Można zaciągnąć kredyt gotówkowy bez zgody współmałżonka, choć nie zawsze jest to możliwe. Zależy to też od kilku czynników, takich jak kwota pożyczki, jej rodzaj oraz zdolność kredytowa i sytuacja finansowa wnioskodawcy.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Do 2005 roku w Polsce większość kredytów wymagała zgody współmałżonka. Po zmianie przepisów stało się łatwiejsze zaciąganie kredytów bez zgody partnera. Najłatwiejsze jest to w przypadku par z rozdzielnością majątkową – wtedy bank może udzielić kredytu jednemu z małżonków bez zgody drugiego, pod warunkiem że posiada on odpowiednią zdolność kredytową. Wymagane są stabilne dochody, zatrudnienie oraz brak innych obciążeń finansowych. Małżeństwa z rozdzielnością majątkową mogą również wspólnie zaciągnąć kredyt.
Jak było przed nowelizacją ustawy?
Przed 20 stycznia 2005 roku banki mogły udzielać kredytów jednemu z małżonków bez zgody drugiego tylko w sytuacji, gdy umowa kredytowa dotyczyła zwykłego zarządu majątkiem wspólnym. Oznaczało to, że małżonkowie mogli zaciągać jedynie niewielkie zobowiązania, aby utrzymać posiadane dobra w dobrym stanie, co pozwalało na ich użytkowanie i czerpanie z nich korzyści.
Jakie warunki trzeba spełnić, by uzyskać kredyt bez zgody współmałżonka?
Aby uzyskać kredyt gotówkowy bez zgody współmałżonka, należy spełnić kilka wymogów:
- być osobą pełnoletnią,
- posiadać ważny dowód osobisty,
- prawidłowo wypełnić wniosek o kredyt wraz z wymaganymi dokumentami,
- mieć odpowiednią zdolność kredytową do samodzielnego zaciągnięcia zobowiązania,
- wykazać dobrą historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej.
Kiedy kredyt jest zabezpieczony nieruchomością lub innym składnikiem majątku, kredytobiorca musi wykazać bankowi, że ten składnik należy wyłącznie do jego majątku osobistego, a nie do majątku wspólnego. Składając wniosek o kredyt, najważniejsza jest odpowiednia zdolność kredytowa, na którą wpływają zarówno dochody, jak i istniejące zobowiązania. Aby samodzielnie ocenić swoją zdolność kredytową, warto skorzystać z darmowego kalkulatora zdolności kredytowej dla kredytu gotówkowego.
Kredyty hipoteczne
W przypadku kredytów hipotecznych zazwyczaj konieczna jest zgoda współmałżonka, ponieważ są to duże pożyczki, których spłata rozciąga się na wiele lat, a często zabezpieczeniem jest nieruchomość. Natomiast w przypadku kredytów gotówkowych zależy to od kwoty oraz instytucji udzielającej pożyczki. Niektóre banki ustalają maksymalną kwotę, przy której zgoda współmałżonka nie jest wymagana. W wielu z nich maksymalna kwota pożyczki bez zgody wynosi 20 tys. zł, ale w innych może sięgać 50 tys. zł. Ostatecznie wszystko sprowadza się do wysokości dochodu wnioskodawcy.
Brak spłaty kredytu
Co się stanie, jeśli jeden z małżonków zaciągnie kredyt bez zgody drugiego i go nie spłaci? Przepisy w tej kwestii są niejednoznaczne. W przypadku kredytów zaciągniętych na potrzeby rodziny, takich jak zakup sprzętu domowego czy przyborów szkolnych dla dzieci, współmałżonek może ponieść odpowiedzialność. Aby uniknąć odpowiedzialności za długi partnera, należy udowodnić, że pieniądze nie zostały przeznaczone na potrzeby rodziny oraz że nie miało się wiedzy o zaciągnięciu pożyczki. Jeśli współmałżonek sfałszuje podpis na zgodzie kredytowej, oszukany partner powinien rozważyć także zgłoszenie przestępstwa i podjęcie kroków w postępowaniu karnym. Polskie prawo stanowi, że po zawarciu małżeństwa automatycznie powstaje wspólność majątkowa, chyba że małżonkowie zdecydują się na podpisanie intercyzy. W przypadku braku takiej umowy oboje małżonkowie odpowiadają za wzajemne długi.
Wniosek o kredyt bez zgody współmałżonka może być korzystnym rozwiązaniem dla osób, które potrzebują mniejszych kwot lub gdy zdolność kredytowa partnera może utrudnić pozytywne rozpatrzenie wniosku. Należy jednak pamiętać, że współmałżonek może być odpowiedzialny za spłatę kredytu, nawet jeśli nie brał udziału w procesie ubiegania się o pożyczkę.
Podpisanie intercyzy pozwala każdemu z małżonków zachować pełną kontrolę nad swoim osobnym majątkiem. Ma to szczególne znaczenie w przypadku zadłużeń, ponieważ żaden z partnerów nie odpowiada za długi drugiej strony. Jednak intercyza nie chroni przed dziedziczeniem długów. Ustanowienie rozdzielności majątkowej nie zmienia zasad dziedziczenia. Jeśli spadkodawca pozostawił ważny testament, to on jest brany pod uwagę w pierwszej kolejności. W przypadku braku testamentu zastosowanie ma dziedziczenie ustawowe.
Kredyt a rozwód
Choć rozwód kończy związek małżeński, zobowiązania finansowe wobec banku nadal mają moc. Hipoteka na nieruchomości wymaga dalszej spłaty, a dług obciąża oboje byłych małżonków, niezależnie od tego, kto mieszka w danym lokalu. Jeśli oboje kredytobiorców zdecyduje się opuścić wspólne mieszkanie, a zadłużenie nie przewyższa wartości nieruchomości, mogą sprzedać lokal za zgodą banku. Taki krok ułatwi nie tylko rozstanie, ale także uporanie się z długiem.
Gdy sprzedaż nie jest możliwa, warto rozważyć inne opcje. Jeśli małżonkowie mają dzieci, które nie chcą zmieniać miejsca zamieszkania w czasie nauki oraz stresu związanego z rozwodem, dobrym rozwiązaniem może być zapisanie mieszkania na dzieci i kontynuowanie spłat kredytu na dotychczasowych zasadach. W sytuacji, gdy jeden z małżonków ma sentymentalny związek z nieruchomością, warto zastanowić się nad podziałem kredytu hipotecznego.
W przypadku rozwodu ważne jest, aby skontaktować się z bankiem. Bank może odmówić zwolnienia jednego z małżonków z odpowiedzialności za kredyt, jeśli sądzi, że będzie on miał trudności ze spłatą. Taka sytuacja częściej występuje na początku okresu spłaty, gdy zadłużenie jest jeszcze znaczne. Istnieje kilka sposobów na rozwiązanie tego problemu. Można nadpłacić część zadłużenia, co obniży raty do poziomu, który będzie możliwy do spłaty przez jednego kredytobiorcę. Inną opcją jest dodanie dodatkowego zabezpieczenia, znalezienie nowego kredytobiorcy lub poręczyciela, albo wynajęcie mieszkania i wykorzystanie dochodów z najmu do spłaty kredytu. Kluczowe jest współdziałanie z bankiem w każdej z tych sytuacji.
Za zaciągnięty dług odpowiadają wszyscy kredytobiorcy, co wiąże się z ryzykiem utraty nieruchomości oraz windykacją z innych aktywów. Do czasu podpisania odpowiedniego aneksu do umowy kredytowej, kredyt hipoteczny musi być regularnie spłacany przez oboje małżonków. Rozwód nie zwalnia z tej odpowiedzialności, a zaprzestanie spłat przez jednego z byłych małżonków może prowadzić do zajęcia konta przez bank.