W 2024 roku zasady dotyczące zachowku pozostają niezmienne, jednak warto je przypomnieć, aby wiedzieć, komu przysługuje to prawo i jak je dochodzić. Komu się należy, ile wynosi i jak go uzyskać?

Komu należy się zachowek?

Reklama

Zachowek przysługuje ściśle określonej grupie osób, do której należą:

  • zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki),
  • małżonek,
  • rodzice spadkodawcy.

Warunkiem koniecznym do otrzymania zachowku jest dziedziczenie ustawowe. Oznacza to, że gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu, to wymienione osoby dziedziczą po nim z mocy ustawy.

Ile wynosi zachowek?

Wysokość zachowku zależy od dwóch czynników:

  • udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym,
  • stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą.

Co do zasady, zachowek wynosi połowę wartości udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jednak w przypadku osób małoletnich lub trwale niezdolnych do pracy w chwili otwarcia spadku, zachowek wynosi dwie trzecie wartości tego udziału.

Jak obliczyć zachowek?

Obliczenie zachowku wymaga ustalenia wartości całego spadku oraz udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Wartość spadku ustala się według cen z chwili jego otwarcia, czyli z daty śmierci spadkodawcy.

Jak uzyskać zachowek?

Aby uzyskać zachowek, należy wystąpić z roszczeniem do spadkobierców, którzy zostali powołani do spadku na podstawie testamentu lub dziedziczenia ustawowego. Roszczenie o zachowek przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku, jeśli spadkodawca nie pozostawił testamentu.

Zachowek 2024. Ważne informacje

Zachowek można otrzymać zarówno w formie pieniężnej, jak i rzeczowej (np. w postaci nieruchomości).

Spadkobierca może zostać zwolniony z obowiązku zapłaty zachowku, jeśli spadkodawca uzasadnił to ważnymi powodami w testamencie.

Jeśli wartość spadku jest niewystarczająca do pokrycia zachowku, spadkobiercy odpowiadają za jego zapłatę solidarnie, czyli każdy z nich może zostać zobowiązany do zapłaty całej kwoty.