Aby określić wizję naszego przedsiębiorstwa musimy sobie odpowiedzieć na pytania:

■ jaką pozycję zajmuje obecnie firma i jakie są jej możliwości rozwojowe?

Reklama

■ jaką pozycję chce mieć w przyszłości?

■ co może utrudniać (teraz i w przyszłości) osiągnięcie takiej pozycji?

■ co trzeba zrobić, by pożądaną pozycję osiągnąć?

Odpowiedzi na te pytania nie znajdziemy, jeżeli najpierw nie dokonamy analizy otoczenia firmy i własnego potencjału: technicznego, kadrowego, innowacyjnego itp. Może nam w tym pomóc tzw. analiza SWOT (analiza mocnych i słabych stron firmy oraz zagrożeń wynikających z jej otoczenia).

Co to znaczy dobrze opracowana strategia?

To taka, która jest wewnętrznie spójna i zgodna, dostosowana do warunków otoczenia biznesowego i dostępnych zasobów. Musi też odpowiadać akceptowalnemu poziomowi ryzyka, a przede wszystkim mieć szanse powodzenia, a więc być realna. Ponadto strategia powinna posiadać cechy, które odróżnią ją od pozostałych planów:

■ długi horyzont czasu, zarówno w kontekście realizacji strategii, jak i pojawiania się jej efektów,

Reklama

■ odroczone w czasie, ale znamienne dla działalności przedsiębiorstwa efekty,

■ układ decyzji (wszystkie inne decyzje na niższych szczeblach są podporządkowane realizacji strategii),

■ wszechobecność (zazwyczaj dotyczy całej organizacji, tj. wszystkich poziomów organizacji, realizowanych funkcji, oddziałów, pracowników). Jakie są metody budowania strategii? Są trzy podstawowe sposoby:

■ przedsiębiorczy – strategia jest określana przez jedną osobę, zazwyczaj właściciela, i wynika z jego doświadczenia, intuicji, wiedzy. To sposób najczęściej stosowany w małych i średnich firmach.

■ dostosowawczy – stosowany najczęściej przez firmy, które nie wypracowały jednej strategii, lecz istnieje kilka ośrodków władzy, które starają się przekonać do swoich racji. W okresie względnej stabilności otoczenia firma dryfuje, jej działania nie są spójne i jednoznacznie odbierane przez rynek.

■ planowy – decyzje są rozważne, przemyślane i bazują na analizach.

Jakie są etapy tworzenia strategii?

Trudno jednoznacznie sformułować proces tworzenia strategii. Jednak zawsze powinien on zawierać następujące działania:

1. Sformułowanie celów

2. Identyfikacja i analiza stanu obecnego firmy

3. Analiza otoczenia

4. Analiza zasobów firmy

5. Identyfikacja okazji i zagrożeń rynkowych

6. Ustalenie zakresu potrzebnych zmian strategii

7. Podejmowanie decyzji strategicznych i wybór wariantów strategii

8. Wdrożenie strategii

9. Pomiar i ocena postępu

Aby dobrze sformułować strategię, należy odejść od doraźnego myślenia, zwrócić uwagę na mocne strony naszego działania, a nie rozpraszać się na sfery, w których nie mamy doświadczenia.

dr Grzegorz Wróbel jest adiunktem w Katedrze Zarządzania i Marketingu Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Specjalizuje się w problematyce zastosowań japońskich koncepcji zarządzania firmą