Zachowek 2024. Ile wynosi, komu się należy i jak go uzyskać? [NOWE ZASADY]

W polskim prawie spadkowym zaszły istotne zmiany, które mogą zaskoczyć wiele osób. Krewni pominięci w testamencie często zakładają, że prawo do zachowku zapewni im przynajmniej część majątku po zmarłym. Jednak nowelizacje przepisów znacząco ułatwiły wydziedziczenie, a także ograniczyły prawa do zachowku w określonych sytuacjach. Oto, co warto wiedzieć o nowym kształcie zachowku w 2024 roku.

Zachowek 2024. Ile wynosi, komu się należy i jak go uzyskać? [NOWE ZASADY]

Instytucja zachowku ma na celu ochronę interesów najbliższych krewnych spadkodawcy. Nawet jeśli zostaną oni pominięci w testamencie, zachowek pozwala im na uzyskanie części majątku.

Prawo do zachowku przysługuje zstępnym spadkodawcy (dzieciom, wnukom itd.), małżonkowi oraz rodzicom. Wartość zachowku wynosi połowę udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu w przypadku dziedziczenia ustawowego. Jeśli osoba uprawniona jest małoletnia lub trwale niezdolna do pracy, zachowek wzrasta do dwóch trzecich.

Na przykład jeżeli spadkodawca miał dwóch synów i majątek o wartości 300 000 zł, to każdy z nich w przypadku dziedziczenia ustawowego otrzymałby 150 000 zł. Jeśli jeden z synów zostałby pominięty w testamencie, miałby prawo do zachowku w wysokości 75 000 zł – połowy swojego ustawowego udziału.

Zachowek 2024. Nowe zasady. Kto może stracić prawo do zachowku?

Zmiany w prawie spadkowym wprowadziły dodatkowe okoliczności, w których uprawniony do zachowku może zostać go pozbawiony.

1. Wydziedziczenie

Wydziedziczenie w testamencie musi być wyraźnie wskazane i poparte określonymi przesłankami. Należą do nich:

popełnienie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy lub jego bliskim,uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych wobec spadkodawcy,działania sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

2. Uwzględnienie fundacji rodzinnej

Nowelizacja przepisów wprowadziła również zasady dotyczące fundacji rodzinnych. Do spadku dolicza się fundusz założycielski takiej fundacji, jeśli została ustanowiona poza testamentem. Z drugiej strony, jeśli fundacja powstała ponad 10 lat przed otwarciem spadku, jej majątek może nie być brany pod uwagę przy obliczaniu zachowku.

Egzekwowanie zachowku. Od wezwania do sądowego powództwa

Uprawniony do zachowku może domagać się wypłaty należnej mu kwoty od spadkobierców testamentowych. Zanim jednak zdecyduje się na pozew, warto podjąć próbę rozwiązania sporu na drodze ugody. Pierwszym krokiem powinno być wezwanie do zapłaty – dokument, w którym przedstawia się swoje roszczenia.

Co powinno zawierać wezwanie do zapłaty?

Wyraźne określenie żądanej kwoty zachowku.Uzasadnienie roszczenia.Dokumenty potwierdzające roszczenie, np. kopie testamentu lub dowody na darowizny.

Jeśli ugoda okaże się niemożliwa, można skierować sprawę do sądu. Postępowanie o zachowek toczy się przed sądem właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

Przedawnienie roszczeń o zachowek

Warto pamiętać, że roszczenia o zachowek przedawniają się po pięciu latach od otwarcia spadku,czyli od dnia śmierci spadkodawcy. Po upływie tego terminu skuteczne dochodzenie roszczenia przed sądem nie będzie możliwe.

Zmiany w prawie spadkowym sprawiają, że wydziedziczenie i ograniczenie prawa do zachowku staje się łatwiejsze niż kiedykolwiek. Dlatego warto znać swoje prawa i działać szybko, by w pełni z nich skorzystać lub zabezpieczyć swoją pozycję jako spadkobiercy.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Źródło: INFOR.pl, Media