Jak podano w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw. Planowany termin przyjęcia projektu przez RM to IV kwartał 2024 r.
Celem ustawy - jak podało MRiT - jest stworzenie powszechnie dostępnego portalu, w którym będzie można znaleźć aktualizowane na bieżąco ceny transakcyjne zakupu mieszkań oraz domów na rynku pierwotnym i wtórnym. "Portal DOM uzupełni rozwiązania zapewniające ochronę praw nabywców na rynku mieszkaniowym, zawarte w ustawie z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym".
Dane o cenach mieszkań w jednym miejscu? MRiT tworzy Portal DOM
Zaznaczono, że dostęp do wiarygodnej i aktualnej informacji pozwoli kupującym na racjonalną ocenę warunków proponowanych przez sprzedających, a także może być ułatwieniem dla podmiotów gospodarczych podejmujących np. decyzje inwestycyjne na rynku mieszkaniowym.
Ponadto Portal DOM ma umożliwić organom publicznym właściwy dobór instrumentów wsparcia mieszkalnictwa na poszczególnych rynkach, a także pozwoli na monitorowanie skuteczność działania tych instrumentów.
Jak wskazano, najważniejsze rozwiązania zawarte w projekcie ustawy obejmują: utworzenie Portalu DOM; katalog danych i informacji gromadzonych na potrzeby Portalu i kwestie dotyczące ich przetwarzania a także zasady dostępu do statystyk.
Portal DOM. Tarcza dla kupujących nieruchomości?
Portal DOM ma być prowadzony w oparciu o trzy źródła: dane z rynku pierwotnego nieruchomości objętych obowiązkiem prowadzenia mieszkaniowego rachunku powierniczego, pozyskiwane od podmiotów obowiązanych do zgłaszania danych do Ewidencji Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Drugie źródło to dane z rynku pierwotnego dotyczące umów sprzedaży nieruchomości mieszkaniowych nieobjętych obowiązkiem prowadzenia mieszkaniowego rachunku powierniczego, pozyskiwane od podmiotów profesjonalnych nieobjętych obowiązkiem zgłaszania danych do Ewidencji. Trzecim źródłem będą dane z rynku pierwotnego i wtórnego przekazywane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w oparciu o informacje wynikające z aktów notarialnych zgłaszanych przez notariuszy.
W projekcie zaproponowano, by prowadzenie Portalu DOM zostało powierzone Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, który prowadzi już Ewidencję Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego.
"Deweloperzy, którzy stanowią główne źródło informacji o transakcjach zawieranych na rynku pierwotnym, mają zapewnione automatyczne kanały komunikacji do zasilania Ewidencji. Rozszerzenie zakresu danych będzie więc szybsze i tańsze w realizacji niż konfiguracja integracji z nową infrastrukturą systemową" - uzasadniono.
Dodano też, że w celu pokrycia danymi całego rynku pierwotnego dane pozyskiwane z Ewidencji będą uzupełniane o dane dostarczane przez deweloperów (i inne podmioty profesjonalne), którzy dotychczas nie rejestrowali transakcji w Ewidencji. "Dodatkowe dane z rynku pierwotnego oraz dane z rynku wtórnego będą dostarczane przez Krajową Administrację Skarbową, która gromadzi dane o transakcjach dotyczących nabywania nieruchomości dla celów podatkowych oraz w celu zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu" - czytamy w projekcie ustawy.
Zaznaczono, że zestawienie danych w jednym miejscu oraz upublicznienie generowanych na podstawie tych danych statystyk ma zapewnić większą przejrzystość rynku mieszkaniowego oraz możliwość właściwej parametryzacji instrumentów wsparcia mieszkalnictwa i monitorowania ich wpływu na lokalne rynki mieszkaniowe.