1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która wprowadziła nowe rozwiązania w systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. O to świadczenie mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia.
Brak przejrzystości rozwiązań
Zapytaliśmy Fundację dla Gigantów jak oceniają nowe rozwiązania w systemie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów – świadczenie wspierające. Z punktu widzenia opiekunów osób z niepełnosprawnością w spektrum autyzmu, które wymagają całodobowej i specjalistycznej opieki widzimy przede wszystkim brak przejrzystości rozwiązań – powiedziała prezes zarządu Fundacji dla Gigantów Iwona Kapturzak. Wskazała, że nie są jasne kryteria oceny potrzeby wsparcia (punkty) i ich zastosowanie do osób z niepełnosprawnością intelektualną czy zaburzeniami psychicznymi. Wybór nowej formy wsparcia postrzegany jako ryzyko utraty dochodu - opiekunowie boją się konsekwencji finansowych wybrania jednej z opcji - powiedziała.
Propozycja Fundacji dla Gigantów
Oczekiwalibyśmy zamiast samych niewystarczających środków finansowych również systemowego wsparcia – zaznaczyła Kapturzak. Wymieniła m.in. dobrej jakości bezpłatne szkoły dla osób z niepełnosprawnościami, dostępną służbę zdrowia oraz opiekę i mieszkania dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami.
Kwota świadczenia
Kwota świadczenia wynosi od 40 proc. renty socjalnejdo 220 proc. renty socjalnej. Jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie:
- 95 - 100 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 220proc. renty socjalnej;
- 90 - 94 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 180 proc.renty socjalnej;
- 85 - 89 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 120 proc.renty socjalnej;
- 80 - 84 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 80 proc.renty socjalnej;
- 75 - 79 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 60 proc.renty socjalnej;
- 70 - 74 pkt – świadczenie przysługuje w wysokości 40 proc.renty socjalnej.
Przysługująca osobie z niepełnosprawnościami kwota świadczenia wspierającego nie podlega opodatkowaniu, podlega corocznej waloryzacji a także przysługuje bez względu na dochody.
Teraz epatuje się kwotami wsparcia, a jednocześnie milcząco zakłada, że za kwotę niższą niż średnia krajowa zostaną zapewnione wszystkie usługi edukacyjne, rehabilitacyjne, lecznicze itd. - skomentowała Kapturzak.
Od kiedy świadczenie wspierające
Od 1 stycznia 2024 r. świadczenie dostępne jest dla OzN, które poziom wsparcia mają na poziomie od 87 pkt do 100 pkt. Od 1 stycznia 2025 r. świadczenie będzie dostępne dla osób, które mają od 78 pkt do 86 pkt, a od 1 stycznia 2026 r. świadczenie obejmie osoby, które mają od 70 pkt do 77 pkt. Prawo do świadczenia wspierającego uzależnione jest od uzyskania przez osobę z niepełnosprawnością decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, na poziomie od 70 do 100 punktów. Wniosek o wydanie takiej decyzji należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.