Specjalna emerytura z ZUS dla określonych roczników

Zgodnie z obowiązującymi przepisami o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) umożliwia przejście na wcześniejszą emeryturę osobom urodzonym w szerokim przedziale lat, a mianowicie między 1949 a 1969 rokiem, pod warunkiem wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Reklama

Uprawnieni do specjalnej emerytury ze względu na warunki pracy

Prawo do skorzystania z wcześniejszego świadczenia emerytalnego przysługuje osobom, które przez długi czas pracowały w warunkach uznanych za szkodliwe dla zdrowia lub szczególnie obciążające. Do takich miejsc zalicza się między innymi górnictwo, hutnictwo oraz zakłady przemysłowe, gdzie pracownicy byli narażeni na kontakt z toksycznymi substancjami, takimi jak kadm i ołów, a także na długotrwałe oddziaływanie hałasu i wibracji. Z uwagi na przyspieszone zużycie organizmu wynikające z tych obciążeń, ustawodawca przewidział dla tych osób możliwość wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej. Do kategorii zawodów i sektorów, które z uwagi na specyficzne, często niekorzystne dla zdrowia warunki pracy, uprawniają do wcześniejszej emerytury, zalicza się wiele profesji, między innymi w:

  • Energetyce (ze względu na kontakt z wysokimi napięciami i promieniowaniem).
  • Przemyśle chemicznym (kontakt z substancjami toksycznymi).
  • Budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych (narażenie na pyły, hałas i wibracje).
  • Leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym (narażenie na czynniki atmosferyczne, urazy mechaniczne i substancje drażniące).
  • Przemyśle lekkim (długotrwałe obciążenia układu ruchu i oddziaływanie szkodliwych substancji).
  • Transporcie i łączności (stres, zmęczenie, wibracje i hałas).
  • Gospodarce komunalnej (kontakt z odpadami, patogenami i toksynami).
  • Rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym (czynniki atmosferyczne, chemikalia i urazy mechaniczne).
  • Przemyśle poligraficznym (narażenie na pyły, farby drukarskie i substancje chemiczne drażniące drogi oddechowe i skórę).
  • Służbie zdrowia i opiece społecznej (kontakt z patogenami i substancjami toksycznymi, zwłaszcza na oddziałach zakaźnych lub onkologicznych).
  • Zespołach formujących szkło (narażenie na wysokie temperatury i promieniowanie cieplne).
  • Statkach żeglugi powietrznej (nieregularny rytm pracy i czynniki środowiskowe).
  • Portach morskich (hałas, wibracje, pyły i ryzyko urazów mechanicznych).
Reklama

Kryteria uzyskania wcześniejszej emerytury

ZUS precyzuje, że prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje tym, którzy spełnili określone wymagania przed końcem 2008 roku. Niezbędne jest osiągnięcie wymaganego wieku emerytalnego, udokumentowanie odpowiedniego stażu pracy (obejmującego okresy składkowe i nieskładkowe) oraz wykazanie wymaganego okresu pracy w trudnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Ponadto, warunkiem jest nieuczestniczenie w Otwartym Funduszu Emerytalnym (OFE) lub zrzeczenie się zgromadzonych w nim środków na rzecz budżetu państwa. Dodatkowe regulacje dotyczą osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku. Muszą one również spełnić określone warunki przed 1 stycznia 1999 roku, nie być uczestnikami OFE lub zrezygnować z środków OFE. Wymagany jest odpowiedni staż pracy oraz praca w trudnych warunkach, o szczególnym charakterze lub co najmniej pięcioletni staż pracy w górnictwie (praca pod ziemią lub na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, a także kopalniach otworowych siarki). W przypadku pracowników górnictwa, wiek emerytalny jest dodatkowo obniżany o sześć miesięcy za każdy rok pracy górniczej.

Specjalna emerytura. Procedura składania wniosku i odwołania

Wniosek o wcześniejszą emeryturę może zostać złożony najwcześniej na 30 dni przed datą spełnienia wszystkich warunków uprawniających do świadczenia. Złożenie wniosku przed tym terminem skutkuje jego odrzuceniem. Jeśli wniosek zostanie złożony po spełnieniu warunków, emerytura jest naliczana od miesiąca, w którym wniosek wpłynął do ZUS. W przypadku braku zgody na decyzję ZUS, przysługuje prawo do odwołania. Odwołanie należy złożyć w oddziale ZUS, który wydał decyzję, a ten jest zobowiązany przekazać je do sądu. Termin na złożenie odwołania wynosi miesiąc od dnia otrzymania decyzji, a sama procedura odwoławcza jest bezpłatna.