Azbest, minerał o wyjątkowej odporności na ekstremalne warunki temperaturowe i chemiczne, przez ponad stulecie stanowił podstawowy składnik licznych materiałów budowlanych. W Polsce azbest znajdował przede wszystkim zastosowanie w produkcji pokryć dachowych (charakterystyczne płyty eternitowe), elementów elewacyjnych, rur instalacyjnych, a także był składnikiem licznych urządzeń gospodarstwa domowego i elementów systemów wentylacyjnych oraz kominowych.

Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie

Niebezpieczny azbest

Azbest, mimo szerokiego zastosowania w przeszłości, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Klasyfikowany jako jeden z najgroźniejszych zanieczyszczeń środowiska, charakteryzuje się wyjątkową trwałością. Wdychane włókna azbestowe, niewidoczne dla ludzkiego oka, mogą prowadzić do rozwoju poważnych chorób układu oddechowego.

Reklama

W Polsce od prawie ćwierć wieku zakazane jest wytwarzanie i stosowanie produktów zawierających azbest. Pomimo prowadzonych od lat działań mających na celu usunięcie tego szkodliwego materiału z budynków, wciąż mamy do czynienia z ogromną skalą problemu. Szacuje się, że w kraju znajduje się jeszcze około 14,5 tys. ton wyrobów azbestowych. Chociaż azbest w dobrym stanie nie stanowi bezpośredniego zagrożenia, to wszelkie uszkodzone lub zniszczone elementy muszą zostać niezwłocznie usunięte. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wszystkie wyroby azbestowe powinny zostać wyeliminowane z polskiego środowiska budowlanego do 2032 roku.

Reklama

Obowiązek właścicieli nieruchomości

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że właściciele nieruchomości mają obowiązek sprawdzenia, czy na ich posesji znajdują się materiały zawierające azbest. Po dokonaniu kontroli, muszą ocenić stan techniczny tych wyrobów. Jeśli azbest jest uszkodzony lub zniszczony, należy go niezwłocznie usunąć. Natomiast jeśli jest w dobrym stanie, może być bezpiecznie użytkowany do czasu kolejnej kontroli.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, właściciele i zarządcy nieruchomości, na których znajdują się wyroby zawierające azbest, są zobowiązani do przeprowadzania corocznej inwentaryzacji tych materiałów. Polega ona na sporządzeniu dokładnego spisu z natury wszystkich wyrobów azbestowych znajdujących się na danym obiekcie.

Zgodnie z przepisami, osoby korzystające z wyrobów zawierających azbest są zobowiązane do sporządzenia dwukrotnego egzemplarza informacji o tych wyrobach. Osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej, składają tę informację wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Pozostałe podmioty, w tym przedsiębiorcy, przekazują ją w formie pisemnej marszałkowi województwa.

Właściciele nieruchomości mają czas tylko do końca stycznia

Zgodnie z wymogami Urzędu Miejskiego w Mysłowicach, aktualne informacje należy dostarczać co roku do 31 stycznia, dotyczące okresu poprzedniego roku kalendarzowego. Obowiązek ten utrzymuje się aż do momentu całkowitego zaprzestania użytkowania danego wyrobu i jego ostatecznego usunięcia.

Niezłożenie wymaganej deklaracji dotyczącej wyrobów zawierających azbest może skutkować nałożeniem na właściciela nieruchomości kary finansowej w wysokości od 10 do 20 tysięcy złotych. Ponadto, brak zgłoszenia może uniemożliwić uzyskanie dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze.

Dotacja na usunięcie niebezpiecznego azbestu

Warto zaznaczyć, że na demontaż wyrobów zawierających azbest można uzyskać dofinansowanie. Wiele gmin, takich jak Radomsko, oferuje w tym zakresie specjalne programy. Jak poinformowały władze miejskie, miasto Radomsko pokrywa koszty związane z usunięciem, transportem i unieszkodliwieniem materiałów zawierających azbest, które znajdują się na dachach lub elewacjach budynków położonych na terenie miasta.

Właściciele nieruchomości położonych na terenie miasta Radomska, na których znajdują się obiekty budowlane zawierające azbest, w szczególności pokrycia dachowe, mogą ubiegać się o dofinansowanie kosztów związanych z ich wymianą. Wnioski o przyznanie wsparcia finansowego należy złożyć w Urzędzie Miasta w Radomsku najpóźniej do 10 marca 2025 roku.

Podobna sytuacja ma miejsce na Dolnym Śląsku, gdzie Wrocław konsekwentnie realizuje program dekontaminacji obiektów zawierających azbest. Miasto oferuje mieszkańcom pełne pokrycie kosztów związanych z usuwaniem tego szkodliwego materiału, pod warunkiem złożenia odpowiedniej deklaracji do końca stycznia przyszłego roku. Wszystkie prace są wykonywane przez wyspecjalizowane firmy wybrane przez wrocławski magistrat – czytamy w komunikacie Urzędu Miejskiego.