Subskrybuj nas na Youtube
NIK zauważa, że efektywna konsolidacja ma kluczowe znaczenie w procesie modernizacji technicznej polskiej armii. Jednak utworzenie PGZ nie było poprzedzone rzetelnymi analizami, które pozwoliłyby uniknąć błędów. W momencie powstawania grupy nie stworzono jej biznes planu i strategii działania. Dlatego NIK negatywnie ocenia przygotowanie projektu konsolidacji przedsiębiorstw przemysłu obronnego. Ministerstwo Skarbu Państwa nie stworzyło programu operacyjnego określającego: jasno sprecyzowane cele konsolidacji spółek przemysłu zbrojeniowego w ramach PGZ, procedurę opisującą ścieżkę dojścia do nich oraz harmonogram uwzględniający sekwencję zdarzeń i niezbędnych czynności. Jedynym wyznaczonym celem procesu była konsolidacja kapitałowa, bez określenia wizji dalszej restrukturyzacji spółek. Założono, że głównym celem grupy jest zgrupowanie przedsiębiorstw przemysłu obronnego, ale nie określono jak osiągnąć i wykorzystać korzyści powstałe po przeprowadzeniu tej operacji – czytamy w komunikacie.
NIK podkreśla, że konsekwencją braku programu i harmonogramu konsolidacji było wydłużenie realizacji tego przedsięwzięcia o prawie 16 miesięcy wobec wstępnych założeń. Opóźnienia w budowaniu PGZ były spowodowane także podejmowaniem przez ministra Skarbu Państwa pospiesznych decyzji, które w konsekwencji generowały dodatkowe koszty.
Zdaniem NIK wybór siedziby PGZ w Radomiu nie był uzasadniony względami merytorycznymi, w momencie podejmowania tej decyzji. Dodatkowo, wynajęte w Radomiu powierzchnie biurowe przekraczają bieżące potrzeby grupy, której faktyczna działalność odbywa się w Warszawie, gdzie wynajmowana jest powierzchnia biurowa.
Jako przykład obrazujący brak strategii i planu działania podczas tworzenia nowej grupy można podać zaangażowanie w jej budowanie Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. Nie było to przewidywane w założeniach i wstępnych harmonogramach konsolidacji przemysłowego potencjału obronnego. Wniesienie przez Agencję wkładu pieniężnego w wysokości 250 mln zł do PGZ S.A., na sugestię i za zgodą ministra Skarbu Państwa, wymagało odstąpienia od stosowania wewnętrznych zasad gospodarowania środkami finansowymi. O braku spójności zaangażowania Agencji z jej strategią, świadczy fakt, iż po upływie około siedmiu miesięcy od przystąpienia do budowy PGZ S.A. ARP podjęła próby wycofania jej zaangażowania kapitałowego w tej spółce – czytamy dalej.
Izba wskazuje też, że Ministerstwo Skarbu Państwa podczas tworzenia nowej grupy zbrojeniowej nie wypracowało koncepcji przyszłej działalności Polskiego Holdingu Obronnego (PHO), po przekazaniu spółek do PGZ. Nie określono dalszego celu działania, bądź terminu zakończenia funkcjonowania Holdingu.
Ustalenia kontroli wskazują na brak podejścia do rozwiązywania problemów sektora przemysłu obronnego w sposób systemowy i strategiczny. Mimo upływu trzech lat od utworzenia PGZ nie została przedstawiona ostateczna wizja funkcjonowania nowo utworzonej grupy kapitałowej i nie doprowadzono do wdrożenia jej strategii. W związku z tym nadal nie są osiągane potencjalne korzyści dla Sił Zbrojnych RP w postaci dostaw uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz usprawnienia procesu modernizacji polskiej armii – napisano także w materiale.
NIK zwraca uwagę, że przejęcie przez Ministerstwo Obrony Narodowej nowych zadań w zakresie nadzoru właścicielskiego nad PGZ i PHO nastąpiło bez uprzedniego przygotowania instytucjonalnego.
NIK zwróciła się do ministra Skarbu Państwa o wypracowanie strategii właścicielskiej dalszego funkcjonowania PHO, który jest znaczącym akcjonariuszem PGZ oraz o uregulowanie zasad współpracy z ministrem obrony narodowej w wykonywaniu uprawnień właścicielskich wobec PGZ i PHO. Z kolei do zarządu PGZ Izba skierowała wniosek o dokonanie analizy zasadności utrzymywania dwóch lokalizacji biur spółki oraz podjęcie próby negocjacji umowy najmu pomieszczeń biurowych w Radomiu, w celu dostosowanie jej warunków do realnych potrzeb PGZ.
Izba zwróciła również uwagę na konieczność zapewnienia odpowiedniego nadzoru nad spółkami z udziałem Skarbu Państwa realizującymi zadania przemysłowego potencjału obronnego po likwidacji Ministerstwa Skarbu Państwa.