rozwiń ›

Co to jest urlop stażowy?

Urlop stażowy to dodatkowe dni wolne przyznawane pracownikowi na podstawie jego stażu pracy. W przeciwieństwie do podstawowego urlopu wypoczynkowego, który wynosi 20 lub 26 dni, nowa propozycja zakłada zwiększenie tego wymiaru po osiągnięciu określonego stażu – np. 10, 15 czy 20 lat pracy.

Reklama

Nie należy mylić urlopu stażowego z wolnym przysługującym stażystom. Chodzi o realne, pełnopłatne dni wypoczynku dla osób, które przez długie lata pracują zawodowo – niezależnie od branży. Celem tego urlopu jest przede wszystkim regeneracja sił i poprawa zdrowia psychofizycznego.

Od kiedy dodatkowy urlop za staż pracy?

Choć o urlopie stażowym mówi się od dawna, przełom może nastąpić właśnie w 2025 lub 2026 roku. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pozytywnie odnosi się do tej koncepcji, a projektowane zmiany są rozważane w kontekście większych reform Kodeksu pracy. Przykładowa propozycja zakłada:

  • 30 dni urlopu po 10 latach pracy,
  • 35 dni po 15 latach pracy,
  • 40 dni po 20 latach pracy.
Reklama

Urlop miałby być w 100% płatny i traktowany jak wypoczynkowy. Warto dodać, że podobne mechanizmy funkcjonują już w przypadku nagród jubileuszowych – zamiast finansowej gratyfikacji, tym razem chodziłoby o więcej wolnego czasu.

Urlop stażowy po 10 latach pracy

Dziesięć lat pracy to próg, po którego osiągnięciu pracownik mógłby uzyskać prawo do pierwszego poziomu urlopu stażowego. Zamiast dotychczasowych 26 dni, przysługiwałoby mu 30 dni urlopu rocznie. To rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla osób zatrudnionych od wielu lat na podstawie umowy o pracę. W kolejnych etapach stażu – np. po 15 i 20 latach – liczba dni urlopowych miałaby dalej rosnąć, co stanowiłoby systemowe docenienie długiego zaangażowania zawodowego.

Zmiany, które wprowadzą bardziej elastyczny czas pracy i wydłużają urlop dla wszystkich zatrudnionych, to ważny krok. Szczególnie, że w Polsce niektóre grupy zawodowe mają bardziej rozbudowane przywileje urlopowe.

Urlop stażowy 2025 – policja

Służby mundurowe, w tym policja, już dziś korzystają z uprzywilejowanego dostępu do dodatkowego urlopu. Policjant, który jest weteranem poszkodowanym, otrzymuje dodatkowe 5 dni wolnego rocznie. W szczególnych przypadkach Minister Spraw Wewnętrznych może ten wymiar zwiększyć nawet do 13 dni.

Podobne przywileje mają funkcjonariusze służby więziennej i strażacy. Urlop stażowy w ich przypadku nie jest nowością – funkcjonuje od lat jako element ochrony przed skutkami trudnych warunków służby. Wprowadzenie urlopu stażowego dla ogółu pracowników byłoby więc pewnym ujednoliceniem zasad i wprowadzeniem większej równości.

Zawody z wydłużonym urlopem wypoczynkowym w Polsce

Funkcjonariusze służby więziennej

  • 5 dodatkowych dni po 10 latach pracy
  • 9 dni po 15 latach
  • 13 dni po 20 latach

Strażacy - dodatkowy urlop m.in. za wiek lub staż

  • 5 dni po 15 latach służby
  • 9 dni po 20 latach
  • 13 dni po 25 latach

lub

  • 5 dni po 40. roku życia
  • 9 dni po 45. roku życia
  • 13 dni po 55. roku życia

Nauczyciele akademiccy

  • 36 dni roboczych urlopu rocznie (czyli o 10 więcej niż standardowe 26 dni)

Kontrolerzy z Najwyższej Izby Kontroli (NIK)

  • Dodatkowe 6 dni urlopu po 10 latach
  • Do 12 dni po 20 latach pracy

Funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) mają własne regulacje urlopowe (szczegółów nie podano, ale są objęci korzystniejszymi zasadami)

Urzędnicy służby cywilnej

  • 1 dodatkowy dzień urlopu po 5 latach pracy
  • Każdy kolejny rok to +1 dzień, aż do maksymalnie 12 dni

Czy wszyscy będą mieli prawo do urlopu stażowego 2025?

To najczęściej pojawiające się pytanie. Obecnie system premiuje wybrane grupy zawodowe – np. nauczycieli, urzędników, funkcjonariuszy. Wprowadzenie urlopu stażowego dla wszystkich pracowników etatowych byłoby więc ważnym krokiem w stronę równości i sprawiedliwości społecznej. Z punktu widzenia prawa UE taka zmiana jest jak najbardziej dopuszczalna. Dyrektywy unijne określają minimalne standardy (cztery tygodnie urlopu), ale nie ograniczają państw członkowskich przed wprowadzeniem korzystniejszych regulacji.

Czy urlop stażowy stanie się normą w 2025 roku?

Patrząc na zmieniające się podejście do pracy – większy nacisk na zdrowie psychiczne, równowagę między pracą a życiem prywatnym – można przypuszczać, że idea urlopu stażowego zyska szerokie poparcie. Zwiększenie liczby dni wolnych mogłoby poprawić samopoczucie pracowników, zmniejszyć absencje chorobowe i podnieść ogólną jakość życia zawodowego. Czy urlop stażowy stanie się obowiązującym standardem w 2025 lub 2026 roku? Tego jeszcze nie wiadomo, ale debata społeczna trwa, a presja na zmiany rośnie.

Stanowisko Resortu Pracy w sprawie urlopu stażowego

Resort pracy zajmuje pozytywne stanowisko na wprowadzenie tzw. urlopu stażowego, bo proponowane zmiany mają solidne uzasadnienie zarówno logiczne, społeczne jak i prawne. Zresztą – przecież już teraz w wielu zawodach obowiązują dłuższe urlopy.

Wniosek o urlop stażowy

Choć przepisy nie weszły jeszcze w życie, warto przygotować się na ewentualne zmiany. Jeśli urlop stażowy zostanie uregulowany prawnie, zapewne konieczne będzie:

  • złożenie wniosku do pracodawcy (w formie papierowej lub elektronicznej),
  • udokumentowanie stażu pracy (np. świadectwa pracy z poprzednich firm),
  • wskazanie terminu planowanego urlopu.

Szczegóły będą zależeć od ostatecznego brzmienia przepisów oraz ewentualnych regulaminów wewnętrznych firm. Prawdopodobnie powstaną też wzory wniosków – podobnie jak w przypadku urlopów wypoczynkowych czy okolicznościowych.