Aby skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, niezbędne jest złożenie kompletu wymaganych dokumentów w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Wniosek można przesłać drogą elektroniczną lub złożyć osobiście w dowolnej placówce ZUS.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Dla kogo wcześniejsza emerytura?
Zgodnie z danymi ZUS, prawo do wcześniejszej emerytury mają wyłącznie osoby, które wykonywały pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub wymagających wyjątkowych zdolności psychofizycznych. Wykaz prac o charakterze szkodliwym obejmuje między innymi zatrudnienie w kopalniach, zakładach przetwarzających azbest, produkcji metali ciężkich oraz w jednostkach ratowniczych takich jak GOPR.
Praca w szczególnych warunkach i praca o szczególnym charakterze
Praca w szczególnych warunkach jest definiowana jako praca, która:
- Posiada znaczną szkodliwość dla zdrowia lub znaczny stopień uciążliwości.
- Wymaga wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na własne bezpieczeństwo lub bezpieczeństwo otoczenia.
Do przykładów takich prac należą: prace górnicze, działalność ratowników GOPR oraz zajęcia związane z obróbką azbestu, produkcją ołowiu i kadmu. Natomiast praca w szczególnym charakterze obejmuje:
- Pracę pracowników organów administracji celnej oraz organów kontroli państwowej.
- Pracę dziennikarzy, artystów, nauczycieli oraz żołnierzy zawodowych.
Wcześniejsza emerytura - wniosek
Osoby zainteresowane wcześniejszą emeryturą zobowiązane są złożyć odpowiedni wniosek najpóźniej dzień przed osiągnięciem wieku emerytalnego, tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Do kompletu dokumentów należy dołączyć formularz EMP, wniosek ERP-6 oraz dokumenty potwierdzające okresy pracy w szczególnych warunkach i wysokość wynagrodzenia.
Wcześniejsza emerytura - jakie warunki trzeba spełnić?
Warunkiem koniecznym do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury jest spełnienie określonych kryteriów, takich jak osiągnięcie odpowiedniego wieku emerytalnego, zależnego od rodzaju wykonywanej pracy i płci, oraz posiadanie wymaganego stażu ubezpieczeniowego, wynoszącego 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Niezbędnym warunkiem uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury jest posiadanie potwierdzonego dokumentami stażu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Dodatkowo należy spełnić wymóg braku przynależności do Otwartych Funduszy Emerytalnych lub, w przypadku przynależności, dokonać rezygnacji z uczestnictwa w OFE i przekazania środków na rzecz budżetu państwa.
Komu nie przysługuje wcześniejsza emerytura?
Nie każdy, kto urodził się w latach 1948-1969 i osiągnął odpowiedni wiek, może liczyć na wcześniejszą emeryturę. Szczególnie dotyczy to osób pracujących w trudnych warunkach. Osoby zatrudnione na umowę zlecenie lub prowadzące działalność gospodarczą często mają utrudniony dostęp do tego świadczenia. Dodatkowo, okresy pracy w trudnych warunkach na część etatu mogą nie być w pełni wliczane do stażu uprawniającego do wcześniejszej emerytury.
Okres służby wojskowej stanowi istotną przeszkodę w nabyciu prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, gdyż nie jest on wliczany do stażu pracy branego pod uwagę przy ustalaniu wysokości świadczenia emerytalnego. Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych może nie uwzględnić okresów pobierania wynagrodzenia chorobowego czy świadczeń z ubezpieczenia społecznego w przypadku choroby lub macierzyństwa, co negatywnie wpływa na wysokość przyszłej emerytury. Co więcej, okresy pobierania świadczeń rehabilitacyjnych lub korzystania z urlopu zdrowotnego nie są wliczane do okresu składkowego.