Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Tylko w pierwszym kwartale 2025 roku, jak podaje portal Bielsk.eu, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło ponad 10 tysięcy wniosków o wyliczenie kapitału początkowego po raz pierwszy. W samym województwie podlaskim było ich 326. Te liczby pokazują, że wiele osób, mimo że pracowało przed 1999 rokiem, wciąż nie zadbało o ustalenie swojego kapitału.
Dlaczego kapitał początkowy jest ważny?
Kapitał początkowy to nic innego, jak suma składek emerytalnych, którą ZUS nalicza na podstawie okresów składkowych i nieskładkowych oraz wysokości naszych zarobków. Jak informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego, w rozmowie z portalem Bielsk.eu, ustalany jest on dla osób urodzonych po 1948 roku, które były zatrudnione lub prowadziły działalność gospodarczą przed 1999 rokiem.
Jest to niezwykle ważny składnik przyszłej emerytury. Im wyższy kapitał początkowy, tym większa podstawa do jej obliczenia, co bezpośrednio przekłada się na wyższe świadczenie. Do wyliczeń emerytury, oprócz zwaloryzowanego kapitału początkowego, ZUS uwzględnia również zwaloryzowane składki zgromadzone na koncie emerytalnym od stycznia 1999 roku oraz średnie dalsze trwanie życia.
Kto powinien złożyć wniosek?
Każda osoba, która może udokumentować zatrudnienie do 31 grudnia 1998 roku, powinna jak najszybciej złożyć wniosek o naliczenie kapitału początkowego. Dlaczego? Jak czytamy na portalu Bielsk.eu, pozwala to uniknąć pobierania zaniżonego świadczenia w przyszłości. Nie można z tym zwlekać, ponieważ wiele zakładów pracy zostało zlikwidowanych lub przekształconych, co może znacząco utrudnić zdobycie dokumentów potwierdzających zatrudnienie i wysokość zarobków sprzed ponad 25 lat.
Rzeczniczka ZUS-u, cytowana przez portal, przestrzega: Osoby, które legitymują się długim stażem pracy przed 1999 rokiem, a nie przedłożyły żadnej dokumentacji, powinny być świadome, że brak kapitału początkowego może znacząco obniżyć wysokość ich świadczenia.
Nie tylko urodzeni po 1948 roku
Co ciekawe, jak podaje Bielsk.eu, kapitał początkowy może być również wyliczony dla niektórych emerytów urodzonych przed 1949 rokiem. Muszą oni jednak spełnić kilka warunków:
- osiągnąć powszechny wiek emerytalny po 31 grudnia 1998 roku,
- złożyć wniosek o emeryturę z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego po 31 grudnia 2008 roku i wystąpić o wyliczenie emerytury według nowych zasad,
- posiadać wymagany staż ubezpieczeniowy (co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn),
- po osiągnięciu powszechnego wieku kontynuować pracę i opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Jak złożyć wniosek i jakie dokumenty przygotować?
Wniosek o wyliczenie kapitału początkowego (formularz ZUS EKP) należy złożyć najpóźniej w momencie składania dokumentów o emeryturę. Do wniosku trzeba dołączyć informację o okresach składkowych i nieskładkowych na druku ZUS ERP-6. Portal Bielsk.eu wskazuje, że wymagane będą również dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczeniowe sprzed 1999 roku, takie jak:
- świadectwa pracy lub zaświadczenia pracodawców,
- legitymacje ubezpieczeniowe (z wpisami o zatrudnieniu),
- zaświadczenia z Urzędu Pracy,
- zaświadczenia z Ośrodka Pomocy Społecznej (jeśli pobierano stałe zasiłki z opieki społecznej, od których opłacano składki),
- książeczka wojskowa,
- zaświadczenie z instytucji, w której pełniono służbę zawodową,
- zaświadczenie z uczelni lub dyplom z informacją o ukończeniu studiów i czasie trwania nauki.
Potwierdzenie wysokości wynagrodzenia
Oprócz dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia, konieczne jest również dołączenie tych, które potwierdzą wysokość wynagrodzenia sprzed 1999 roku. Portal Bielsk.eu wymienia między innymi:
- zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, wystawione przez pracodawcę lub jego następcę prawnego (może być na formularzu ERP-7),
- legitymację ubezpieczeniową z wpisami o zatrudnieniu i wynagrodzeniu,
- kopie dokumentacji płacowej sporządzonej przez archiwum, które gromadzi dokumentację zlikwidowanych zakładów pracy, lub uwierzytelnione kopie dokumentacji płacowej sporządzonej przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.