O co chodzi z plastikowymi nakrętkami? Dyrektywa SUP
Wymóg stosowania opakowań z przytwierdzonymi na stałe nakrętkami (o ile są wykonane z plastiku) nakłada na producentów żywności unijna dyrektywa SUP (ang. Single Use Plastic). W Polsce jej zapisy wdrożono zmieniając wiosną ubiegłego roku ustawę o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami. Wymóg przytwierdzania dotyczy zakrętek z plastiku używanych do zakręcania opakowań o pojemności do 3 litrów (butelek, kartonów itp.). Celem jest zwiększenie poziomu odzyskiwania plastiku.
Eksperci i firmy zajmujące się recyklingiem tłumaczą, że w tej chwili plastik z zakrętek, które w momencie wrzucania do kosza nie są przytwierdzone do głównego opakowania, jest nie do odzyskania. Pojedyncza nakrętka w sortowni trafia do frakcji drobnej. Przedstawiciele branży recyklingowej argumentują, że nie ma skutecznej i opłacalnej technologii wysortowania tak małych elementów. Inaczej jest gdy nakrętka jest częścią większej części – plastikowej butelki czy np. kartonu po mleku. Istniejąca technologia pozwala na rozdzielenie tych materiałów (np. plastik zbutelki i plastik z nakrętki) w procesie przetwarzania.
Nowe nakrętki irytują klientów. Potrzebujemy kampanii informacyjnej?
Do wejścia w życie nowych przepisów firmy przygotowują się od wielu miesięcy. Część z nich butelki z przytwierdzonymi na stałe nakrętkami stosuje już od dłuższego czasu. Konsumenci to zauważają i wielu z nich nie ukrywa irytacji. Chociażby dlatego, że nowe rozwiązanie w niektórych sytuacjach jest mniej wygodne od poprzedniego. Drugi powód to brak możliwości uczestniczenia w charytatywnych zbiórkach nakrętek.
Temat nakrętek pojawił się podczas jednej z debat tegorocznego Europejskiego Kongresu Gospodarczego. Producenci zwrócili uwagę, że potrzebna jest kampania informacyjna tłumacząca konsumentom sens wprowadzanych rozwiązań. Czy rząd taką kampanię planuje? Z odpowiedzi udzielonej Interii Biznes przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska wynika, że żadnej akcji informacyjnej nie będzie. Można się spodziewać publikacji materiałów informacyjnych na oficjalnych rządowych stronach internetowych.
Co zrobić z oderwaną nakrętką?
Jak zatem powinien się zachować konsument, który celowo lub przypadkiem oderwie nakrętkę od butelki? "Przed wyrzuceniem do kosza (żółtego pojemnika) butelkę należy przede wszystkim zgnieść, a przypadkowo oderwaną zakrętkę zakręcić na pustej butelce. Linie recyklingu butelek PET są przygotowane do jej dalszej obróbki" – czytamy w odpowiedziach udzielonych Interii Biznes przez resort klimatu.
Ministerstwo tłumaczy, że nieprzymocowana zakrętka może w sortowni trafić do frakcji drobnych, a to spowoduje utratę materiału nadającego się do recyklingu. Problemem jest pojawianie się nakrętek w miejscach ich w miejscach nieprzeznaczonych. "To drobne produkty, które z łatwością przenoszone są przez wodę i zanieczyszczają glebę" - pisze Interia Biznes powołując się na odpowiedzi resortu.
Co dalej ze zbiórkami nakrętek?
Nie od dziś wiadomo, że przytwierdzania nakrętek do butelek w praktyce uniemożliwi charytatywne zbiórki nakrętek. Nie oznacza to jednak, że będą zakazane. Zakazane będzie wprowadzenia do obrotu opakowań bez mocowania. Jeżeli konsument postanowi oderwać zakrętkę i przekazać na zbiórkę, nikt mu tego działania nie zabroni. Inną kwestię jest, czy takie zbiórki jeszcze będą prowadzone. Z informacji podawanych przez organizacje charytatywne wynika, że raczej nie. Powodów jest kilka. Po pierwsze, zakrętek jest mniej. Po drugie, pojawiają się problemu z ich sprzedaniem. Teoretycznie zbiórki nakrętek mogłyby zastąpić zbiórki całych butelek. Z wypowiedzi przedstawicieli organizacji charytatywnych wynika jednak, że zbiórka całych butelek jest zbyt kosztowna.