Renta alkoholowa. Podstawa prawna
Zgodnie z art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, za osobę niezdolną do pracy uznaje się taką, która w całości lub w części utraciła możliwość wykonywania pracy zarobkowej na skutek naruszenia sprawności organizmu. Co istotne, przepisy nie wyłączają osób uzależnionych od alkoholu, jeżeli ich stan zdrowia spełnia ustawowe kryteria, również mogą starać się o rentę.
Pełne brzmienie art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS:
- Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.
- Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
- Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Komu przysługuje renta alkoholowa?
Nie każda osoba uzależniona od alkoholu może otrzymać tzw. rentę alkoholową. Świadczenie z ZUS przysługuje wyłącznie tym, których stan zdrowia został na tyle poważnie naruszony przez chorobę alkoholową, że lekarz stwierdzi częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Aby móc ubiegać się o rentę, trzeba spełnić kilka warunków:
- konieczne jest orzeczenie lekarza o częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy,
- wymagany jest odpowiedni do wieku staż ubezpieczeniowy,
- niezdolność do pracy musi powstać w trakcie okresów składkowych lub nieskładkowych, ewentualnie maksymalnie do 18 miesięcy od ich zakończenia.
Jeśli lekarz orzeknie całkowitą niezdolność do pracy, a ubezpieczony posiada minimum 20 lat stażu (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna), ostatni z wymogów nie obowiązuje. Ostateczną decyzję w sprawie przyznania statusu osoby niezdolnej do pracy podejmuje lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska.
Nie da się jednak ustalić uniwersalnych kryteriów dotyczących rodzaju czy stopnia schorzeń związanych z alkoholizmem. Każdy przypadek jest analizowany indywidualnie. Warto też podkreślić, że jeśli osoba uzależniona pobiera już emeryturę lub ma do niej prawo, ZUS zazwyczaj nie przyznaje dodatkowej renty.
Ile wynosi renta alkoholowa w 2025 roku?
Renta podlega corocznej waloryzacji w marcu. Aktualnie wysokość renty dla osób uznanych za częściowo niezdolne do pracy wynosi 1409,18 zł, natomiast w przypadku całkowitej niezdolności do pracy kwota świadczenia sięga 1878,91 zł. Kolejna podwyżka świadczenia będzie miała miejsce 1 marca 2026 roku.
Kiedy ZUS wypłaca rentę alkoholową?
Renta może być przyznana jako stała, jeśli nie istnieją rokowania na odzyskanie zdolności do pracy, lub jako okresowa, gdy istnieje możliwość powrotu do aktywności zawodowej. Wypłaty świadczeń realizowane są bezpośrednio na konto uprawnionego w ustalonych terminach: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia miesiąca.