Nowe świadczenie dla osób po stracie małżonka

Nowe przepisy pozwolą osobom, które straciły współmałżonka, na łączenie dwóch świadczeń: własnej emerytury lub renty oraz części renty rodzinnej po zmarłym partnerze. Dotąd trzeba było wybrać jedno z nich. Teraz można zachować swoje podstawowe świadczenie i pobierać do 50% drugiego.

Reklama

Choć potocznie mówi się o"rencie wdowiej", to świadczenie przysługuje również mężczyznom. Ministra rodziny Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podkreśliła ostatnio, że wielu uprawnionych panów wciąż nie wie, że również mogą z niego skorzystać.

Mam ważny apel. Szanowni panowie, wdowcy, także wam przysługuje to świadczenie. Zachęcam do zainteresowania się tematem i wizyty w ZUS – dodała.

Podkreśliła także, że ponad 90% dotychczasowych wniosków złożyły kobiety, ale mężczyznom również przysługuje pełne prawo do wsparcia.

W rozmowie z "Rzeczpospolitą" ministera dodała:

Śmierć osoby bliskiej to zawsze jest tragedia, cios emocjonalny również dla osób starszych. Ale gdy odchodzi druga osoba, to – czasami o tym zapominamy – też jest cios finansowy. Bo nie znika konieczność zakupu pralki, nie znikają rachunki, ale przychody gospodarstwa domowego zmniejszają się o połowę. I to właśnie dla nich, dla osób starszych, jest projekt renty wdowiej – po to, by im w tej trudnej sytuacji pomóc.

Kto może dostać rentę wdowią?

Z nowego świadczenia skorzystają osoby, które spełnią dwa podstawowe warunki:

  • pobierają już emeryturę lub rentę,
  • mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku.

W praktyce oznacza to, że np. wdowiec pobierający własną emeryturę będzie mógł zachować ją w całości i dodatkowo otrzymać połowę renty rodzinnej po zmarłej żonie. Nie trzeba będzie rezygnować z żadnego ze świadczeń.

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Rodziny, limity mają dotyczyć łącznej wysokości świadczeń – czyli sumy własnej emerytury (lub renty) oraz połowy świadczenia po zmarłym małżonku. W praktyce oznacza to, że jeśli ta suma przekroczy wyznaczoną granicę (np. ustalaną jako procent przeciętnego świadczenia emerytalnego), dodatek zostanie odpowiednio pomniejszony.

Od kiedy i jak składać wnioski?

Wnioski o nowe świadczenie będzie można składać od 1 lipca 2025 roku. Procedura ma być prosta – dokumenty będzie można złożyć osobiście w ZUS, listownie lub przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

Osoby starsze będą mogły liczyć na pomoc pracowników ZUS przy wypełnianiu wniosków. Rząd planuje również kampanię informacyjną, by dotrzeć do jak największej grupy zainteresowanych – także tych, którzy dotąd nie wiedzieli, że coś takiego im przysługuje.

Reklama

Ile można zyskać?

Wysokość renty wdowiej to maksymalnie 50% drugiego świadczenia. Oznacza to realne wsparcie rzędu kilkuset złotych miesięcznie. Dla wielu seniorów – szczególnie tych żyjących samotnie – to konkretna pomoc przy rosnących kosztach życia, rachunkach czy lekach.

Obecnie trwają prace nad określeniem maksymalnych limitów łącznej kwoty świadczeń. Najprawdopodobniej będą to limity kwotowe, ustalane procentowo względem przeciętnej emerytury. Szczegółowe stawki mają zostać opublikowane przez ZUS w drugiej połowie czerwca, wtedy też pojawi się kalkulator ułatwiający wyliczenie należnej kwoty.

Przykład: ile może dostać wdowiec?

Dla przykładu: jeśli masz swoją emeryturę w wysokości 3 000 zł, a przysługiwałaby Ci renta rodzinna po zmarłej żonie w wysokości 2 400 zł, to od 1 lipca możesz otrzymać dodatkowo 1 200 zł (czyli 50% świadczenia żony), pod warunkiem że suma nie przekroczy ustawowego limitu łącznej kwoty.

ZUS spodziewa się dużego zainteresowania

Jak podaje resort rodziny, ZUS jest przygotowany na obsługę dużej liczby wniosków. Już teraz infolinie i punkty konsultacyjne odnotowują wzmożone zainteresowanie tematem. Renta wdowia była jednym z najczęściej dyskutowanych punktów programu Lewicy, a jej wdrożenie to spełnienie jednej z kluczowych obietnic obecnej minister rodziny.

To reakcja na zjawisko ubóstwa wśród seniorów, które – jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego – szczególnie dotyka osób starszych żyjących samotnie. Według raportu GUS z 2023 roku, aż 28% jednoosobowych gospodarstw domowych seniorów znajduje się w grupie zagrożonej ubóstwem relatywnym.

Gdzie szukać informacji?

Szczegóły dotyczące zasad przyznawania renty wdowiej można znaleźć na stronie internetowej ZUS (www.zus.pl) oraz w placówkach stacjonarnych. Osoby starsze mogą liczyć na pomoc pracowników przy wypełnianiu wniosków. Dodatkowo rząd zapowiedział kampanię informacyjną, która ruszy jeszcze w czerwcu – m.in. w mediach publicznych i lokalnych punktach pomocy społecznej.