Województwa w Polsce – lista
• Województwo dolnośląskie
• Województwo kujawsko-pomorskie
• Województwo lubelskie
• Województwo lubuskie
• Województwo łódzkie
• Województwo małopolskie
• Województwo mazowieckie
• Województwo opolskie
• Województwo podkarpackie
• Województwo podlaskie
• Województwo pomorskie
• Województwo śląskie
• Województwo świętokrzyskie
• Województwo warmińsko-mazurskie
• Województwo wielkopolskie
• Województwo zachodniopomorskie
Stolice województw w Polsce
Każde województwo ma swoją stolicę:
• Województwo dolnośląskie: Wrocław
• Województwo kujawsko-pomorskie: Bydgoszcz
• Województwo lubelskie: Lublin
• Województwo lubuskie: Gorzów Wielkopolski
• Województwo łódzkie: Łódź
• Województwo małopolskie: Kraków
• Województwo mazowieckie: Warszawa
• Województwo opolskie: Opole
• Województwo podkarpackie: Rzeszów
• Województwo podlaskie: Białystok
• Województwo pomorskie: Gdańsk
• Województwo śląskie: Katowice
• Województwo świętokrzyskie: Kielce
• Województwo warmińsko-mazurskie: Olsztyn
• Województwo wielkopolskie: Poznań
• Województwo zachodniopomorskie: Szczecin
Historia podziału na województwa w Polsce
Po II wojnie światowej podział administracyjny Polski zmieniał się kilkukrotnie. Reforma objęła go w latach: 1946, 1950, 1957 i 1975 oraz 1998.
W 1946 roku podział Polski był trójstopniowy i obejmował 14 województw. Wtedy też powstały powiaty i gminy oraz dwa tzw. miasta wydzielone: Łódź i Warszawa.
6 lipca 1950 r. podział Polski nadal był trójstopniowy, ale zwiększono liczbę województw do 17. Pojawiły się trzy nowe województwa: opolskie, zielonogórskie i koszalińskie. Województwa nadal były podzielone na powiaty i gminy.
1 stycznia 1957 r. wyłączono z województw Kraków, Wrocław oraz Poznań i nadano im nazwę województw miejskich. Od 1 stycznia 1957 roku do 31 maja 1975 roku Polska nadal była podzielona na 17 województw.
Przy kolejnej reformie - 1 czerwca 1975 r. zrezygnowano z trójstopniowego podziału, wprowadzając dwustopniowy, który obowiązywał do 31 grudnia 1998 r. Zniesiono powiaty, wydzielając jedynie województwa i gminy. Wprowadzono aż 49 województw i zlikwidowano 314 powiatów.
Ostatnia reforma administracyjna miała miejsce w 1998 roku. Została opracowana i wprowadzona przez Jerzego Buzka, zastąpiła dwustopniowy podział administracyjny z 49 województwami na 16 województw, powiaty (308) i gminy. Na mocy wprowadzonej reformy jednostką podstawową jest gmina. Gminę miejską nadzoruje prezydent miasta, miejsko-wiejską — burmistrz, a wiejską — wójt. Większą jednostką od gminy jest powiat zarządzany przez starostę, a największą organizacyjną jednostką jest województwo zarządzane przez wojewodę.
1 stycznia 2002 r. wprowadzono kilka poprawek. Terytorium Polski nadal dzieli się pod względem administracyjnym na 16 województw, ale w latach 2002 i 2005 zwiększono liczbę powiatów do 315, pozostawiając jednocześnie 65 miast wydzielonych na prawach powiatów. W 2006 zwiększono liczbę miast do 889 oraz zwiększono liczbę gmin do 2489, gdzie 318 to gminy miejskie,567 miejsko-wiejskie, a wiejskie - 1604 wiejskie.
Stan na 2020 r.:
16 województw
380 powiatów, w tym:
66 miast na prawach powiatu – gminy o statusie miasta, wykonujące zadania powiatu, nazywane też „powiatami grodzkimi”,
314 powiatów – skupiają od kilku do kilkunastu sąsiadujących ze sobą gmin, potocznie zwane „powiatami ziemskimi”; mogą mieć siedzibę w mieście na prawach powiatu, które nie leży na ich obszarze
2477 gmin, w tym:
302 miejskie – gminy, które zawierają się w administracyjnych granicach miasta (w tym 66 gmin będących jednocześnie miastami na prawach powiatu),
642 miejsko-wiejskich – gminy, w skład których wchodzi miasto oraz kilka wsi,
1533 wiejskich – gminy, które na swoim terytorium nie zawierają miasta (z tego 158 takich gmin ma siedzibę w mieście poza swoim obszarem, tzw. gmina obwarzankowa). Źródło: https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-terytorialne/podzial-administracyjny-polski/
Czy w Polsce pojawią się nowe województwa?
Być może w przyszłosci powstaną nowe województwa. Od kilku lat mówi się np. o województwie środkowopomorskim. Miałoby powstać z byłych województw koszalińskiego i słupskiego. Od 2016 r. co jakiś czas powraca pomysł podziału Mazowsza na dwa województwa: warszawskie i mazowieckie.
Ciekawostki na temat województw w Polsce
Największym województwem w Polsce pod względem wielkości i ilości osób zamieszkujących jest województwo mazowieckie. Składa się z 37 powiatów, 5 miast na prawach powiatów, 53 gmin miejsko-wiejskich, 35 gmin miejskich oraz 226 gmin wiejskich. Źródło: Wikipedia
Ma 35 558,47 km kw., a zamieszkuje je około 5 349 100 osób. Około 23 proc. powierzchni województwa mazowieckiego to lasy. Mieści się tu Kampinoski Park Narodowy, 189 rezerwatów przyrody i 9 parków krajobrazowych.
W samej Warszawie znajdują się też 254 pomniki przyrody, z których 158 to pojedyncze drzewa.
Najmniejszym w Polsce województwem jest województwo opolskie o powierzchni 9412 km kw. i z najmniejszą liczbą mieszkańców – 980 771 (2020 r.)
Powstało poprzez połączenie województwa opolskiego oraz części częstochowskiego. Znajduje się w nim 36 rezerwatów przyrody i 636 pomników przyrody. Jest tu 35 miast – największe Opole.
Źródła:
https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-terytorialne/podzial-administracyjny-polski
https://www.paih.gov.pl/regiony/wojewodztwa?fbclid=IwAR2LoINdlLyfuoWlfDNw2hX66mrBSbgxnXgFDOlVUt7o2CZMJaODscgqmHY
https://www.paih.gov.pl/regiony/wojewodztwa/mazowieckie
https://www.paih.gov.pl/regiony/wojewodztwa/opolskie
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980960603&fbclid=IwAR3wQ6BM6sFnF2R9bmRVTN5BJr6tzGyejYGnXpbj0FaPsrut7x82vOOfY2k
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19750160091&fbclid=IwAR2LoINdlLyfuoWlfDNw2hX66mrBSbgxnXgFDOlVUt7o2CZMJaODscgqmHY
https://www.warszawa.lasy.gov.pl/pomniki-przyrody?fbclid=IwAR2aTX_HMX6fwHU6b_VsxH35l_6z4a-iHCvJGG_jQ-YOSVaTj7AFsuJrwU4#.YaaHZFPdiyU
www.gios.gov.pl
www.opole.rdos.gov.pl
www.opole.stat.gov.pl