Świadczenie wspierające to nowa forma pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami, która weszła w życie 1 stycznia 2024 roku. Jest to świadczenie niealimentacyjne, przyznawane niezależnie od kryterium dochodowego, mające na celu częściowe pokrycie wydatków wynikających z niepełnosprawności.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Kto może się ubiegać o świadczenie wspierające?
O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby pełnoletnie, które posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed 1 stycznia 1997 roku, w którym orzeczono niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji, a także osoby, które ukończyły 18 rok życia i posiadają:
- orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym przed 1 stycznia 2009 roku,
- orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji wydanym przed 1 stycznia 2009 roku,
- orzeczeniem o niepełnosprawności wydanym przed 1 stycznia 1997 roku, w którym orzeczono całkowitą niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji,
- orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, a także orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed 1 stycznia 1997 roku, w którym orzeczono całkowitą niezdolność do pracy i niezdolność do samodzielnej egzystencji, i uczą się w szkole wyższej lub szkole policealnej, do czasu ukończenia 25 roku życia.
O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby, które są obywatelami Polski, krajów UE lub EFTA, bądź przebywają w Polsce i mają dostęp do rynku pracy, mieszkają na stałe w Polsce oraz uzyskały decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), określającą poziom potrzeby wsparcia, który kwalifikuje je do otrzymywania świadczenia.
Osoby zakwalifikowane do programu otrzymują punkty w ramach oceny. Beneficjenci z wynikiem od 87 do 100 punktów mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 roku. Ci, którzy zdobyli od 78 do 86 punktów, mogą składać wnioski od stycznia 2025 roku. W 2026 roku możliwość starania się o świadczenie wspierające otwiera się dla osób z wynikiem od 70 do 77 punktów.
Wyjątkiem są beneficjenci, którzy uzyskali co najmniej 70 punktów i po 31 grudnia 2023 roku mieli prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez gminę. W takich przypadkach mogą przystąpić do programu już od 2024 roku.
Kto nie otrzyma świadczenia wspierającego?
Świadczenia wspierającego nie otrzyma: osoba przebywająca w domu pomocy społecznej, rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom z niepełnosprawnością, przewlekle chorym lub osobom starszym, zgodnie z przepisami o pomocy społecznej, w zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym lub w schronisku dla nieletnich.
Świadczenie wspierające - jaka kwota?
Nowe świadczenie jest związane z wysokością renty socjalnej. W zależności od liczby uzyskanych punktów świadczenie wspierające wynosi od 40% do 220% wartości renty. Obecnie kwoty te wynoszą odpowiednio 712 zł i 3918 zł miesięcznie. Świadczenie wspierające będzie się jednak zmieniać zgodnie z waloryzacją renty socjalnej. Według planów rządowych, w marcu przyszłego roku renta socjalna wzrośnie o 6,78%. Oznacza to, że osoby otrzymujące nowe świadczenie będą otrzymywać od 760 zł do prawie 4200 zł miesięcznie.
Wniosek o świadczenie wspierające
Przed złożeniem wniosku o świadczenie wspierające do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, należy najpierw ustalić poziom potrzeby wsparcia dla osoby z niepełnosprawnością. W tym celu konieczne jest złożenie wniosku do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) lub powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności w celu uzyskania decyzji dotyczącej poziomu potrzeby wsparcia. Wnioski można składać dopiero po otrzymaniu ostatecznej decyzji z WZON. Wnioski o świadczenie wspierające można składać wyłącznie drogą elektroniczną poprzez Platformę Usług Elektronicznych PUE ZUS, portal Emp@tia oraz bankowość elektroniczną. Do wniosku należy dołączyć numer decyzji wydanej przez WZON.