Czym jest darowizna?

Darowizna jest umową mającą na celu nieodpłatne przekazanie obdarowanemu jakiejś części majątku darczyńcy. Potwierdza to art. 888 kodeksu cywilnego, z którego wynika, że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majątku.

Przedmiotem umowy darowizny może być np.:

Reklama
  • dom,
  • mieszkanie,
  • samochód,
  • prawo majątkowe,
  • pieniądze,
  • biżuteria.

Darczyńcą może zostać zarówno osoba fizyczna, jak i prawna, czyli na przykład firma. Z kolei przyjąć darowiznę może każda osoba fizyczna, a także organizacja pozarządowa, w tym fundacja i stowarzyszenie. Przepisy nie przewidują żadnych ograniczeń w zakresie zawierania umowy darowizny.

Podatek od darowizny w 2025 roku – grupy podatkowe

To,jaka będzie wysokość podatku od darowizny, oraz czy w ogóle on jest konieczny, zależy w dużej mierze od stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowywanym. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207) określa trzy grupy podatkowe:

  • I grupa podatkowa: małżonkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie;
  • II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych;
  • III grupa podatkowa: wszyscy pozostali nabywcy.

Ile wynosi podatek od darowizny w 2025 roku?

Kluczowe znaczenie w kontekście obowiązku zapłacenia podatku od darowizn odgrywa kwota wolna od podatku. Jej wysokość jest uzależniona od grupy podatkowej, w której znajduje się darczyńca. Nowe limity w 2025 roku zostały ogłoszone w rozporządzeniu Ministra Finansów i wynoszą:

  • 36120 zł – dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej,
  • 27090 zł – dla nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej,
  • 5733 zł – dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej.

Do zapłacenia podatku od darowizny zobowiązane są osoby, które nabyły majątek o wartości wyższej niż kwota wolna od podatku dla darowizn. Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną. Ważne jest, aby pamiętać, że do tych limitów wlicza się wszystkie darowizny otrzymane od tej samej osoby w okresie ostatnich 5 lat.

Kto jest zwolniony z podatku od darowizny w 2025 roku?

W Polsce obowiązują również wyjątkowe zwolnienia z podatku od darowizny. Darowizna lub spadek od członków najbliższej rodziny są zwolnione z podatku. Według przepisów podatkowych należą do niej:

  • małżonek,
  • zstępni (dzieci i wnuki),
  • wstępni (rodzice i dziadkowie),
  • rodzeństwo,
  • pasierb i pasierbica,
  • ojczym i macocha.

Warunkiem zwolnienia z podatku od darowizny jest terminowe zawiadomienie urzędu skarbowego o otrzymaniu darowizny. Należy to zrobić w terminie sześciu miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. Fakt ten należy zgłosić na specjalnym formularzu SD-Z2.

Jeżeli nie zgłosisz nabycia w ciągu 6 miesięcy (spóźnisz się choćby jeden dzień), nie skorzystasz ze zwolnienia. Termin nie może być przywrócony. Nie ma znaczenia czy spóźnienie było z twojej winy, czy też bez twojej winy.