Zgodnie z zapisami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, umowę o zarządzanie oraz o prowadzenie PPK pracodawca będzie mógł zawrzeć z jedną z następujących instytucji finansowych, które zostały umieszczone w ewidencji PPK:
- Funduszem inwestycyjnym, zarządzanym przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych
- Funduszem emerytalnym zarządzanym przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne lub Pracownicze Towarzystwo Emerytalne
- Zakładem Ubezpieczeń
Muszą one spełniać ściśle określone warunki, by dać gwarancje jak największego bezpieczeństwa środków, a więc:
- mieć co najmniej 3 lata doświadczenia w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi typu otwartego, funduszami emerytalnymi lub otwartymi funduszami emerytalnymi, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – co najmniej 3 lata doświadczenia w oferowaniu ubezpieczeń z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym;
- posiadać kapitał własny, a w przypadku zakładów ubezpieczeń – dopuszczone środki własne, w wysokości co najmniej 25 mln zł, w tym co najmniej 10 mln zł w środkach płynnych;
- zarządzać odpowiednią liczbą funduszy lub subfunduszy zdefiniowanej daty, których polityka inwestycyjna będzie się automatycznie zmieniała wraz z wiekiem uczestnika PPK.
Należy jednak zawsze pamiętać, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane, gdyż pewien poziom ryzyka jest nierozerwalnie powiązany z inwestowaniem środków w PPK.
Fundusze zdefiniowanej daty
Wybrane instytucje finansowe, w których znajdzie się rachunek PPK pracownika, będą inwestować pieniądze różnicując poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika.
Ustawodawca podzielił aktywa funduszy PPK na dwie części: dłużną oraz kapitałową. Część dłużna obejmuje aktywa lokowane w instrumentach, które nie są obarczone wysokim ryzykiem finansowym, takie jak: np. obligacje, bony skarbowe, listy zastawne, a ponadto depozyty bankowe. Część udziałowa jest inwestowana np. w akcje, co daje większą możliwość osiągnięcia wysokiej stopy zwrotu z inwestycji, ale jednocześnie pociąga za sobą większe ryzyko inwestycyjne.
Zależnie od wieku środki gromadzone w PPK będą lokowane w funduszu zdefiniowanej daty dedykowanym dla wieku uczestnika PPK. Im młodszy, tym bardziej agresywne instrumenty finansowe, obarczone większym ryzykiem będą stosowane. Wraz ze zbliżaniem się pracownika do wieku 60. roku życia, stopniowo zwiększane będą udziały w aktywach funduszu PPK bezpiecznych instrumentów o charakterze dłużnym. W praktyce 20 lat przed osiągnięciem 60.roku życia, fundusz zdefiniowanej daty będzie utrzymywać część udziałową na poziomie nie mniejszym niż 60 proc. , a nie większym niż 80 proc. wartości aktywów funduszu. Część dłużną utrzyma na poziomie nie mniejszym niż 20 proc. i nie większym niż 40 proc. wartości aktywów funduszu.
Im bliżej 60. roku życia te proporcje ulegną zmianom, które sprowadzą się do zwiększania części dłużnej. Gdy fundusz osiągnie zdefiniowaną datę, wówczas poziom części udziałowej nie może być większy niż 15 proc., a udział części dłużnej nie może być mniejszy niż 85 proc. wartości aktywów funduszu.
Nadzór KNF nad PPK
Mimo tych zabezpieczeń, ustawodawca przewidział oczywiście nadzór nad funkcjonowaniem PPK.
Organem sprawującym nadzór nad funkcjonowaniem PPK w zakresie działalności towarzystw funduszy inwestycyjnych, PTE, pracowniczych towarzystw emerytalnych, zakładów ubezpieczeń oraz funduszy inwestycyjnych i funduszy emerytalnych z uwzględnieniem zgodności z prawem oraz interesu uczestników PPK jest Komisja Nadzoru Finansowego (KNF).
To właśnie do niej instytucje finansowe prowadzące PPK, co kwartał będą przekazywały informacje, odpowiednio do dnia 31 maja, 31 sierpnia, 30 listopada i do ostatniego dnia lutego każdego roku, za kwartał poprzedni, według stanu na ostatni dzień roboczy kwartału będący dniem wyceny, a w przypadku ostatniego kwartału roku obrotowego – na dzień bilansowy.
Konieczne będzie podanie informacji m.in. o liczbie uczestników PPK, sumie wpłat do PPK, wartości aktywów netto i osiągniętych stopach zwrotu.
Jakie będą zadania KNF?
- monitorowanie i analizowanie sytuacji finansowej podmiotów prowadzących PPK,
- monitorowanie, czy postępują zgodnie z prawem,
- monitorowanie, czy postępują zgodnie z interesem uczestników PPK
- rozpoznawanie zagrożeń w ich funkcjonowaniu.
W terminach odpowiednio do dnia: 30 czerwca, 30 września, 31 grudnia i 31 marca każdego roku, organ nadzoru udostępnia na swojej stronie internetowej, zbiorczą informację statystyczną dotyczącą funkcjonowania PPK w poprzednim kwartale kalendarzowym, opracowaną na podstawie otrzymanych danych zawartych w kwartalnej informacji, o których mowa powyżej.
KNF będzie mieć prawo do nakładania sankcji na instytucje finansowe.
Jeśli dojdzie do stwierdzenia niezgodności z prawem funkcjonowania PPK w zakresie działalności towarzystwa funduszy inwestycyjnych, PTE, pracowniczego towarzystwa emerytalnego, zakładu ubezpieczeń, funduszy inwestycyjnych lub funduszy emerytalnych , wtedy stosuje się przepisy ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz odpowiednio przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych, ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, o nadzorze nad rynkiem kapitałowym oraz ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym.
PIP też skontroluje PPK
W związku z wejściem w życie ustawy o pracowniczych planach kapitałowych także PIP planuje kontrole. Będą one dotyczyć w szczególności obowiązku zawierania umów o prowadzenie PPK i umów o zarządzanie PPK, a także obowiązku dokonywania wpłat do PPK.