Rząd chce dać większą swobodę pracodawcom i związkom zawodowym w ustalaniu godzin pracy. To oni uzgadnialiby między sobą rozkład czasu pracy dla załogi i okres, w którym rozlicza się przepracowane godziny.
Aby to osiągnąć, potrzebne są zmiany w prawie. Najbardziej radykalna propozycja zakłada ograniczenie roli kodeksu pracy. Określałby on normy ochronne: 8 godzin pracy na dobę i 40 w tygodniu (48 z nadgodzinami). I ustalał, że pracownik musi odpoczywać co najmniej 11 godzin na dobę i raz w tygodniu ma mieć ciągłą, 35-godzinną przerwę w pracy. Szczegóły organizacji pracy właściciele i szefowie dogadają z załogą.
– Oznacza to, że czas pracy byłby organizowany w sposób dopasowany do specyfiki firm – mówi Radosław Mleczko, wiceminister pracy i polityki społecznej.
To szczególnie ważne dla firm uzależnionych od sezonowych wahań zamówień. Mogłyby wydłużać pracę w razie wzrostu liczby zleceń i skracać ją w okresie schłodzenia. Z kolei pracownicy mogliby częściej korzystać z ruchomego czasu pracy: pracować w różnych godzinach w poszczególnych dniach lub tygodniach. Ułatwiłoby im to łączenie pracy z opieką nad dzieckiem. A pracodawcy nie musieliby już płacić dodatków za nadgodziny, jeśli np. we wtorek pracownik rozpocznie pracę o godzinę wcześniej niż w poniedziałek.
Reklama
Jednak – jak podkreśla Mleczko – takie propozycje to tylko jeden z wariantów zmian w przepisach o czasie pracy przedstawionych partnerom społecznym.
Inny scenariusz to uchwalenie specustawy, która umożliwiałaby firmom wydłużanie okresów, w których mają rozliczyć pracownika z czasu pracy, podobnie jak to było w ustawie antykryzysowej, która przestaje obowiązywać 1 stycznia. Pracodawcy i pracownicy mogli zawierać porozumienia w sprawie wydłużenia rozliczania czasu pracy do 12 miesięcy oraz stosować ruchome godziny rozpoczynania i kończenia pracy. Przepisy te sprawdziły się – zawarto ponad tysiąc porozumień załóg z firmami.
Który wariant ma większe szanse w negocjacjach rządu ze związkami i z pracodawcami? To się okaże, kiedy strony przedstawią swoje stanowiska.
– Do propozycji rządu odniesiemy się podczas kolejnych rozmów w komisji trójstronnej. Najpierw chcielibyśmy jednak otrzymać obiecany raport oceniający wykonanie postanowień pakietu antykryzysowego oraz porozmawiać o reprezentatywności związków zawodowych i organizacji pracodawców – mówi Zbigniew Kruszyński z NSZZ „Solidarność”.
Pracodawcom zależy na czasie. Chcieliby szybkiego przyjęcia specustawy oraz zmian w kodeksie pracy.