Do określenia komplikacji wynikających z podjętych decyzji Amerykanie wymyślili PITA factor (Pain In The Ass Factor) nazwany inaczej współczynnikiem bólu w... Funkcjonuje szczególnie w biznesie, gdzie niezbędna jest bardzo dokładna kalkulacja wszelkich – pozytywnych i negatywnych – efektów działania lub podjętej decyzji. Niewiele osób wie, że ma on znacznie szersze zastosowanie i nie ogranicza się jedynie do zagadnień finansowo-biznesowych – mówi Alex W. Barszczewski, trener, coach i life mentor. Decyzje podejmujemy przecież w każdej dziedzinie życia. I każda z nich niesie pewne komplikacje, problemy i trudności. W pracy będzie to stres, wiele godzin spędzonych w firmie i mało wolnego czasu. I one właśnie są tym dyskomfortem, twoim bólem.
Po co ci PITA
Tak naprawdę PITA jest każdemu z nas zbędny, a nawet nie na rękę. Nikt z własnej woli nie chce mieć trudności. Niestety, nie da się ich uniknąć. Dlatego uświadomienie sobie czym w danej sytuacji jest twój PITA, pozwoli ci na analizę pozytywów i negatywów. Dzięki temu możesz wybrać opcję najlepszą dla jakości życia. Zwłaszcza wtedy, gdy zastanawiasz się nad zmianą pracy. Często spotykam się z dylematami ludzi, którzy zastanawiają się, czy podjąć pracę lepiej płatną, ale nastręczającą więcej problemów, czy zdecydować się na niższą pensję, ale zdobytą mniejszym trudem – mówi Alex W. Barszczewski. Może się bowiem zdarzyć, że owszem, zarabiamy więcej, ale odczuwalnie pogorszyła się jakość naszego życia – dodaje.
Czemu tak się dzieje? Jest to spowodowane nieproporcjonalnym wzrostem współczynnika PITA (godziny pracy, stres, brak czasu i inne problemy). Po prostu zarobki nie rekompensują trudów włożonych w ich wypracowanie. Można też zmienić sposób zarabiania tak, że dochody nieco spadną, ale dzięki większemu spadkowi PITA bardziej delektujemy się życiem – komentuje Alex W. Barszczewski.
Gdy masz do wyboru dwie oferty pracy lub chcesz podjąć ważną decyzję, przeprowadź prostą analizę. Dla przykładu pokażemy ci, jak to zrobić, rozważając zmianę pracy. Przyjmijmy, że aktualnie pracujesz w branży handlowej i miesięcznie zarabiasz 5 tys. zł. Chcesz zmienić pracę na lepiej płatną, ale z większymi wymaganiami. Policz to według zasady:
WJŻ = dochody / PITA factor
WJŻ = współczynnik jakości życia
KROK 1
Porównujesz poszczególne kategorie, na które nowa praca będzie miała wpływ. Poziomem porównawczym jest twoja obecna praca określona współczynnikiem 10. Uznajesz, że obowiązki na nowym stanowisku będą miały wpływ na:
• rodzinę
• zmęczenie, jakie odczuwasz w pracy i po jej zakończeniu
• stres, jaki wywołuje praca
• czas wolny
• możliwości dalszego kształcenia się i rozwoju
• rezerwę mentalną, czyli to, jak często i intensywnie myślisz o pracy w czasie wolnym, zamiast wypoczywać
• aktywność osobistą
KROK 2
Jeśli w nowej pracy któryś z czynników ulegnie pogorszeniu (np: kontakt z rodziną będzie bardziej ograniczony), wówczas do 10 dodajesz wartości według następujących kryteriów:
• +1 – niewielka zmiana na gorsze
• +5 – odczuwalna zmiana na gorsze
• +10 – drastyczna zmiana na gorsze (mająca zdecydowany wpływ na dane kryterium).
KROK 3
Jeśli nowa praca wpłynie pozytywnie na jakieś kryterium (np. będziesz miał więcej wolnego czasu), wówczas od 10 odejmujesz wartości:
• -1 – niewielka zmiana na lepsze
• -5 – odczuwalna zmiana na lepsze
• -10 – bardzo wyraźna poprawa (zmiana danego kryterium o 180 stopni).
KROK 4
Poszczególnym kryteriom możesz nadać odpowiednią rangę. Jeśli któreś kryterium jest dla ciebie bardzo ważne, jego wynik (zarówno licząc dla aktualnej pracy, jak i dla nowej) – mnożysz x 3, jeśli jest po prostu tylko ważny – mnożysz x 2.
KROK 5
Teraz liczysz i porównujesz (patrz poniżej)
Jak zmieni się jakość życia przy zmianie pracy
Obecna praca (10 – poziom porównawczy):
• zarobki – 5000 zł
• rodzina – 10 x 3 = 30
• zmęczenie – 10 x 2 = 20
• stres – 10 x 3 = 30
• czas wolny – 10 x 2 = 20
• kształcenie się – 10 x 2 = 20
• rezerwa mentalna – 10
• aktywność osobista – 10
Nowa praca
• zarobki – 7500 zł
• rodzina – 10 + 5 = 15 x 3 = 45
Ze względu na charakter nowego stanowiska będziesz musiał dużo podróżować w celach służbowych. Kontakt z rodziną i czas z nią spędzany zostanie mocno ograniczony.
• zmęczenie – 10 + 5 = 15 x 2 = 30
Wyższe stanowisko będzie wymagało większego zaangażowania w sprawy zawodowe. Więcej czasu spędzanego w pracy i większy stres wyraźnie wpłynie na poziom twojego zmęczenia.
• stres – 10 + 8 = 18 x 3 = 54
Bardziej odpowiedzialne stanowisko wiąże się z większą odpowiedzialnością za losy firmy. Ciągła ocena ze strony przełożonych, bezpośrednie spotkania z ważnymi klientami, negocjacje bardzo wyraźnie podnoszą poziom stresu w pracy.
• czas wolny – 10 + 6 = 16 x 2 = 32
Wyjazdy służbowe, bardziej wymagająca praca znacznie zmniejszą ilość wolnego czasu.
• kształcenie się – 10 + 2 = 12 x 2 = 32
Dokształcanie zawodowe prawie się nie zmieni, ale nie będziesz mógł poświęcić na nie tyle czasu co dotychczas.
• rezerwa mentalna – 10 + 2 = 12
Po powrocie do domu nadal będziesz myśleć o pracy. Zmiana stanowiska niewiele zmieni.
• aktywność osobista – 10 + 5 = 15
Więcej obowiązków, mniej wolnego czasu, większa odpowiedzialność ograniczą kontakt z subkulturą.
Porównanie
Stara praca:PITA = suma punktów wszystkich kryteriów = 140WJŻ = 5000 / 140 = 35,71 | Nowa praca:PITA = 212 (prawie dwukrotnie więcej komplikacji i trudności!)WJŻ = 7500 / 212 = 35,37 |
Różnica – 0,34
Analizując własne wyniki, weź pod uwagę, że jeśli różnica pomiędzy obiema wartościami wyniesie:
• ok. 1 – możesz spodziewać się niewielkiego wpływu na jakość życia
• 3 – duży wpływ na jakość (duża poprawa lub pogorszenie)
• 5 – zmiana ekstremalna.
Pamiętaj również, że wyniki powinny ci służyć jedynie do ogólnego zorientowania się w sytuacji.
A co wynika z podanego przykładu?
Zmiana pracy będzie miała niewielki wpływ na jakość dotychczasowego życia (różnica 0,34).