Wizja, że pieniądze z ZUS zastępują zarobki, a senior spędza czas, podróżując po świecie, opiekując się wnukami lub choćby siedząc przed telewizorem, odejdzie w zapomnienie, bo będzie dostępna tylko dla nielicznych. Na zakończenie pracy po sześćdziesiątce będzie stać bogatych albo nielicznych oszczędzających przez całe życie. Dla pozostałych wypłata z ZUS zamieni się w dodatkowy dochód, zaś kontynuowanie pracy będzie niezbędne – dla jednych, aby opłacić rachunki, dla innych – aby nie obniżać poziomu życia.

Worktirement

Choć idea "odpoczynku na starość" wydaje się stara jak świat, w rzeczywistości jest nowa. Przez wieki ludzie pracowali, dopóki pozwalały im na to siły, a potem, dopóki żyli, opiekowali się wnukami. Gdy choroby przykuwały ich do łóżek, byli zdani na łaskę członków rodziny. A z tym różnie bywało. Gdy kanclerz Otto von Bismarck tworzył w 1883 r. w Niemczech ubezpieczenie emerytalne, dla osób niezamożnych możliwość uzyskiwania stałego dochodu na starość była wielką rewolucją. Jednak to, co dziś nazywamy wiekiem emerytalnym, ustanowiono wówczas na 70 lat.
ZUS czy IKE, co się bardziej opłaca po likwidacji OFE? [ANALIZA]
ZUS czy IKE, co się bardziej opłaca po likwidacji OFE? [ANALIZA]

Zobacz również
Reklama
W międzywojennej Polsce wiek emerytalny wynosił tyle, ile obecnie, ale wtedy długość życia była zdecydowanie krótsza. Po wojnie wiele grup zawodowych otrzymało przywileje, a jednocześnie cały czas rosła średnia długość życia. Początkowe proporcje osób finansujących system emerytalny i pobierających wypłaty były korzystne, ale od jakiegoś czasu we wszystkich krajach rozwiniętych ulegają one zachwianiu. Większość państw ogranicza więc prawo do emerytury w najprostszy sposób – podwyższa wiek, w którym można ją otrzymać. Tak zrobiły chociażby Niemcy i Wielka Brytania, w których granica ta zbliża się do 70 lat, a Szwecja zapowiada, że dojdzie nawet do 75 lat. To może jednak nie wystarczyć, bo Europa się starzeje.
Wypłata trzynastej emerytury w 2020 r. Wiadomo, kiedy pieniądze trafią do emerytów
Wypłata trzynastej emerytury w 2020 r. Wiadomo, kiedy pieniądze trafią do emerytów

Zobacz również
Koniecznością będzie praca po osiągnięciu wieku emerytalnego. I nie będzie to dorabianie, lecz zarabianie. To zjawisko nasila się w USA, gdzie zyskało nawet nazwę – worktirement (połączenie "work" – praca i "retirement" – emerytura). Coraz więcej Amerykanów po 65. roku życia pracuje – obecnie to prawie jedna na cztery osoby, a Bureau of Labor Statistics prognozuje, że odesetek ten będzie się zwiększać. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka, ale, jak dowodzą badania, głównym powodem są pieniądze – nawet dla dwóch trzecich pracujących seniorów. Otrzymywane świadczenia nie wystarczają im na pokrycie potrzeb, choć otrzymują je nie tylko z publicznego filaru (odpowiednika ZUS), lecz także z prywatnego. Pierwszy to system repartycyjny – finansowany jest z wpłat pracujących, a obliczany z osiąganego wynagrodzenia. Pełną emeryturę można z niego otrzymać po ukończeniu 67. roku życia. Istnieje również zróżnicowany filar prywatny, gdzie najbardziej popularny jest program 401(k), w którym oszczędza pracownik, a dopłaca do niego pracodawca. Środki z tego programu mogą być inwestowane, np. w akcje.