Demontaż sowieckiego pomnika w Rydze

Teren wokół pomnika ochraniają siły policyjne, wstrzymano ruch pieszych na pobliskiej ulicy. Wcześniej łotewska policja uprzedzała mieszkańców Rygi, by powstrzymali się od odwiedzania Parku Zwycięstwa podczas prac rozbiórkowych. W okolicy wprowadzono również zakaz korzystania z dronów - powiadomił tvnet.lv.

Jeśli obywatele państw trzecich, niezależnie od kraju pochodzenia, dopuszczą się podczas demontażu pomnika działań niezgodnych z prawem, zostaną wpisani na listę osób niepożądanych na Łotwie i deportowani za granicę - oznajmił w poniedziałek wieczorem szef łotewskiej dyplomacji Edgars Rinkevics.

Pomnik zostanie zutylizowany

Monument nie zostanie wysadzony w powietrze, lecz rozebrany. Ryskie Muzeum (Sowieckiej) Okupacji Łotwy poinformowało nas, że nie potrzebuje fragmentów pomnika, dlatego będą one zutylizowane - oświadczył przedstawiciel władz stolicy Janis Lange.

Oficjalna nazwa monumentu to Pomnik żołnierzy Armii Radzieckiej - wyzwolicieli radzieckiej Łotwy i Rygi z rąk niemiecko-faszystowskich okupantów. Miejsce pamięci zbudowano w 1985 roku, gdy Łotwa pozostawała częścią ZSRR. Centralną część monumentu stanowi obelisk z gwiazdą o wysokości 79 metrów.

11 sierpnia Łotewska Państwowa Służba Bezpieczeństwa (VDD) oznajmiła, że podczas usuwania pomnika może dojść do prowokacji inspirowanych przez Kreml. W ocenie VDD działania te byłyby obliczone m.in. na pogłębienie podziałów w łotewskim społeczeństwie i osłabienie poziomu zaufania do władz państwa.

14 lipca łotewski rząd zdecydował, że w kraju zostanie usuniętych 69 pomników i innych obiektów upamiętniających reżim sowiecki i nazistowski. Zdemontowane mają być monumenty, znaki pamięci i inne obiekty gloryfikujące systemy totalitarne. Nie dotyczy to miejsc, pod którymi znajdują się pochówki.

W drugiej połowie czerwca na Łotwie weszło w życie prawo zakazujące demonstrowania w przestrzeni publicznej symboliki sowieckiej i nazistowskiej oraz zobowiązujące do usunięcia do 15 listopada obiektów upamiętniających te reżimy. Internetowa gazeta "Neatkariga Rita Avize" zaznaczyła, że w kraju jest ponad 300 takich miejsc, podczas gdy specjalna komisja zarekomendowała demontaż 69 z nich. Ponad 20 obiektów zostało usuniętych już wcześniej.

Decyzji o likwidacji pomników sprzeciwia się część rosyjskojęzycznych mieszkańców Łotwy. Około jednej czwartej społeczeństwa tego kraju stanowią Rosjanie.

W poniedziałek nieopodal monumentu zatrzymano siedem osób sprzeciwiających się decyzji o rozbiórce obiektu.