Czym jest zasiłek pogrzebowy?

Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie przysługujące osobom lub instytucjom, które pokryły koszty pogrzebu osoby ubezpieczonej, emeryta, rencisty lub członka ich rodziny. W 2025 roku wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4000 zł i pozostaje na tym poziomie od 2011 roku.

Reklama

Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Świadczenie przysługuje po śmierci:

  • osoby ubezpieczonej w ZUS (np. pracownika, zleceniobiorcy, osoby prowadzącej działalność gospodarczą);
  • osoby pobierającej emeryturę lub rentę z ZUS;
  • osoby pobierającej nauczycielskie świadczenie kompensacyjne;
  • członka rodziny osoby ubezpieczonej lub pobierającej emeryturę/rentę.

Kto może otrzymać zasiłek pogrzebowy?

Zasiłek pogrzebowy może być wypłacony: członkom rodziny zmarłego, takim jak małżonek, rodzice, dzieci, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki; pracodawcy; domowi pomocy społecznej; gminie, powiatowi lub innej osobie prawnej; osobie obcej, która pokryła koszty pogrzebu.

Jak złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy?

Aby ubiegać się o zasiłek pogrzebowy, należy:

  • Wypełnić formularz wniosku: ZUS Z-12 – jeśli świadczenie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych; KRUS SR-26 – jeśli świadczenie wypłaca Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
  • Dołączyć wymagane dokumenty, takie jak: odpis aktu zgonu; oryginały rachunków potwierdzających poniesione koszty pogrzebu; dokumenty potwierdzające pokrewieństwo ze zmarłym (jeśli dotyczy).
  • Złożyć wniosek w odpowiedniej placówce ZUS lub KRUS w terminie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione.

Zmiany w zasiłku pogrzebowym po 14 latach

Rząd podjął decyzję o podniesieniu kwoty zasiłku pogrzebowego z 4 tys. zł do 7 tys. zł, a nastąpi to 1 stycznia 2026 roku. Obecna wysokość świadczenia nie ulegała zmianie od 2011 roku. Informację o tej decyzji przekazał premier Donald Tusk jeszcze przed rozpoczęciem posiedzenia Rady Ministrów.

Komunikat, na który Polacy od dłuższego czasu czekali. Jest decyzja, na razie na poziomie rządowym, o podniesieniu tzw. zasiłku pogrzebowego z 4 tys. do 7 tys. zł. - powiedział Donald Tusk na początku otwartej dla mediów części posiedzenia rządu.

Premier zauważył, że kwota świadczenia przez lata nie była zwiększana, mimo rosnących cen. Podkreślił także, że choć proponowana suma 7 tys. zł może nie pokryć wszystkich kosztów związanych z pochówkiem, to stanowi istotne wsparcie.

Ile wynosi zasiłek pogrzebowy w 2025 roku?

Reklama

Obecnie jednorazowy zasiłek pogrzebowy wynosi 4 tys. zł i pozostaje na tym samym poziomie od 2011 roku. Projektowana nowelizacja ustawy dotyczącej emerytur i rent z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz innych powiązanych ustaw (UA5) przewiduje zwiększenie wysokości zasiłku pogrzebowego z obecnych 4 tysięcy złotych do 7 tysięcy złotych.

W uzasadnieniu do projektu zwrócono uwagę, że obecna wysokość zasiłku pogrzebowego, wynosząca 4 tys. zł, jest niewystarczająca i nie pokrywa nawet większości wydatków związanych z organizacją pogrzebu. Podkreślono, że obecnie minimalne koszty pochówku oscylują w granicach 8-10 tys. zł, przy czym ich wysokość zależy od lokalizacji – w dużych miastach ceny są zazwyczaj wyższe niż na terenach wiejskich oraz w mniejszych miejscowościach.

Waloryzacja zasiłku pogrzebowego

Ponadto projekt zakłada mechanizm waloryzacji tego świadczenia, który będzie uruchamiany w sytuacji, gdy skumulowana inflacja od momentu ostatniego ustalenia jego wysokości przekroczy 5 proc.

Zasiłek pogrzebowy a podatek

Zasiłek pogrzebowy zalicza się do źródeł dochodu zwolnionych z podatku dochodowego. Dlatego nie trzeba wykazywać go w rozliczeniu podatkowym. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasiłek pogrzebowy jest wolny od podatku dochodowego.

Zasiłek pogrzebowy a zasiłek celowy

Nowe regulacje obejmują również kwestie rozliczania tzw. zasiłku celowego. Świadczenie to może zostać przyznane osobie, która poniosła koszty pogrzebu, ale zmarłemu nie przysługiwał zasiłek pogrzebowy. Może je również otrzymać osoba uprawniona do zasiłku pogrzebowego, jeśli w związku z organizacją pochówku poniosła dodatkowe, nieprzewidziane i nadzwyczajne wydatki, których nie można pokryć z podstawowego zasiłku pogrzebowego.

Do nieprzewidzianych i nietypowych kosztów związanych z organizacją pogrzebu zaliczono między innymi konieczność sprowadzenia ciała z zagranicy, co wiąże się z minimalnym wydatkiem rzędu 6–7 tysięcy złotych, a także dłuższe niż standardowe przechowywanie zwłok w chłodni. W związku z tym proponuje się, aby zasiłek celowy w ramach pomocy społecznej był przyznawany bez względu na dochód osoby ubiegającej się o wsparcie oraz bez limitu kwotowego – zarówno w odniesieniu do konkretnej sumy pieniężnej, jak i progu dochodowego. Świadczenie to miałoby jednak charakter zwrotny, co oznacza, że beneficjent byłby zobowiązany do zwrotu całości lub części otrzymanej kwoty, jeśli nadzwyczajne koszty pogrzebu zostałyby pokryte z majątku spadkowego lub innych świadczeń związanych ze śmiercią, takich jak np. odszkodowania z tytułu ubezpieczenia.

Kiedy nowa ustawa o zasiłku pogrzebowym wejdzie w życie?

Przewidywana data wejścia w życie ustawy to 1 stycznia 2026 roku, jednak na chwilę obecną nie jest jasne, kiedy projekt zostanie włączony do porządku obrad Sejmu.

Polecamy miesięczną subskrypcję cyfrową DGP - Pakiet Premium