- Świadczenie wspierające
- Zasiłek pielęgnacyjny
- Dodatek pielęgnacyjny
- Świadczenie pielęgnacyjne
- 500 plus dla osób niepełnosprawnych - świadczenie uzupełniające
Świadczenie wspierające
Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością to nowe świadczenie dla osób z niepełnosprawnością, finansowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dostępne jest od 1 stycznia 2024 roku. Aby otrzymać świadczenie, należy uzyskać od wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, która musi wynosić co najmniej:
- od 87 do 100 punktów w 2024 roku,
- od 78 do 86 punktów w 2025 roku,
- od 70 do 77 punktów w 2026 roku i latach późniejszych.
Wniosek o wypłatę świadczenia można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną:
- przez platformę PUE ZUS,
- portal Emp@tia,
- bankowość elektroniczną.
Wysokość świadczenia wspierającego uzależniona jest od stopnia niepełnosprawności, czyli od poziomu potrzeby wsparcia. Świadczenie może wynosić od 40% do 220% renty socjalnej. Dla porównaniarenta socjalna od 1 marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł. Oznacza to, że:
- Osoby z najwyższą oceną (95-100 punktów) otrzymają świadczenie w wysokości 220% renty socjalnej,
- Osoby z oceną 90-94 punkty otrzymają 180% renty socjalnej,
- Osoby z oceną 85-89 punktów otrzymają 120% renty socjalnej,
- Osoby z oceną 80-84 punktów otrzymają 80% renty socjalnej,
- Osoby z oceną 75-79 punktów otrzymają 60% renty socjalnej,
- Osoby z oceną 70-74 punktów otrzymają 40% renty socjalnej.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek pielęgnacyjny to świadczenie przyznawane osobom, które opiekują się niepełnosprawnymi członkami rodziny lub osobami starszymi, które nie są w stanie samodzielnie funkcjonować. Celem zasiłku jest częściowe pokrycie kosztów opieki i pomocy. Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego od 1 listopada 2019 roku wynosi 215,84 zł miesięcznie. Kto może ubiegać się o zasiłek pielęgnacyjny?
- Niepełnosprawne dzieci,
- Z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
- Z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała przed, ukończeniem 21 roku życia.
- Osoby, które ukończyły 75 rok życia.
Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny można złożyć:
- W urzędzie miasta lub gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do zasiłku
- Elektronicznie za pośrednictwem portalu Emp@tia (https://empatia.mpips.gov.pl/)
Dodatek pielęgnacyjny
Świadczenia dla osób niepełnosprawnych obejmują także dodatek pielęgnacyjny. Nie można go jednak mylić z zasiłkiem pielęgnacyjnym, ponieważ są to dwa różne świadczenia. Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie, która:
- ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy oraz do samodzielnej egzystencji,
- ukończyła 75. rok życia.
Do wniosku o ten dodatek należy przekazać do ZUS także: zaświadczenie o stanie zdrowia na druku OL-9 (nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem wniosku) oraz dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Od 1 marca 2024 dodatek pielęgnacyjny wynosi 330,07 zł.
Świadczenie pielęgnacyjne
Od 1 stycznia 2024 roku zmieniły się zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. Świadczenie to przysługuje teraz opiekunom osób z niepełnosprawnością do ukończenia przez nie 18 roku życia. Rodzaje wymaganych orzeczeń o niepełnosprawności nie uległy zmianie. Kto może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne?
- Matka lub ojciec dziecka z niepełnosprawnością,
- Inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny wobec dziecka z niepełnosprawnością,
- Małżonek osoby opiekującej się dzieckiem z niepełnosprawnością,
- Opiekun prawny dziecka z niepełnosprawnością,
- Rodzina zastępcza dziecka z niepełnosprawnością,
- Osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, w którym przebywa dziecko z niepełnosprawnością,
- Dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, w której przebywa dziecko z niepełnosprawnością,
- Dyrektor regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, w której przebywa dziecko z niepełnosprawnością,
- Dyrektor interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, w którym przebywa dziecko z niepełnosprawnością.
Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne można złożyć:
- W formie papierowej: w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do świadczenia
- W formie elektronicznej: przez portal Emp@tia (https://empatia.mpips.gov.pl/)
Od 1 stycznia 2024 roku wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2988 zł miesięcznie.
500 plus dla osób niepełnosprawnych - świadczenie uzupełniające
Świadczenie uzupełniające w postaci 500 zł to dodatkowa pomoc dla osób, które nie są w stanie samodzielnie funkcjonować. Świadczenie przysługuje osobom, których stan zdrowia został potwierdzony odpowiednim orzeczeniem. Świadczenie może otrzymać osoba, która:
- posiada orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- posiada orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Od 1 marca 2024 roku próg uprawniający do świadczenia "500 plus" dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji został podniesiony. Dodatkowe świadczenie przysługuje osobom, których łączna kwota miesięcznych świadczeń nie przekracza 2419,33 zł brutto. Do tej kwoty należy wliczyć mmiędzy innymi świadczenia wypłacane przez zagraniczne instytucje emerytalno-rentowe. Aby otrzymać świadczenie, należy złożyć wniosek w ZUS. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dokumenty, między innymi:
- orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jeśli takie orzeczenie znajduje się w dokumentacji emerytalno-rentowej klienta w ZUS to nie trzeba go dołączać,
- jedno z orzeczeń dotyczących niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji,
- jeśli orzeczenie dotyczące niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji nie zostało wydane lub upłynął termin jego ważności, to należy dołączyć również zaświadczenie o stanie zdrowia oraz dokumentację medyczną i inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.
Zasiłek rodzinny
Zasiłek rodzinny to forma wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi. Ma on na celu częściowe pokrycie kosztów związanych z wychowaniem dziecka. Choć kwota zasiłku nie jest wysoka, w połączeniu z programem 500+, może stanowić istotną pomoc dla wielu rodzin. Kto może ubiegać się o zasiłek rodzinny?
- Rodzice, jeden z rodziców lub opiekun prawny dziecka,
- Opiekun faktyczny dziecka,
- Osoba ucząca się.
Aby otrzymać zasiłek rodzinny, należy spełnić kryterium dochodowe. W 2024 roku próg ten wynosi 674 zł netto na osobę w rodzinie. W przypadku rodziny, w której wychowuje się dziecko niepełnosprawne lub uczącą się osobę niepełnosprawną, próg ten wzrasta do 764 zł netto na osobę. Do obliczenia dochodu bierze się pod uwagę rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym składa się wniosek o zasiłek. Oznacza to, że dla zasiłków przyznawanych w 2024 roku liczy się dochód z 2023 roku.
Wysokość zasiłku rodzinnego uzależniona jest od wieku dziecka:
- 95 zł miesięcznie na dziecko do 5 roku życia,
- 124 zł miesięcznie na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia,
- 135 zł miesięcznie na dziecko powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia (pod warunkiem kontynuacji nauki i posiadania orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności).
Oprócz podstawowego zasiłku rodzinom przysługują również dodatki do zasiłku rodzinnego. Do najważniejszych należą:
- Dodatek pielęgnacyjny - przysługuje na dziecko niepełnosprawne w wysokości od 135 zł do 300 zł miesięcznie, w zależności od stopnia niepełnosprawności,
- Dodatek z tytułu urodzenia dziecka - jednorazowa zapomoga w wysokości 1000 zł,
- Dodatek dla rodziny zastępczej - miesięcznie od 361 zł do 702 zł na dziecko, w zależności od typu rodziny zastępczej.
Wniosek o zasiłek rodzinny można złożyć w urzędzie gminy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Można to zrobić również drogą elektroniczną za pomocą platformy ePUAP.
Renta socjalna
Od 1 marca 2024 roku renta socjalna wynosi 1780,96 zł brutto (około 1360 zł netto). Jest to kwota równa najniższej rencie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Rodzaje renty:
- Renta socjalna stała: przysługuje osobie, której całkowita niezdolność do pracy jest trwała.
- Renta socjalna okresowa: przysługuje osobie, której całkowita niezdolność do pracy jest okresowa. W tym przypadku świadczenie wypłacane jest przez okres wskazany w decyzji ZUS.
Warunki uzyskania renty socjalnej:
- Utrata zdolności do pracy zarobkowej: z powodu choroby lub urazu.
- Brak rokowań odzyskania zdolności do pracy: nawet po przekwalifikowaniu.
Rodzaje niezdolności do pracy:
- Całkowita niezdolność do pracy: osoba nie jest w stanie wykonywać żadnej pracy.
- Częściowa niezdolność do pracy: osoba może wykonywać pracę, ale o ograniczonym charakterze, niezgodną z jej kwalifikacjami.
Renta z tytułu niezdolności do pracy
Aby uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy, należy spełnić łącznie kilka warunków:
1. Niezdolność do pracy:
- Musisz być uznany za niezdolnego do pracy, co oznacza, że nie jesteś w stanie wykonywać żadnej pracy zarobkowej.
- Stopień niezdolności do pracy może być całkowity lub częściowy.
2. Okres składkowy:
- Kobiety: 25 lat,
- Mężczyźni: 30 lat,
- W niektórych przypadkach wymagany okres składkowy może być krótszy.
3. Staż ubezpieczeniowy:
- Poza okresem składkowym, wymagany jest również odpowiedni staż ubezpieczeniowy, który obejmuje okresy składkowe i nieskładkowe.
- Do 20 roku życia: 1 rok,
- 20-22 rok życia: 2 lata,
- 22-25 rok życia: 3 lata,
- 25-30 rok życia: 4 lata,
- Po 30 roku życia: 5 lat (w ciągu ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku lub przed powstaniem niezdolności do pracy).
4. Okres powstania niezdolności do pracy:
- Niezdolność do pracy musi powstać w czasie okresów składkowych lub nieskładkowych objętych ustawą emerytalną, lub w ciągu 18 miesięcy od ich ustania.
Co ważne, nie trzeba spełniać warunku co do okresu powstania niezdolności do pracy, jeśli jesteś całkowicie niezdolny do pracy i masz odpowiednio długi staż ubezpieczeniowy:
- Kobiety: co najmniej 20 lat,
- Mężczyźni: co najmniej 25 lat.
Obecnie wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 1780,96 zł brutto (po waloryzacji w marcu 2024 roku). W przypadku niepełnej niezdolności do pracy renta jest wypłacana w proporcji do stopnia niezdolności do pracy.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego
Komu przysługuje dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego? Dziecku z orzeczeniem o niepełnosprawności:
- Do ukończenia 16. roku życia,
- Po ukończeniu 16. roku życia, jeśli posiada orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (maksymalnie do 24. roku życia).
Wysokość dodatku wynosi:
- Do 5. roku życia dziecka: 90 zł miesięcznie.
- Od 5. do 24. roku życia dziecka: 110 zł miesięcznie.