W polskim systemie emerytalnym, aby otrzymać minimalną emeryturę, konieczne jest przepracowanie określonej liczby lat. Obecnie minimalna emerytura wynosi 1780,96 zł brutto (1620,25 zł netto). Kobiety muszą przepracować co najmniej 20 lat, a mężczyźni 25 lat, aby kwalifikować się do tego świadczenia.
Obserwuj kanał Dziennik.pl na WhatsAppie
Sytuacja zmienia się, gdy osoba chce przejść na emeryturę mając jedynie 15-letni staż pracy - przykładowo w wieku 60 lub 65 lat. W takim przypadku świadczenia emerytalne mogą być niższe, niż minimalna emerytura określona przez ZUS.
Kto ma prawo do emerytury?
Osoby urodzone do 31 grudnia 1948 roku muszą spełnić określone warunki, aby przejść na emeryturę. Kobieta musi mieć udokumentowany staż pracy wynoszący co najmniej 20 lat, natomiast mężczyzna – co najmniej 25 lat. Dodatkowo kobieta powinna osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat, a mężczyzna – 65 lat.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku podlegają innym zasadom. Aby otrzymać emeryturę, konieczne jest osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego – czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn – oraz opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne lub emerytalno-rentowe przez co najmniej 1 dzień, zarówno jako pracownik, jak i osoba prowadząca działalność gospodarczą. Ponadto nie może być przyznanej emerytury z powodu ukończenia podwyższonego wieku emerytalnego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje emeryturę od miesiąca złożenia wniosku, jednak nie wcześniej niż od dnia osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Wysokość emerytury
Wysokość emerytury zależy od kwoty składek zwaloryzowanych na koncie w ZUS oraz dodatkowych czynników, takich jak:
- Kapitał początkowy zwaloryzowany (dotyczy osób pracujących na umowie oskładkowanej przed 1999 rokiem).
- Środki zgromadzone na subkoncie.
- Średnie dalsze trwanie życia (GUS aktualizuje te dane rocznie pod koniec marca).
Warto zaznaczyć, że do stażu pracy wlicza się także okresy nauki w różnych typach szkół: 3 lata po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej, 4 lata po liceum, 5 lat po technikum lub średniej szkole zawodowej, 6 lat po szkole policealnej oraz 8 lat po szkole wyższej. Ważne jest, że te okresy nie są sumowane; do stażu pracy zalicza się tylko najkorzystniejszy dla osoby ubiegającej się o świadczenie.
W sprawie emerytur istotne są także dwie waloryzacje, które odbywają się w ciągu roku. Waloryzacja marcowa dotyczy wypłacanych już emerytur i podnosi ich wartość. Natomiast waloryzacja czerwcowa wpływa na przyszłe świadczenia emerytalne, ponieważ dotyczy zwaloryzowania składek zgromadzonych na kontach w ZUS.
Jaka emerytura po 15 latach pracy?
Osoba, która przez 15 lat pracowała za minimalną płacę, nie ma pewności, że otrzyma minimalną emeryturę, nawet jeśli osiągnęła wiek emerytalny w wieku 60 lat. Choć kobiety mogą kwalifikować się do minimalnej emerytury po 20 latach pracy, przepracowanie jedynie 3/4 tego czasu, czyli 15 lat, nie gwarantuje otrzymania 75% najniższego ustawowego świadczenia. Jedynym warunkiem jest posiadanie 20 lat stażu pracy dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn, aby móc liczyć na minimalne świadczenie emerytalne.
Jeśli ktoś pracował przez 15 lat, zarabiając nieznacznie powyżej minimalnej krajowej, to po osiągnięciu wieku emerytalnego i zdecydowaniu się na emeryturę, może spodziewać się świadczenia wynoszącego około 500-700 zł miesięcznie. Ostateczna wysokość emerytury zależy jednak od wielu indywidualnych czynników, więc podane kwoty mogą się różnić. Oczywiście, im wyższe są nasze zarobki i składki, tym większa będzie nasza emerytura.