rozwiń ›

Kto może liczyć na zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy przysługuje każdej osobie objętej ubezpieczeniem chorobowym – czyli nie tylko pracownikom etatowym, ale również osobom zatrudnionym na umowie zlecenie (jeśli opłacają składki). Możesz go uzyskać, gdy opiekujesz się:

Reklama
  • chorym dzieckiem do 14 lat,
  • zdrowym dzieckiem do 8 lat, jeśli nieoczekiwanie zamknięto żłobek, przedszkole lub szkołę,
  • niepełnosprawnym dzieckiem do 18 lat,
  • innym chorym członkiem rodziny – np. małżonkiem, rodzicem, rodzeństwem – pod warunkiem, że mieszkacie we wspólnym gospodarstwie domowym.

Uwaga: jeśli w domu są inni członkowie rodziny, którzy mogą przejąć opiekę, ZUS może odmówić wypłaty zasiłku. Wyjątek stanowi opieka nad dzieckiem do lat dwóch.

Terminy i limity. Tych dat trzeba pilnować

Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez określoną liczbę dni w ciągu roku:

  • 60 dni – na opiekę nad dzieckiem do 14 lat (również zdrowym do 8 lat),
  • 30 dni – na dziecko niepełnosprawne powyżej 14. roku życia (do 18 lat),
  • 14 dni – na innego członka rodziny.

Łączny limit nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym – niezależnie od liczby dzieci czy innych osób wymagających opieki.

Ile wynosi zasiłek opiekuńczy?

Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w wysokości 80% podstawy, którą stanowi przeciętne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy. Świadczenie wypłaca pracodawca (jeśli zatrudnia powyżej 20 osób) lub ZUS (przy mniejszych firmach, umowach zlecenie i działalności gospodarczej).

Jak szybko uzyskać zasiłek opiekuńczy? Poradnik krok po kroku

Aby uniknąć błędów i przyspieszyć wypłatę świadczenia, warto postępować według prostego schematu:

1. Zdobądź dokumentację:

  • W przypadku chorego dziecka lub innej osoby – zaświadczenie lekarskie (ZUS ZLA).
  • W przypadku zamknięcia żłobka/przedszkola – oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu placówki.

2. Wypełnij właściwy wniosek:

  • ZUS Z-15A – jeśli chodzi o dziecko,
  • ZUS Z-15B – w przypadku innego członka rodziny.

3. Złóż dokumenty:

  • u swojego pracodawcy (jeśli to on wypłaca zasiłki),
  • bezpośrednio do ZUS – np. przez PUE ZUS.

4. Pilnuj terminów:

  • Masz 7 dni na dostarczenie zaświadczenia lekarskiego – w przeciwnym razie ZUS może obniżyć zasiłek o 25%.
  • Wniosek o wypłatę zasiłku najlepiej złożyć od razu – formalnie masz na to 6 miesięcy od końca okresu opieki.

Częste błędy. Na to szczególnie uważa ZUS

Z danych ZUS wynika, że wiele wniosków trafia do poprawki lub jest odrzucanych z powodu banalnych błędów. Oto najczęstsze:

  • brak wymaganych załączników (np. ZLA, oświadczenia o zamknięciu placówki),
  • nieprawidłowy formularz (Z-15A zamiast Z-15B lub odwrotnie),
  • przekroczony limit dni zasiłkowych,
  • wniosek złożony przez osobę nieubezpieczoną.

Dla kogo jest korzystny zasiłek opiekuńczy

Najwięcej zyskują rodzice małych dzieci oraz osoby opiekujące się ciężko chorymi członkami rodziny. Zasiłek pozwala legalnie przerwać pracę i skupić się na opiece – bez utraty dochodu. Dobrze jednak znać swoje prawa i obowiązki, bo ZUS nie wypłaca świadczeń automatycznie, a błędy formalne bywają kosztowne.

Gdzie szukać informacji?

Aktualne wzory wniosków i instrukcje znajdują się na stronie zus.pl, a także na portalu PUE ZUS. W razie wątpliwości warto skonsultować się z infolinią ZUS lub skorzystać z doradcy ds. świadczeń rodzinnych w oddziale.

Zasiłek opiekuńczy to nie przywilej, tylko prawo. W 2025 roku nadal pozostaje ważnym filarem wsparcia dla rodzin i opiekunów – warto znać zasady jego przyznawania, by w razie potrzeby móc z niego skorzystać bez przeszkód.