Ten rodzaj testamentu jest potrzebny, ale wiąże się z ryzykiem fałszowania z uwagi na możliwości AI w generowaniu treści audiowizualnych. Dlatego obecny kształt przepisów o testamencie audiowizualnym na pewno się zmieni w czasie prac parlamentarnych.

Testament audiowizualny

Założenia nowych przepisów są następujące:

  • Nowy art. 952 § 11 k.c. reguluje nowy sposób sporządzenia testamentu ustnego – testament ustny audiowizualny.
  • Będzie on utrwalony za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk na trwałym nośniku informacji, umożliwiającym ich odtworzenie. Umożliwi to testowanie jak największej liczbie osób będących w sytuacji zagrożenia życia.
Reklama

Sfałszowanie głosu i obrazu umierającego przez AI

Rząd widzi ryzyko sfałszowania nowego typu testamentów, na przykład za pomocą sztucznej inteligencji, sprawia, że testament ustny audiowizualny nie będzie zaliczany do formy zwykłej, a szczególnej (podobnie jak testament ustny sporządzany z udziałem świadków).

Dlatego sąd zbada stan świadomości i swobody testatora w chwili testowania.

Co to jest trwały nośnik dla testamentu audiowizualnego?

Pojęcie trwałego nośnika jest zdefiniowane w ustawach szczególnych, a sądy powinny móc elastycznie określać na czym polegało zarejestrowanie obrazu i dźwięku w danym przypadku. Wszystko wskazuje na to, że jako trwały nośnik zostanie uznany telefon komórkowy albo dyktafon.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

WAŻNE! Nie będzie potrzebny świadek!

Utrwalenia może dokonać zarówno sam testator jak i inna osoba. Spadkodawca w oświadczeniu powinien podać miejsce i datę sporządzenia testamentu.

WAŻNE! Nie będzie konieczna obecność świadków.

Każda osoba posiadająca dostęp do trwałego nośnika informacji, na którym utrwalony został testament ustny audiowizualny będzie zobowiązania dostarczyć go do sądu w terminie miesiąca od jego sporządzenia lub 3 miesięcy od chwili śmierci spadkodawcy. Sąd sporządzi protokół z odtworzenia takiego testamentu stosując dotychczasowe przepisy o protokole otwarcia i ogłoszenia testamentu. Nośnik będzie przechowywany w szafie pancernej sądu.

Reklama

Rząd o planach zmian w testamentach

Proponowane zmiany w prawie spadkowym zaostrzą przesłanki umożliwiające sporządzenie testamentu ustnego. Nowe rozwiązania mają zminimalizować ryzyko fałszowania tego rodzaju testamentów. Testament ustny będzie można sporządzić jedynie w sytuacjach, w których sporządzenie testamentu w formie pisemnej jest niemożliwe lub znacznie utrudnione z powodu wystąpienia szczególnych i nagłych okoliczności (np. nagła poważna choroba). Dodatkowo będzie musiała istnieć obawa rychłej śmierci osoby sporządzającej testament. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości łączy te dwie przesłanki – dotychczas do sporządzenia testamentu ustnego musiała zaistnieć jedna z nich.

Rozwiązania Ministerstwa Sprawiedliwości uregulują także sposób sporządzenia testamentu ustnego audiowizualnego, który będzie można sporządzić za pomocą technik audiowizualnych, takich jak nagranie wideo. W odróżnieniu od jego „zwykłej” formy, testament ustny audiowizualny będzie można sporządzić bez konieczności angażowania świadków.

Proponowane zmiany znacznie skrócą termin, w jakim stwierdza się treść testamentu ustnego. W myśl projektowanych przepisów treść testamentu ma być stwierdzona niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu miesiąca od jego sporządzenia. Jeśli zaś spadkodawca umrze, treść testamentu będzie można stwierdzić wyłącznie przed sądem, w terminie 3 miesięcy od śmierci spadkodawcy.

Zmiany będą także dotyczyć ważności testamentów szczególnych. Obecnie zachowują one moc przez maksymalnie 6 miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały sporządzenie takiego testamentu. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości skraca ten czas do 3 miesięcy (1 miesiąca w przypadku testamentu audiowizualnego).