Ponowne przeliczenie emerytur i rent. Jak wygląda ponowne przeliczenie emerytur i rent? Kiedy warto złożyć wniosek ERPO?

Ponowne przeliczenie emerytur i rent. Jak wygląda ponowne przeliczenie emerytur i rent? Kiedy warto złożyć wniosek ERPO?

ERPO to wniosek o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego. Umożliwia on ponowne rozpatrzenie wysokości Twojej emerytury lub renty przez ZUS. Celem jest potencjalne zwiększenie kwoty otrzymywanego świadczenia.

Kiedy warto złożyć wniosek ERPO?

Wniosek ERPO warto złożyć:

• Gdy po przyznaniu świadczenia pracowałeś i odprowadzałeś składki na ubezpieczenie społeczne.
• Gdy uzyskałeś nowe dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia lub zarobki, które nie były wcześniej uwzględnione.
• Gdy zmieniły się tablice średniego dalszego trwania życia, co może wpłynąć na wysokość świadczenia.

Wniosek ERPO można złożyć w dowolnym momencie po przyznaniu prawa do emerytury lub renty. Przeliczenie świadczenia następuje od miesiąca, w którym złożono wniosek. Jeśli po przeliczeniu okaże się, że nowe świadczenie byłoby niższe, ZUS będzie nadal wypłacał dotychczasową, wyższą kwotę. Wniosek można złożyć w ZUS.

Gdzie znaleźć formularz ERPO?

Formularz ERPO można znaleźć na stronie internetowej ZUS lub w placówkach ZUS.

Kiedy można przeliczyć emeryturę lub rentę?

Emeryturę lub rentę można przeliczyć w następujących sytuacjach:

• Brak dokumentów przy składaniu wniosku: Jeśli w momencie ubiegania się o świadczenie nie miałeś wszystkich dokumentów potwierdzających okresy ubezpieczenia, które mogłyby wpłynąć na jego wysokość.
• Nowe dokumenty o zarobkach: Możesz udokumentować swoje zarobki z okresu przed przejściem na emeryturę lub rentę, lub te uzyskane już po przyznaniu świadczenia.
• Praca po przyznaniu świadczenia: Po otrzymaniu emerytury lub renty podjąłeś pracę, lub opłacałeś składki na ubezpieczenie społeczne.

Przeliczenie świadczenia odbywa się na wniosek osoby uprawnionej. Wysokość świadczenia może ulec zmianie po przeliczeniu, zarówno na korzyść, jak i niekorzyść świadczeniobiorcy. W niektórych przypadkach, zmiany w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, mogą również wpłynąć na możliwość korzystniejszego przeliczenia świadczenia. W przypadku tak zwanych emerytur czerwcowych z lat 2009-2019, będzie możliwość ponownego przeliczenia emerytur i rent rodzinnych, po 1 lipca 2025 roku.

Warto dodać, że w przypadku, gdy przeliczenie wykazałoby niższą kwotę świadczenia, osoba uprawniona nadal będzie otrzymywać świadczenie w dotychczasowej wysokości.

Ponowne przeliczenie emerytury lub renty a praca po przyznaniu świadczenia

Możesz także ubiegać się o ponowne przeliczenie emerytury lub renty, jeśli po jej przyznaniu nie pracowałeś, w następujących sytuacjach:

• Uzupełnienie okresów składkowych sprzed przyznania świadczenia: Jeśli posiadasz dokumenty potwierdzające okresy składkowe, których wcześniej nie przedstawiłeś, możesz je dołączyć do wniosku o przeliczenie. Za każdy miesiąc udokumentowanego okresu składkowego otrzymasz 1,3 proc. podstawy wymiaru świadczenia. Wniosek możesz złożyć w dowolnym momencie, np. po odnalezieniu dokumentów. Ważne, jeśli dołączone dokumenty będą potwierdzać tylko okres zatrudnienia na umowę o pracę, ZUS może przyjąć tylko wynagrodzenie minimalne.
• Udokumentowanie zarobków sprzed 2009 roku: Jeśli Twoja emerytura lub renta została przyznana przed 2009 rokiem i nie mogłeś wcześniej udokumentować zarobków, możesz złożyć wniosek o przeliczenie. W tym przypadku nie musisz dołączać żadnych dokumentów, a ZUS uwzględni wynagrodzenie minimalne za te okresy.
• Świadczenia przyznane po 2008 roku: Jeśli Twoje świadczenie zostało przyznane po 31 grudnia 2008 roku, ZUS automatycznie uwzględnił minimalne wynagrodzenie, jeśli udokumentowałeś zatrudnienie, ale nie dostarczyłeś dokumentów o zarobkach. W takim przypadku nie musisz składać wniosku o przeliczenie.
• Zmiany w przepisach od 1 stycznia 2022 roku: Od 1 stycznia 2022 roku zmieniono przepisy dotyczące przeliczania emerytur i rent. Obecnie dolicza się tylko okresy składkowe, wcześniej nieuwzględnione w świadczeniu. Okresy nieskładkowe nie są brane pod uwagę, niezależnie od tego, kiedy je nabyto.
• Jeśli odnajdziesz dokumenty potwierdzające Twoje rzeczywiste zarobki z okresu przed przyznaniem emerytury lub renty, możesz złożyć wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia. W takim przypadku ZUS ponownie obliczy Twoją emeryturę lub rentę, uwzględniając udokumentowane zarobki.

Jeśli po przyznaniu emerytury lub renty kontynuujesz pracę zarobkową i jesteś objęty ubezpieczeniem emerytalno-rentowym, również masz możliwość ponownego przeliczenia swojego świadczenia. Istnieją dwie główne sytuacje, w których możesz to zrobić:

• Doliczenie okresów składkowych: Możesz złożyć wniosek o doliczenie okresów składkowych, które nabyłeś po przyznaniu świadczenia. Wniosek ten można składać raz w roku, po zakończeniu każdego kwartału kalendarzowego.
• Przeliczenie podstawy wymiaru: Jeśli Twoje wynagrodzenie po przyznaniu świadczenia wpływa na wysokość podstawy wymiaru emerytury lub renty, możesz złożyć wniosek o jej przeliczenie. Przy przeliczaniu podstawy wymiaru możesz uwzględnić zarobki: z dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych ubezpieczenia, z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat poprzedzających rok złożenia wniosku. Możesz wskazać zarobki z okresu po przyznaniu emerytury lub renty, co może podwyższyć Twoje świadczenie, jeśli wskaźnik wysokości podstawy wymiaru będzie wyższy. Podstawę wymiaru oraz wysokość świadczenia obliczymy przy zastosowaniu kwoty bazowej ostatnio przyjętej do obliczenia świadczenia.

Ważne: Do wniosku o przeliczenie należy dołączyć dokumenty, których wcześniej nie dostarczyłeś, a które są niezbędne do ponownego obliczenia wysokości świadczenia (np. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach - druk ERP-7, legitymację ubezpieczeniową, świadectwo pracy).

Kiedy możesz przeliczyć emeryturę?

Przeliczyć emeryturę możesz, jeśli po przejściu na emeryturę kontynuowałeś pracę lub odprowadzałeś składki emerytalne i rentowe z innego tytułu, a także jeśli pojawiły się nowe dokumenty, które mogą zmienić wysokość Twojego kapitału początkowego, dotyczące okresów składkowych, nieskładkowych lub wynagrodzenia sprzed emerytury.

Jak przeliczana jest emerytura po kontynuacji pracy?

Składki zgromadzone po przyznaniu emerytury są dzielone przez średnie dalsze trwanie życia, ustalone w dniu złożenia wniosku o przeliczenie. Uwzględniane są tylko składki zgromadzone od miesiąca, w którym zacząłeś pobierać emeryturę, do miesiąca złożenia wniosku. Składki te są waloryzowane. Zasady te dotyczą emerytur obliczonych na nowych zasadach lub w sposób mieszany.

Kiedy złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury lub renty?

Jeśli nadal pracujesz, wniosek możesz złożyć po upływie roku kalendarzowego. Jeśli zakończyłeś pracę, wniosek możesz złożyć od razu po jej zakończeniu. Emerytura zostanie przeliczona od miesiąca, w którym złożysz wniosek. Wniosek o przeliczenie emerytury składasz w ZUS, a ZUS nie może odrzucić wniosku o ponowne przeliczenie emerytury. Jeśli po przeliczeniu okaże się, że Twoja emerytura byłaby niższa, nadal będziesz otrzymywać dotychczasową kwotę.

Wniosek o ponowne obliczenie kapitału początkowego

Jeśli posiadasz dokumenty potwierdzające Twoją pracę przed 1999 rokiem, możemy dokonać ponownego obliczenia Twojego kapitału początkowego. Kapitał ten jest istotną częścią Twojej przyszłej emerytury. Wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (EKP) możesz złożyć w dowolnym momencie.

Podstawa prawna to Art. 108 – 113 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.