podatnika, przedłożony przez ministra finansów. Projekt ustawy przewiduje powołanie Rzecznika Praw Podatnika, który ma gwarantować podatnikom ochronę ich praw. Jego powołanie ma przyczyniać się do zmiany oraz kształtowania nowych standardów funkcjonowania administracji skarbowej" - napisano w komunikacie CIR.
Jak dodano, w projekcie ustawy zawarto także Kartę Praw Podatnika, która "stanowi przyjazny i dostępny przewodnik po prawie podatkowym dla każdego".
"Rzecznik, jako wysokiej klasy specjalista w zakresie prawa podatkowego, będzie stał na straży praw podatników, w szczególności poszanowania zasady zaufania do władzy publicznej, bezstronności, równego oraz sprawiedliwego traktowania, respektowania słusznych interesów podatników oraz racjonalności działania organów podatkowych wobec nich" - czytamy.
Projekt ustawy określa katalog zadań i uprawnień rzecznika, w tym m.in. prawo do przedstawiania organom, organizacjom lub instytucjom publicznym wniosków zmierzających do zapewnienia skutecznej ochrony praw podatnika, wzmocnienia spójności prawa podatkowego, usunięcia zbędnych procedur czy wymogów formalnych lub usprawnienia załatwiania spraw; analizowania sposobu załatwiania skarg i wniosków podatników przez organy podatkowe (na tej podstawie szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie mógł przedstawić wnioski służące poprawie obsługi podatników); występowania do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo o wydanie lub zmianę aktów normatywnych dotyczących spraw podatkowych; uczestniczenia jako mediator w postępowaniu podatkowym i sądowo-administracyjnym; czy też występowania do ministra finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji ogólnej.
Zgodnie z projektem rzecznik będzie wykonywał swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Praw Podatnika oraz "nie więcej niż 16 zastępców i nie więcej niż 32 przedstawicieli terenowych".
"Czynności będzie podejmował z urzędu lub na wniosek, m.in. podatników, organizacji przedsiębiorców lub samorządu zawodowego. Organy i instytucje, do których rzecznik się zwróci o pomoc będą zobowiązane do współpracy i udzielania mu nieodpłatnej pomocy. Będzie on również współpracował z Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorców na zasadach określonych w ustawie" - wskazano.
Rzecznik ma być powoływany w otwartym i konkurencyjnym naborze spośród kandydatów spełniających wymagania określone w ustawie.Minister finansówbędzie przedstawiał premierowi kandydata na rzecznika wyłonionego w ramach naboru. Rzecznik będzie powoływany przez premiera na 6-letnią kadencję; będzie można być rzecznikiem tylko jedną kadencję.
Projekt ustawy zawiera zamknięty i wąski katalog przyczyn odwołania osoby pełniącej funkcję rzecznika – taki zapis gwarantuje jego niezależność.
"Aby zapewnić bezstronność i obiektywizm pełnienia swojej funkcji rzecznik nie będzie mógł wykonywać innej pracy, ani innych zajęć zawodowych, w tym działalności gospodarczej, z wyjątkiem zajmowania stanowiska dydaktycznego, badawczego lub badawczo-dydaktycznego na uczelni. Rzecznik nie będzie mógł również należeć do partii politycznej i związku zawodowego oraz prowadzić działalności publicznej, której nie da się pogodzić z godnością urzędu" - czytamy.
Ponadto, rzecznik będzie zobowiązany do przedstawiania premierowi corocznej informacji o swojej działalności i stanie przestrzegania praw podatnika. Jego obowiązkiem będzie także przygotowywanie rocznego raportu podsumowującego: analizę orzeczeń oraz interpretacji ogólnych i indywidulanych przepisów prawa podatkowego oraz analizę sposobu załatwiania skarg i wniosków przez organy podatkowe. Raport będzie publikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej: Rzecznika Praw Podatnika i Ministerstwa Finansów.
Projekt zakłada, że ustawa o Rzeczniku Praw Podatnika ma wejść w życie 1 stycznia 2020 r.