Rząd chce stworzyć bazę podatników VAT. Ma ona ustrzec przed uczestnictwem w karuzeli VAT

"Celem projektowanej ustawy jest dalsze uszczelnienie systemu podatku od towarów i usług oraz zminimalizowanie ryzyka nieświadomego udziału podatników w karuzelach VAT" - podkreśla ministerstwo finansów w uzasadnieniu do projektu.

Jak wyjaśniono, proponowane zmiany przewidują połączenie w jednej bazie informacji zawartych w dwóch wykazach, tj.: podatników, których naczelnik urzędu skarbowego nie zarejestrował lub którzy zostali wykreśleni z rejestru jako podatnicy VAT oraz podatników, których rejestracja została przywrócona. Wykaz zostanie rozszerzony o podmioty zarejestrowane jako podatnicy VAT, czyli o dane dotyczące statusu podatników VAT czynnych i zwolnionych z VAT.

"Utworzenie jednej bazy zawierającej wszystkie informacje o statusie podatników VAT ułatwi i przyśpieszy proces wyszukiwania danych o podmiotach zawartych w tym wykazie przez zainteresowanych kontrahentów. Informacje zamieszczone w wykazie będzie można wyszukiwać według numeru NIP lub fragmentu nazwy (nazwiska) wyszukiwanego podmiotu" - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Projekt zakłada, że baza będzie prowadzona przez szefa KAS w postaci elektronicznej na stronie resortu finansów - będzie aktualizowana na bieżąco, tj. w każdy dzień roboczy, raz na dobę.

Zdaniem resortu finansów wykaz będzie stanowił bardzo ważne narzędzie dla podatników, którzy będą mieli możliwość weryfikacji informacji o swoich kontrahentach, a więc informacji przede wszystkim o aktualnym statusie rejestracji kontrahentów na wybrany dzień dla celów VAT w okresie wskazanym w projekcie. "Możliwość dokonania takiej weryfikacji w sposób istotny ograniczy ryzyko wplątania podatników w oszukańczy proceder zmierzający do wyłudzenia VAT" - zauważono.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, wykaz będzie zawierał m.in. dane: firmę (nazwę) lub imię i nazwisko; numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku; numer identyfikacyjny REGON; numer PESEL; adres siedziby; adres stałego miejsca prowadzenia działalności; imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL; daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT; numery rachunków rozliczeniowych wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym.

Według MF zamieszczenie w wykazie daty rejestracji, odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT ułatwi sprawną identyfikację kontrahentów, którzy przykładowo zostali wykreśleni z rejestru (spełniali przesłanki do ich wykreślenia) lecz wykazali, że faktycznie prowadzą działalność gospodarczą i zostali przywróceni do rejestru.

Resort finansów informuje, że podatnicy będą mieli możliwość prześledzenia całej historii rejestracji kontrahentów dla celów VAT, co umożliwi im weryfikację, jaki był w wybranym momencie status kontrahenta. "Publikowanie tego wykazu oraz bezpłatny i szybki dostęp podatników do aktualnych danych o swoich kontrahentach powinno również przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i pewności obrotu gospodarczego" - ocenia MF.

Projekt przewiduje ponadto, że przelewów przekraczających kwotę 15 tys. zł na rachunki inne niż wskazane w wykazie nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. MF tłumaczy, że jeśli kontrahent zrealizuje płatność w kilku transzach i jedna z tych transzy będzie wpłacona na rachunek zamieszczony w wykazie, a pozostałe płatności na rachunki inne niż zamieszczone w wykazie, to tylko w zakresie tych pozostałych płatności kontrahent nie będzie mógł zaliczyć tych kwot do kosztów uzyskania przychodów.

"Dla weryfikacji, czy rachunek kontrahenta znajduje się w wykazie, decydujący będzie dzień zlecenia przelewu bankowi lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, a nie dzień obciążenia rachunku nabywcy bądź uznania rachunku sprzedawcy. Nie jest zasadne, aby przedsiębiorca ponosił konsekwencje w postaci usunięcia zapłaconej kwoty z kosztów uzyskania przychodu w związku z tym, że został wykreślony rachunek jego kontrahenta z wykazu np. w następnym dniu po dniu, w którym zlecił bankowi dokonanie przelewu na ten rachunek" - zapewnia resort finansów w uzasadnieniu.

Zapewniono ponadto, że przedsiębiorca nie poniesie również konsekwencji w sytuacji, gdy kontrahent poda w zgłoszeniu identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym nieaktualny lub błędny rachunek, który zostanie uwidoczniony w wykazie. Wyłączenie z kosztów nie zostanie też zastosowane, gdy podatnik dokona zapłaty na rachunek inny niż zawarty w wykazie, ale powiadomi o tym fiskusa w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.