Ekoschematy 2025 - terminy składania wniosków w 2025 roku

  • Od 15 marca do 15 maja 2025 – podstawowy termin składania wniosków o dopłaty. W tym okresie można bez żadnych kar złożyć wniosek za pomocą systemu elektronicznego.
  • Po 15 maja, do 9 czerwca 2025 – termin spóźniony (dla „zapominalskich”). Wnioski złożone po 15 maja, ale najpóźniej do 9 czerwca, będą przyjęte, jednak za każdy dzień roboczy opóźnienia płatność zostanie zmniejszona o 1%. Kary 1% nie liczą się za soboty, niedziele i święta, więc w praktyce liczone są dni robocze.
  • Po 9 czerwca 2025 – koniec przyjmowania wniosków. Wnioski złożone po 9 czerwca 2025 r. nie będą już w ogóle rozpatrywane, więc rolnik traci możliwość otrzymania dopłat za dany rok, jeśli tak bardzo się spóźni.
Reklama

Zmiany i poprawki we wnioskach o ekoschematy we 2025

Jeżeli rolnik zorientuje się, że zrobił błąd lub musi coś zmienić, może wprowadzać zmiany do 2 czerwca 2025 bez żadnych konsekwencji. Zmiany wprowadzone od 3 do 9 czerwca są traktowane podobnie jak spóźnione wnioski – powodują zmniejszenie płatności o 1% za każdy dzień opóźnienia. Po 9 czerwca korekty są możliwe tylko w szczególnych sytuacjach (np. wycofanie części wniosku przed decyzją lub korekty wskazane przez kontrolę ARiMR).

Jakie ekoschematy 2025? Jakie stawki dopłat do ekoschematów?

W 2025 roku dostępne są następujące ekoschematy:

Obszary z roślinami miododajnymi – 269,21 euro/ha. To dopłata za wysianie na określonej działce mieszanek roślin kwitnących (np. facelia, gryka, gorczyca) przyciągających pszczoły i zaprzestanie na niej normalnej produkcji rolnej w sezonie (łączy aspekt ekologiczny z wspieraniem pszczelarstwa).

Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi – system punktowy, 1 punkt = 22,47 euro/ha. Ten ekoschemat obejmuje wiele praktyk, które poprawiają glebę i ograniczają emisję CO₂. Rolnik może wybrać jedną lub kilka praktyk z poniższej listy, a każda ma przypisaną liczbę punktów:

  • Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt – 5 pkt.
  • Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe – 5 pkt.
  • Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy 1 pkt, wariant z wapnowaniem 3 pkt.
  • Zróżnicowana struktura upraw (spełnienie wymogu różnorodności) – 3 pkt.
  • Wymieszanie obornika z glebą w ciągu 12 godzin od aplikacji – 2 pkt.
  • Stosowanie nawozów naturalnych płynnych (gnojowicy) innymi metodami niż rozbryzgowo – 3 pkt (czyli aplikatory doglebowe, węże rozlewowe, itp.).
  • Uproszczone systemy uprawy (rola bez orkowa, siew bezpośredni itp.) – 3 pkt.
  • Wymieszanie słomy z glebą (pozostawienie słomy na polu i przyoranie jej) – 1 pkt.

Każdy 1 punkt jest wart około 22,47 euro, więc np. za międzyplon (5 pkt) stawka to 5 × 22,47 = 112,35 euro/ha. Rolnik sumuje punkty z maksymalnie dwóch praktyk na danej działce (patrz ograniczenia niżej). System punktowy dotyczy także niektórych praktyk dobrostanowych dla zwierząt (tam również przydzielane są punkty za spełnienie warunków).

Integrowana produkcja roślin – dopłata za certyfikowane praktyki integrowanej ochrony roślin (mniej chemii, monitoring agrofagów). Stawki zależą od typu uprawy:

  • Uprawy rolnicze (np. zboża) – 146,07 euro/ha.
  • Uprawy sadownicze (sady) – 342,70 euro/ha.
  • Uprawy jagodowe (np. borówki, maliny) – 309,21 euro/ha.
  • Uprawy warzywne – 309,21 euro/ha.

Biologiczna uprawa – ekoschemat rozszerzony w 2025 roku (wcześniej pod nazwą Biologiczna ochrona upraw):

  • Stosowanie mikrobiologicznych środków ochrony roślin (zamiast chemicznych pestycydów) – 89,89 euro/ha.
  • Stosowanie nawozowych produktów mikrobiologicznych (np. preparaty poprawiające żyzność gleby) – 22,47 euro/ha. Uwaga: począwszy od 2025 r. praktyki te objęto wspólnym ekoschematem “Biologiczna uprawa”, aby zachęcić do stosowania biologicznych preparatów w rolnictwie.

Stosowanie materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany – NOWY ekoschemat w 2025 r. Rolnik otrzyma dopłatę, jeśli wysieje na polu nasiona wysokiej jakości (kwalifikowane lub elitarne, zamiast własnego materiału siewnego). Stawki różnią się w zależności od uprawy:

  • Zboża i ich mieszanki – 26,74 euro/ha.
  • Rośliny strączkowe – 43,37 euro/ha.
  • Ziemniaki (sadzeniaki kwalifikowane) – 112,13 euro/ha.

Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych (TUZ) – 63,15 euro/ha. Dopłata za utrzymywanie łąk i pastwisk tak, by poprawiały retencję wody (np. poprzez niezbyt intensywne użytkowanie, pozostawianie wody, niedrenowanie). Od 2025 r. poszerzono ten ekoschemat – można go realizować także na terenach podmokłych objętych normą GAEC 2 (o normach GAEC2 niżej).

Grunty wyłączone z produkcji – 126,52 euro/ha. Dopłata za pozostawienie do 4% gruntów ornych jako odłogowanych (bez produkcji) w danym roku. Zniesiono obowiązek obowiązkowego odłogu 4% (który był planowany), ale w zamian wprowadzono ten dobrowolny ekoschemat – rolnik może z własnej woli wyłączyć kawałek pola z uprawy i dostać za to pieniądze. Na tak wyłączonym gruncie nie wolno prowadzić produkcji rolnej (ani uprawy, ani wypasu, ani nawet koszenia), nie można też stosować środków ochrony roślin. Chodzi o to, by ziemia “odpoczęła” i zwiększyła bioróżnorodność. W 2025 r. rozszerzono ten ekoschemat o elementy krajobrazu – prawdopodobnie chodzi o to, że oprócz pełnego odłogu, zalicza się też utrzymywanie elementów takich jak oczka wodne, zagajniki śródpolne itp. (szczegóły w przepisach).

Dobrostan zwierząt – płatności za zapewnienie zwierzętom lepszych warunków niż minimalne wymagane. System również jest punktowy – 1 punkt = 22,47 euro. Różne działania dobrostanowe (np. zwiększenie powierzchni w budynkach na jedną sztukę, zapewnienie wybiegu, wydłużenie okresu wypasu) mają przypisaną określoną liczbę punktów. Ten ekoschemat dzieli się na wiele wariantów, m.in.:

  • Dobrostan loch (trzody chlewnej – macior).
  • Dobrostan tuczników (utuczonych świń).
  • Dobrostan krów mlecznych.
  • Dobrostan krów mamek (krowy utrzymywane na cielęta, rozdzielony na utrzymywane w budynkach i w systemie otwartym – pastwiskowym).
  • Dobrostan opasów (byki na opas).
  • Dobrostan owiec.
  • Dobrostan kur niosek.
  • Dobrostan kurcząt brojlerów.
  • Dobrostan indyków (na mięso).
  • Dobrostan kóz.
Reklama

Każdy z powyższych ma swoje szczegółowe wymogi (np. karmić zwierzęta paszą bez GMO, zapewnić ściółkę, dostęp do wybiegu, niższe zagęszczenie w kurniku itp.), za co przyznawane są punkty lub konkretne dopłaty. Ważne: 0d kampanii 2024 zniesiono zasadę, że wniosek o dobrostan blokuje wypłatę zaliczek innych dopłat – teraz rolnik może korzystać z ekoschematów dobrostanowych i nadal otrzyma zaliczki na resztę płatności.

Ekoschematy - ważne zmiany w 2025 roku

W 2025 roku w ekoschematach wprowadzono kilka ważnych zmian, które wpływają zarówno na stawki, jak i zasady udziału. Oto najważniejsze z nich w prostej i zrozumiałej formie:

Ograniczenie liczby ekoschematów na jednej działce

Maksymalnie 2 praktyki/warianty ekoschematów można realizować na jednej działce w tym samym roku.
Trzeba dokładnie zaplanować, które działania przynoszą największy zysk punktowy i finansowy. Oznacza to, że np. na tym samym polu można jednocześnie zasiać rośliny miododajne i zastosować międzyplon ozimy (to już dwa działania), ale nie można dorzucić do tego jeszcze np. materiału siewnego kwalifikowanego jako trzeci ekoschemat – trzeci już nie będzie płatny. Z założenia każdy punkt ekoschematu ma być wart około 22,47 euro – więc rolnik może kalkulować, które dwie praktyki dadzą mu najwięcej punktów czy najwyższą stawkę na danej działce.

Limit powierzchni dla ekoschematów

Płatności do maksymalnie 300 ha w gospodarstwie – do takiej powierzchni gospodarstwa maksymalnie przysługują płatności z ekoschematów obszarowych. Wyjątki: niektóre warianty z „Rolnictwa węglowego” i retencjonowanie wody mogą przekraczać limit. One mogą być warunkiem, żeby móc skorzystać z ekoschematu materiał siewny na dużym areale (ta część jest dość specjalistyczna, ale ogólnie większość gospodarstw w Polsce i tak nie przekracza 300 ha).

Zmiany w punktacji ekoschematu „Rolnictwo węglowe”

Niektóre praktyki obniżono punktowo, co oznacza niższą stawkę dopłaty: uproszczona uprawa roli – z 4 pkt do 3 pkt. wwymieszanie słomy – z 2 pkt do 1 pkt. Chodzi o zmniejszenie nadmiernego zainteresowani wariantami niskopłatnymi i skupienie wsparcia na bardziej efektywnych działaniach.

Nowy ekoschemat – „Stosowanie materiału siewnego kwalifikowanego”

Dopłata za użycie kwalifikowanych nasion lub sadzeniaków: zboża – 26,74 euro/ha, rośliny strączkowe – 43,37 euro/ha, ziemniaki – 112,13 euro/ha.

Rozszerzenie ekoschematu „Biologiczna uprawa”

Obejmuje teraz dwa działania: stosowanie mikrobiologicznych środków ochrony roślin – 89,89 euro/ha, stosowanie mikrobiologicznych nawozów – 22,47 euro/ha

Zmiany w ekoschemacie „Grunty wyłączone z produkcji”

Wprowadzono dobrowolny ekoschemat zamiast obowiązkowego ugorowania 4%. Dopłata: 126,52 euro/ha. Można zaliczyć też elementy krajobrazu (np. oczka wodne, zadrzewienia).

Różnicowanie stawek w „Integrowanej Produkcji Roślin”

Teraz są osobne stawki dla różnych typów upraw:

  • Uprawy rolnicze: 146,07 euro/ha
  • Sadownicze: 342,70 euro/ha
  • Jagodowe i warzywne: 309,21 euro/ha