Są osoby, które ze względu na stan zdrowia mogą ubiegać się o przyznanie renty socjalnej. Decyzja o przyznaniu takiej renty jest obwarowana przepisami. Kto i w jakiej sytuacji może ubiegać się o przyznanie takiej renty?

Czym jest renta socjalna i kto może się o nią ubiegać?

Rentę socjalną przyznaje i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jest to pomoc dla tych, którzy są całkowicie niezdolni do pracy. Jest finansowana z budżetu państwa, a nie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jej przyznanie nie zależy od stażu pracy. Przysługuje osobom pełnoletnim, które nie nabyły uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Reklama

Nowa wysokość świadczenia od 1 marca 2025 roku

Od 1 marca 2025 roku renta socjalna wynosi 1 878,91 zł brutto, co jest o 5,5% więcej niż w 2024 roku. Świadczenie to podlega corocznej waloryzacji. Do 28 lutego 2025 r. jej wysokość wynosiła 1780,96 zł brutto (1620,67 zł netto). W maju rozpoczną się wypłaty dodatku dopełniającego do renty socjalnej, który wprowadzony został dzięki zeszłorocznej zmianie przepisów. Dodatek wypłacany będzie w terminach płatności rent socjalnych. Osoby, którym ZUS przyznaje dodatek dopełniający z urzędu, otrzymają wyrównanie świadczenia od 1 stycznia 2025 r.

Kryteria przyznawania renty socjalnej – jakie warunki trzeba spełnić?

Prawo do renty socjalnej nabywa osoba, która spełnia następujące warunki:

  • jest pełnoletnia, ma ukończone 18 lat lub jeste kobietą, która wyszła za mąż po ukończeniu 16 lat;
  • lekarz orzecznik ZUS / komisja lekarska ZUS stwierdził/a, że jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18 roku życia; w trakcie nauki (także podczas wakacji lub urlopu dziekańskiego): w szkole lub w szkole wyższej – zanim skończyła 25 lat; w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Jakie trzeba złożyć dokumenty?

  • wniosek o rentę socjalną,
  • zaświadczenie ze szkoły lub uczelni, które potwierdzi okres Twojej nauki;
  • zaświadczenie o stanie zdrowia (zaświadczenie OL-9) wypełnione przez lekarza, pod którego opieką się znajdujesz. Lekarz powinien to zaświadczenie wystawić nie wcześniej niż miesiąc przed datą złożenia przez Ciebie wniosku o ustalenie prawa do renty;
  • inną dokumentację medyczną, która może potwierdzić stan zdrowia (np. wyniki badań albo karty z leczenia szpitalnego)
  • dokumenty przygotowane przez pracodawcę (jeżeli jesteś zatrudniony),
  • zaświadczenie o terminie zawartej z Tobą umowy i kwocie osiąganego przez Ciebie przychodu,
  • wywiad zawodowy na druku OL-10
  • oświadczenie czy jesteś właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej, która przekracza 5 hektarów.

​Możliwość pracy na rencie socjalnej – limity dorabiania w 2025 roku

Od stycznia 2022 r. zmieniły się zasady zawieszania renty socjalnej. Stosowane są takie same reguły, jak w przypadku renty z tytułu niezdolności do pracy, które są bardziej korzystne. Dla wielu osób oznacza to możliwość osiągania dodatkowych przychodów i pobierania renty socjalnej w pełnej lub zmniejszonej wysokości - bez zawieszania prawa do wypłaty przez ZUS. Osoba dorabiająca do renty socjalnej jest rozliczana po upływie roku kalendarzowego - rocznie lub miesięcznie w zależności od tego, co jest dla niej korzystniejsze. Wcześniej renta była zawieszana na bieżąco - za każdy miesiąc.

Od 1 stycznia 2022 r., jeśli przychód jest wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ale nie przekroczy 130 proc. tej kwoty renta socjalna jest zmniejszana. Dopiero, gdy przychód przekroczy wyższy próg zarobkowy - 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, renta jest zawieszana. To ważna zmiana przepisów, bo jeszcze w 2021 r. przychód wyższy niż 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powodował zawieszenie renty.

Kto nie otrzyma renty socjalnej w 2025 r.

Renta socjalna nie przysługuje osobom, które mają ustalone prawo do:

  • emerytury,
  • renty z tytułu niezdolności do pracy,
  • świadczenia przedemerytalnego,
  • zasiłku przedemerytalnego,
  • nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
  • pobierają świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych

Renta socjalna nie jest też przyznawana także osobom, które są właścicielami lub posiadaczami nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Renta socjalna nie przysługuje również w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.