Obecnie Kodeks pracy nie określa maksymalnej temperatury pracy. To się wkrótce zmieni.
- Nowe limity: Według projektu nowelizacji rozporządzenia MRPiPS, pracodawca będzie musiał czasowo wstrzymać pracę, jeśli temperatura w pomieszczeniu przekroczy 35 stopni Celsjusza, a przy pracy na otwartej przestrzeni – 32 stopnie Celsjusza.
- Praca fizyczna na zewnątrz: Dla prac wymagających dużego wysiłku fizycznego na świeżym powietrzu (powyżej 1500 kcal u mężczyzn i 1000 kcal u kobiet), limit 32 stopni Celsjusza będzie obowiązywał, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają.
- Chociaż pierwotnie zakładano wejście w życie zmian na czerwiec 2025 roku, ostateczny termin to 1 stycznia 2027 roku. Resort tłumaczy to potrzebą dostosowania firm do nowych wymogów.
Obowiązki pracodawcy w upalne dni
Niezależnie od planowanych zmian, już teraz pracodawcy mają pewne obowiązki wobec pracowników. Pracodawca musi zapewnić nieodpłatne napoje pracownikom, gdy temperatura w pomieszczeniu przekracza 28°C, a na otwartej przestrzeni – 25°C. Niestosowanie się do tego grozi karą grzywny od 1 000 do 30 000 złotych.
Zapewnienie sprawnej wentylacji i klimatyzacji w pomieszczeniach może zwolnić pracodawcę z obowiązku dostarczania napojów, jeśli temperatura nie przekracza 28°C. Urządzenia te muszą być sprawne i nie mogą powodować przeciągów.
Pracodawcy mogą wprowadzać dodatkowe przerwy lub skracać czas pracy w upalne dni, ale to zależy wyłącznie od ich dobrej woli. Skrócenie czasu pracy nie może obniżać wynagrodzenia.
Przy pracy na zewnątrz pracodawca musi zapewnić ochronę głowy, odpowiednią odzież ochronną i środki ochrony skóry.
Pracownicy młodociani nie mogą pracować w pomieszczeniach, gdzie temperatura przekracza 30°C, a wilgotność względna powietrza – 65 proc.
Zagrożenia dla zdrowia związane z upałem
Upał to nie tylko dyskomfort, ale realne zagrożenie dla zdrowia i życia. Wysokie temperatury i silne słońce mogą prowadzić do udaru słonecznego, udaru cieplnego, odwodnienia czy oparzeń skóry. Pracodawcy muszą uwzględniać w ocenie ryzyka zawodowego narażenie na promieniowanie słoneczne i stosować odpowiednie środki profilaktyczne.
Inspiracja z Cypru. System ostrzegania i obowiązkowe przerwy
Polska czerpie z doświadczeń innych krajów, jak Cypr, gdzie wysokie temperatury to codzienność. Na Cyprze stosują wskaźniki mikroklimatyczne, które łączą temperaturę, wilgotność i prędkość powietrza, a także uwzględniają obciążenie pracą i rodzaj odzieży.
Cypryjskie przepisy wprowadziły kolorowy system ostrzeżeń (zielony, pomarańczowy, czerwony). Na czerwonym poziomie zagrożenia, wszystkie ciężkie i umiarkowanie ciężkie prace na zewnątrz muszą zostać wstrzymane w godzinach obowiązywania ostrzeżenia.
Cypryjscy pracodawcy muszą stosować izolację termiczną budynków, wentylację, klimatyzację, ale też szkolenia dla pracowników, elastyczne godziny pracy, częste przerwy i rotację pracowników.