Dziennik.pl. Czy za zatrucie posiłkiem w restauracji można uzyskać odszkodowanie?
Dr Joanna Uchańska radczyni prawna i mediatorka sądowa, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy: Restauracja, tak samo, jak bar, stołówka szkolna, przedszkolna, akademicka, pracownicza, szpitalna, catering, restauracja hotelowa, w pensjonacie, ośrodku kolonijnym, czy nawet kuchnia polowa to zakłady zbiorowego żywienia. Zgodnie z przepisami ponoszą odpowiedzialność za jakość, ale przede wszystkim za bezpieczeństwo podawanych posiłków, ponieważ muszą spełniać szczegółowe normy sanitarno-higieniczne. Zdarza się, także w sezonie wakacyjnym, że może dojść do tzw. zatrucia pokarmowego. Zatrucie pokarmowe jest to choroba wywołana spożyciem skażonej żywności lub wody. Wiemy, że co do zasady, objawiać się to może nudnościami, wymiotami, biegunką, bólami brzucha, gorączką itp. Jak wskazują eksperci zatrucia może być spowodowane przez bakterie, wirusy, pasożyty, czy toksyny chemiczne. Zatrucie może wynikać z wielu przyczyn, w tym leżących po stronie restauracji, czy kawiarni. W przypadku zatrucia pokarmowego, na przykład salmonellą, konsument ma prawo do dochodzenia odszkodowania oraz zadośćuczynienia, ale nie jest to proste.
Dlaczego?
Podstawy prawne tej teoretycznej odpowiedzialności można znaleźć przede wszystkim w Kodeksie cywilnym. Kluczowe jednak jest odpowiednie i szybkie zabezpieczenie dowodów zatrucia pokarmowego, ponieważ z przeciwnym razie dochodzenie odpowiedzialności od stołówki, czy baru może być bardzo utrudnione.
Proszę przybliżyć kwestię, jak zgłosić takie zatrucie i komu, aby móc starać się o odszkodowanie?
Pierwszy krok to ten, aby w sytuacji zatrucia warto sprawę zgłosić przede wszystkim szybko (nawet w dniu wystąpienia objawów) do powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, czyli tzw. "sanepidu" ze wskazaniem, w jakim miejscu spożywaliśmy posiłek, który mógł wywołać dolegliwości. Zgodnie z przepisami ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia na zakładach zbiorowego żywienia spoczywa obowiązek przestrzegania określonych i wymagających norm sanitarno-higienicznych. W przypadku ich naruszenia, organy sanitarne mogą nałożyć na zakład nie tylko obowiązki, czy zalecenia, ale także kary administracyjne, co zresztą ma miejsce w praktyce.
To sankcje dla restauracji, ale jaka jest odpowiedzialność restauracji, czy kawiarni wobec konsumentek/-ów?
Już kontynuuję. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, odpowiedzialność zakładów zbiorowego żywienia ma dwa źródła. Jest to odpowiedzialność kontraktowa i deliktowa. W przypadku zatrucia pokarmowego główne źródło odpowiedzialności, to art. 415 Kodeksu cywilnego za tzw. delikt. Zgodnie z nim, kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia. W tej sytuacji oznacza to, że zakład żywienia może być pociągnięty do odpowiedzialności za zaniedbania lub działania prowadzące do zatrucia.
Zatrucie pokarmowe w restauracji. Czy przysługuje odszkodowanie? Prawniczka wyjaśnia
I to na tej podstawie można starać się o odszkodowanie?
Tak, osoba poszkodowana może dochodzić nie tylko odszkodowania, ale i zadośćuczynienia.
A czy konieczne jest przedstawienie jakiś dokumentów?
Tak, przede wszystkim poszkodowany musi udowodnić szkodę, stąd tak ważny jest czas w zabezpieczeniu dowodów. Udowodnienie szkody wymaga zgromadzenia dokumentacji medycznej potwierdzającej zatrucie pokarmowe, takiej jak wyniki badań, diagnoza lekarza, wyniki badań wskazujących na zatrucie i jego pochodzenia, czy przyczynę, a także historię oraz koszty leczenia. Dodatkowo poszkodowany musi dostarczyć dowody, gdzie i co spożywał, a mogą one być różne, np. paragon z baru, zeznania innych gości (świadków), czy nawet zdjęcia potraw. Dowody mogą pochodzić także ze zgłoszenia w lokalnym sanepidzie, dlatego tak ważne jest jego szybkie zgłoszenie. To pomoże także wykazać tzw. związek przyczynowy między zatruciem a nieprawidłowościami, ponieważ objawy mogą wystąpić po pewnym czasie, kiedy po prostu zjedliśmy już inne produkty. Nie wolno jednak zapominać, aby się spieszyć. Od stołówki, czy baru można domagać się kosztów leczenia, dojazdów do placówek medycznych czy zwrotu za utratę dochodów, ale także zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, czyli cierpienie fizyczne i psychiczne.
Swoją drogę do uzyskania odszkodowania można rozpocząć od złożenia reklamacji bezpośrednio w kawiarni, czy restauracji, co może obejmować wypełnienie formularza reklamacyjnego lub skierowanie pisemnej skargi. Jeśli ta ścieżka nie poskutkuje, to pozostaje złożenie pozwu na drodze cywilnej.
Zatem podsumowując, czy za zatrucie salmonellą w barze na wakacjach można domagać się odszkodowania?
Można, ponieważ restauracje, czy stołówki ponoszą odpowiedzialność za bezpieczeństwo podawanych posiłków i odpowiedzialność w razie ewentualnego zatrucia. Poszkodowany gość restauracji ma możliwość dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia, nawet za koszty leczenia, czy utratę zarobku, ale wymaga to skrupulatnego udowodnienia i wykazania także, że źródło zatrucia pochodziło z tej kawiarni, czy baru, co może być trudne i wymaga także szybkiej reakcji.