Znacznie słabsza sprzedaż biletów komunikacji miejskiej, spadek dochodów z opłat za użytkowanie wieczyste czy wreszcie ulgi dla lokalnych firm dotkniętych pandemią. Największe polskie metropolie będą się borykać z uszczuplonymi budżetami.
Jak wynika z danych Unii Metropolii Polskich, która zrzesza 12 miast, tylko w okresie od 1 marca do 31 maja wyrwa finansowa w związku ze zmniejszoną sprzedażą biletów przekroczy 346 mln zł. Natomiast do końca 2020 r. mowa już o kwocie niemal 740 mln zł. Największe straty poniesie Warszawa (300 mln zł) i Kraków (prawie 120 mln zł). Pozostałe miasta odnotują z reguły dochody niższe o kilkanaście–kilkadziesiąt milionów złotych.
Do miejskich kas wpłynie też znacznie mniej pieniędzy z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste – to ponad 423 mln zł, przy czym aż 400 mln zł dotyczy Warszawy, w której skala tej formy użytkowania gruntu jest największa. Skąd ten spadek? Rządowa tarcza przewidziała po prostu, że termin płatności rocznej za 2020 r. z tytułu użytkowania wieczystego gruntów gminy został przesunięty do końca czerwca 2020 r. (można też zawnioskować o późniejszą płatność). Nie jest zatem powiedziane, że samorządy tych pieniędzy już nigdy nie zobaczą. Jednocześnie ich brak w tegorocznym budżecie, zwłaszcza stolicy, może utrudnić jego realizację i opóźnić inwestycje.
Sporą wyrwę spowodują też przewidywane skutki zwolnień lub obniżek czynszów za lokale należące do miast. Samorządy z własnej inicjatywy pomagają np. branży gastronomicznej, mocno dotkniętej przez pandemię. Tu ubytki szacowane są na ok. 207,5 mln zł. Kolejny raz najbardziej dotknie to Warszawę, która skutki swoich zwolnień i obniżek czynszów oszacowała na 130 mln zł. W dalszej kolejności jest Wrocław, który podaje kwotę 20 mln zł i Kraków z deklarowanymi 19 mln zł.
Ciekawie wyglądają też zestawienia dotyczące bilansowania się sytemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Samorządowcy przyznają, że problemy z systemem wywozu śmieci istniały już wcześniej, ale epidemia tylko je wzmogła. W różnych miejscach w kraju pojawiały się np. problemy z odbiorem odpadów z punktów selektywnej zbiórki czy od osób objętych kwarantanną, gminy miały też zapewniać dezynfekcję pojemników wielokrotnego użytku czy środków transportu. Pojawiły się też komplikacje natury legislacyjnej. Przykładowo w Krakowie, w związku ze stanem epidemii, wstrzymano prace nad nowymi przepisami dotyczącymi Zintegrowanego Systemu Gospodarowania Odpadami Komunalnymi – także w zakresie metody ustalania i wysokości opłat za gospodarowanie odpadami. Władze miasta szacują, że z powodu braku nowych przepisów system się nie zbilansuje – 2020 r. zakończy mankiem ok. 42 mln zł. A to prawdopodobnie będzie oznaczać, że Kraków będzie musiał tyle dopłacić ze środków własnych.
Mimo to koszty dotyczące dopłat miast do gospodarki odpadowej należałoby raczej wiązać z problemami całego sektora, a nie wyłącznie z koronawirusem. Tak jest np. w przypadku danych podawanych przez władze stolicy. – System miał nas w tym roku kosztować 920 mln zł, a kosztuje nas 1,5 mld zł – mówi wiceprezydent Michał Olszewski i dodaje, że złożyło się na to kilka powodów. – Stawki na nieruchomościach niezamieszkałych zablokowane są na bardzo niskim poziomie, a oferty na wywóz i zagospodarowanie odpadów przyszły nam w tym roku o 80–120 proc. wyższe niż w poprzednim. Z tego względu stawki obowiązujące mieszkańców od marca br. nie wystarczają na zbilansowanie systemu – wskazuje Olszewski.
Dziennik Gazeta Prawna
Dlaczego zatem Warszawa uwzględniła problem ze śmieciami w zestawieniu strat okołocovidowych? Jak słyszymy w ratuszu, to ogromny kłopot, który wpisuje się w ogólny kryzys finansowy po koronawirusie. A że od dawna miasto nie może dogadać się z rządem w kwestii kształtu systemu odpadowego, urzędnicy postanowili naciskać w tej kwestii przy okazji COVID.
Miasta przewidują też ubytki w wysokości ponad 52 mln zł w związku ze zmniejszeniem dochodów ze stref płatnego parkowania (mniejszy lub zerowy ruch w centrum w szczycie epidemii, niektóre miasta zawieszały pobór opłat), z tytułu opłat z podatku od nieruchomości (244,6 mln zł) czy wskutek zwolnień lub obniżek opłat za dzierżawę nieruchomości należących do miasta (109,4 mln zł).
W bilansie UMP znajdują się też pozycje finansowo korzystne dla władz lokalnych. I tak np. miasta podliczyły skutki jednego z rozwiązań szykowanego w ramach rządowej tarczy. Chodzi o pieniądze z tzw. funduszu korkowego (pozyskiwane od przedsiębiorców ubiegających się o zezwolenia na sprzedaż alkoholu), które będzie można przeznaczyć nie tylko na walkę z uzależnieniami, ale również na przeciwdziałanie skutkom COVID-19.
Skalę tych przesunięć duże miasta oszacowały na 30,8 mln zł. Największą kwotę (16,2 mln zł) zadeklarowały władze Poznania. Ale już np. Warszawa wpisała „0”. Dlaczego? Jak wskazują urzędnicy, w ramach „funduszu korkowego” 8 mln zł stanowią wydatki przeznaczone na programy profilaktyczne, socjoterapeutyczne, warsztaty profilaktyczne dla dzieci i młodzieży, opinie biegłych sądowych na potrzeby kierowania uzależnionych od alkoholu na leczenie odwykowe. Pozostałe środki przeznaczone są na dotacje dla organizacji pozarządowych oraz wynagrodzenia. To zdaniem stołecznych urzędników powoduje, że nie ma „faktycznych możliwości” przekierowania pieniędzy z tego źródła na inne cele.
Uwzględniono też inne rozwiązanie w szykowanej tarczy. Chodzi o zwiększenie dochodów powiatów (a więc i miast na prawach powiatu) z tytułu gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa z 25 do 50 proc. wpływów w okresie od 1 kwietnia do końca tego roku. Dzięki temu do budżetów miast UMP trafi 87,6 mln zł.
Rząd przewidział więcej rozwiązań finansowych dla samorządów, które mają im pomóc w zwalczaniu skutków pandemii. Na przykład możliwość wcześniejszego przekazywania samorządom w 2020 r. subwencji ogólnej z budżetu państwa, przesunięcie w czasie spłaty kolejnych rat janosikowego czy poluzowanie reguł fiskalnych, które pozwolą samorządom bardziej się zadłużyć. Propozycje te zawarto w projekcie, nad który trwają prace w Sejmie.
Jednak zdaniem wielu lokalnych włodarzy propozycje rządu nie są wystarczające, bo głównie sprowadzają się do odsunięcia problemów finansowych w czasie i rolowania długów. W dodatku są skromniejsze niż zapowiedzi.
Świadczenia, emerytury, podatki, zmiany przepisów, newsy gospodarcze... To wszystko i wiele więcej znajdziesz w newsletterze Dziennik Radzi. Chcesz się dowiedzieć, kto może przejść na wcześniejszą emeryturę? A może jakie ulgi można odliczyć od podatku? Kto może otrzymać środki w ramach renty wdowiej? Zapisz się do naszego newslettera i bądź na bieżąco!
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji
kliknij tutaj.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Serwisy Spółek Grupy INFOR PL dbają o Twoją prywatność
My i nasi partnerzy (w łącznej liczbie: 899), na podstawie wyrażonej zgody lub uzasadnionego interesu, przetwarzamy dane osobowe, takie jak: adresy IP i unikalne identyfikatory, wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam, reklamy oparte na ograniczonych danych i pomiarach reklam oraz podobne technologie w następujących celach: spersonalizowane reklamy, wybór spersonalizowanych treści, pomiar reklam i treści, badanie odbiorców oraz ulepszanie usług. Wykorzystanie ich pozwala nam zapewnić Państwu maksymalną wygodę przy korzystaniu z naszych serwisów poprzez zapamiętanie Państwa preferencji i ustawień na naszych stronach.
Pliki cookie, identyfikatory urządzeń lub podobne identyfikatory online (np. identyfikatory oparte na logowaniu, identyfikatory przypisywane losowo, identyfikatory sieciowe) w połączeniu z innymi informacjami (takimi jak rodzaj przeglądarki i informacje w niej zawarte, język, rozmiar ekranu, obsługiwane technologie itp.) mogą być przechowywane lub odczytywane na Twoim urządzeniu celem rozpoznania urządzenia za każdym razem, gdy następuje połączenie z aplikacją lub witryną internetową – w celach tutaj przedstawionych.
W dowolnym momencie mają Państwo możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących przetwarzanych informacji, a także wyrażenia sprzeciwu odnośnie przetwarzania tych danych lub ich wycofania, które na podstawie uzasadnionego interesu nie wymagają Państwa zgody. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania Państwa danych, którego dokonano na podstawie udzielonej wcześniej zgody. W celu zmiany ustawień (przycisk "USTAWIENIA ZAAWANSOWANE") lub wycofania zgody (przycisk "WYCOFUJĘ ZGODĘ") na przetwarzanie danych, należy wyświetlić okno z ustawieniami, klikając w link "Zmień ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce strony. Dalsze korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących prywatności oznacza ich akceptację, co będzie skutkowało zapisywaniem danych osobowych opisanych powyżej na Państwa urządzeniach przez wszystkie serwisy internetowe Spółek Grupy INFOR PL.