Obecnie w naszym kraju działa ok. 20 tys. bankomatów. Według ostatniego raportu NBP (za 2013 rok) Polska zajmuje 20. miejsce w UE pod względem liczby tych urządzeń przypadających na 1 mln mieszkańców. Rocznie dokonujemy wypłat gotówki o wartości ok. 300 mld zł. By móc bezpłatnie wybrać pieniądze z bankomatu najczęściej musimy skorzystać z urządzeń oznaczonych logo naszego banku. Wypłacenie pieniędzy z bankomatu należącego do innej sieci, w części przypadków wiąże się z automatycznym pobraniem prowizji, a tego oczywiście wolelibyśmy uniknąć.

Reklama

Konto osobiste bez opłat? Porównaj niezależnie i wybierz najlepsze!

Klienci niektórych banków mają do dyspozycji sporą liczbę bezpłatnych bankomatów, np. posiadacze Wymarzonego Konta Raiffeisen Polbanku, Konta Godnego Polecenia BZ WBK czy Konta z Lwem Direct ING Banku Śląskiego mogą za darmo wypłacać gotówkę ze wszystkich bankomatów w kraju. Podobnie ma się z posiadaczami Konta z Gwarancją w Meritum Banku, bezpłatnych wypłat dokonają nie tylko z dowolnego urządzenia w kraju, ale i za granicą. Klienci mBanku (w przypadku większości podstawowych kont) za darmo skorzystają tylko z bankomatów sieci BZ WBK, Euronetu i Planet Cash (ok. 7 800 urządzeń). Z kolei posiadacze Konta Idealnego w Idea Banku za każdą wypłatę muszą zapłacić 2,99 zł, chyba że złożą wcześniej dyspozycję telefonicznie lub osobiście w oddziale, że chcą wykupić możliwość bezpłatnej wypłaty gotówki ze wszystkich bankomatów w kraju, co kosztuje 5 zł miesięcznie.

Jak więc widać, co bank, to inne rozwiązania w zakresie dostępu do gotówki z bankomatów. Czasem wręcz zdarza się, że różne warunki mogą obowiązywać dla różnych kont w tym samym banku. Od czego to zależy?

Za wypłatę z bankomatu zapłacić ktoś musi

Przede wszystkim należy zdawać sobie sprawę z tego, że bankomatowy biznes wymaga niemałych inwestycji. Kosztują same urządzenia, ich serwisowanie i konserwacja, dzierżawa miejsca, w którym są zainstalowane, a także konwojowanie gotówki. Wszystkie te koszty ponosi właściciel, który oczywiście będzie dążyć nie tylko do uzyskania ich zwrotu, ale i do wypracowania zysku.

Właścicieli sieci bankomatów działających w Polsce możemy podzielić na bankowych (najwięcej urządzeń ma PKO BP, ale i inne banki inwestują w rozbudowę swoich sieci) i niebankowych (największą siecią jest Euronet). Warto przy tym wiedzieć, iż to, że sieć bankomatów należy do danego banku nie oznacza, że mogą z niej bezpłatnie korzystać tylko posiadacze kont i kart wydanych przez ten bank. Banki udostępniają swoje sieci konkurencji, oczywiście za odpowiednią opłatą. Bowiem kiedy wypłacamy gotówkę z bankomatu, bank, którego karty używamy, musi zapłacić właścicielowi maszyny prowizję. I albo pokryję ją ze środków własnych, albo przerzuci opłatę na klienta.

Reklama

Całe szczęście obecnie większość banków działających w Polsce udostępnia swoim klientom możliwość bezpłatnej wypłaty gotówki z bankomatów przynajmniej jednej wskazanej sieci. Niektóre oferują wypłaty bez prowizji ze wszystkich bankomatów w Polsce, a nawet i tych za granicą. Oprócz tego, z którymi sieciami porozumiał się dany bank i na jakich warunkach możliwość bezpłatnych wypłat z bankomatów należących do różnych sieci uzależniona jest od jego wewnętrznej polityki wobec klientów i tego, czym chce ich do siebie przyciągnąć. Darmowe bankomaty mogą być istotnym wabikiem, ale dla większości klientów równie ważne są inne czynniki, np. różnego rodzaju premie czy promocje.

Coraz mniej darmowych wypłat

Niestety wiele wskazuje na to, że zmiany w zakresie wypłacania gotówki z bankomatów będą podążać w niekorzystnym dla klientów kierunku. Właściciele sieci bankomatów narzekają, że biznes jest dla nich coraz mniej opłacalny i zapowiadają, że opłaty za korzystanie z bankomatów muszą rosnąć. Pokrywanie ich przez banki również staje się coraz większym problemem, bowiem te i tak w ostatnim czasie straciły ważne źródło dochodów w związku ze spadkiem opłat interchange za płatności kartami. W połowie 2014 r. spadły one z ok. 1,6% do 0,5%, a od końca stycznia 2015 r. wynoszą już tylko 0,2-0,3%. Nie dziwi więc fakt, że banki próbują odrobić utracone zyski. W jaki sposób?

Nietrudno zauważyć, że w ostatnim czasie znacząco zwiększyła się liczba ofert promujących płatności kartami. Banki starają się w ten sposób zmniejszyć liczbę operacji bankomatowych, za które muszą płacić, a zwiększyć liczbę transakcji bezgotówkowych, za które dostają pieniądze. Niektóre banki oferują premię za płatności kartą w formie zwrotu części wydatków, inne wymagają wydania co miesiąc określonej kwoty, by konto lub karta były bezpłatne.

A co z wypłatami z bankomatów? Niestety symptomatyczna wydaje się tu decyzja Banku Pekao, który od maja br. odebrał swoim klientom możliwość bezpłatnego wypłacania gotówki z bankomatów sieci Euronet. Teraz za każdą wypłatę zapłacą 1,49 zł. A to i tak promocyjna stawka, która będzie obowiązywała tylko przez rok, potem opłata wzrośnie do min. 2%, ale nie mniej niż 5 zł. Bezpłatne pozostaną tylko wypłaty z bankomatów własnych banku (ok. 1,8 tys. urządzeń). Eksperci twierdzą, że inne banki mogą z czasem pójść za przykładem Pekao. Możliwości bezpłatnych wypłat z bankomatów zaczną się więc kurczyć.

Porównaj online ponad 90 kont bankowych. Sprawdź aktualny ranking.

Co zamiast bankomatu?

Czy możemy się w jakiś sposób bronić przed ponoszeniem dodatkowych opłat? Przede wszystkim musimy dokładnie śledzić zmiany w tabelach opłat i prowizji banków prowadzących nasze konta. Mają one zresztą obowiązek poinformować klientów o tego rodzaju zmianach, jak wprowadzenie odpłatności za korzystanie z bankomatów, które wcześniej były bezpłatne.

Nie da się jednak ukryć, że poszukiwanie bankomatu konkretnej sieci może być niekiedy kłopotliwe. Czy są wówczas jakieś inne możliwości bezpłatnego uzyskania dostępu do gotówki? W większości banków wciąż bezpłatne (lub tańsze niż wypłata z obcego bankomatu) jest korzystanie z usługi cashback, czyli wypłaty gotówki w sklepie przyjmującym płatności kartą i oferującym usługę CashBack (takich punktów w kraju jest już ponad 60 tys.). Warunkiem wypłaty środków z karty jest dokonanie w danym punkcie zakupów na dowolną kwotę i dokonanie płatności kartą, przed którą to transakcją należy poinformować sprzedawcę, że chcemy również wypłacić gotówkę. Jednorazowo nie możemy jednak pobrać wyższej kwoty niż 300 zł.