Subskrybuj nas na Youtube
Wśród zmian sprzecznych z rekomendacjami NIK wymieniono umożliwienie finansowania zakupu nieruchomości ze środków Funduszu.
Projekt nowelizacji rozporządzenia ws. Funduszu Sprawiedliwości opublikowano na stronie Rządowego Centrum Legislacji w ubiegłą środę. W projekcie zawarto szereg zasadniczych zmian - chodzi m.in. o możliwość zakupu nieruchomości ze środków Funduszu oraz zwiększenie kosztów jego obsługi z 2,5 proc. do 7 proc. planowanych przychodów.
W uzasadnieniu projektu rozporządzenia resort sprawiedliwości wskazał, że zmiany związane są m.in. z wystąpieniem pokontrolnym Najwyższej Izby Kontroli dotyczącym realizacji zadań Funduszu. Wiceszef MS Marcin Romanowski poinformował jednak, że prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się na długo przed wystąpieniem NIK.
NIK oświadcza, że zawarte w uzasadnieniu do tego projektu informacje, wskazujące na związek zgłoszonej nowelizacji z wynikami kontroli Izby (...) pn. "Realizacja zadań Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawiedliwości" są niezgodne ze stanem faktycznym - czytamy w komunikacie zamieszczonym na stronie Izby.
Niezadowolony NIK
NIK podkreślił, że jedynie część proponowanych przez resort sprawiedliwości zmian nawiązuje pośrednio do ustaleń NIK. Jednocześnie ich zakres i proponowana treść przepisów wskazują zdaniem Izby na "wyłącznie formalną realizację wniosków pokontrolnych, bez faktycznego uwzględnienia istoty rekomendacji Izby".
Chodzi m.in. o uregulowanie "pozanaborowego" trybu udzielania finansowania jednostkom sektora finansów publicznych, obowiązek podania innych przyczyn unieważnienia konkursu ofert niż niewpłynięcie żadnych ofert lub odrzucenie ich wszystkich, a także obowiązek sporządzania planów finansowych Funduszu w rozbiciu na jego trzy główne zadania.
Izba dodała, że niektóre ze zmian w ogóle pozostają w sprzeczności z istotą jej rekomendacji. Mowa o umożliwieniu finansowania zakupu nieruchomości oraz zawartą w projekcie rozporządzenia definicję przeciwdziałania przestępczości, która zdaniem Izby jest ogólna i nie wynika z przepisów Kodeksu karnego wykonawczego.
W uzasadnieniu projektu rozporządzenia wskazano, że obowiązujący obecnie brak możliwości finansowania zakupu nieruchomości wielokrotnie uniemożliwiał realizację inicjatyw oraz w "sposób sztuczny i krzywdzący" może ograniczać krąg beneficjentów z uwagi na kryterium majątkowe. Resort sprawiedliwości postuluje przy tym wprowadzenie dodatkowych mechanizmów kontrolnych, które mają redukować ryzyko związane z takimi inwestycjami.
Koszty obsługi Funduszu
W komunikacie NIK odniesiono się również do zmiany dotyczącej zwiększenia limitu kosztów obsługi Funduszu, w przypadku której bezpośrednio odwołano się do wniosków NIK. Należy podkreślić, że samo zwiększenie limitu kosztów obsługi Funduszu nie będzie stanowić rozwiązania zidentyfikowanych przez Izbę problemów systemowych w gospodarce finansowej Funduszu. Działania takie muszą zostać podjęte w ścisłej korelacji z wdrażaniem pozostałych wniosków pokontrolnych, w tym w szczególności tych, które odnoszą się do działań o charakterze legislacyjnym - czytamy.
Jak dodano, szczegółowe wyniki kontroli dotyczącej Funduszu Sprawiedliwości już wkrótce zostaną przedstawione przez NIK właściwym organom państwa oraz podane do publicznej wiadomości.
Wyniki kontroli NIK
Z informacji NIK z początku sierpnia wynika, że podczas kontroli wykryto istnienie mechanizmów korupcjogennych, w tym "pewnego rodzaju powiązań personalnych" między władzami organizacji pozarządowych, które korzystały ze środków z Funduszu Sprawiedliwości. Jak wskazano, chodzi o kilkanaście milionów złotych. Prezes Izby Marian Banaś wystąpił do premiera Mateusza Morawieckiego i wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego o pilne działania naprawcze ws. Funduszu; z kolei od szefa CBA zażądał działań zmierzających do wyjaśnienia wykrytych nieprawidłowości.
Fundusz Sprawiedliwości gromadzi środki zasądzone od sprawców przestępstw. Jego dotacje mają być wykorzystywane do wspierania pokrzywdzonych, którzy odnieśli obrażenia m.in. w wypadkach drogowych będących wynikiem przestępstwa. Środki z funduszu w założeniu przeznaczane mają być na wsparcie prawne, psychologiczne i socjalne dla ofiar przestępstw.