Subskrybuj nas na Youtube
Według badania przeprowadzonego przez CBOS w porównaniu z poprzednim rokiem o 200 zł, czyli 20 proc. kwoty ubiegłorocznej, wzrosła także wartość mediany deklarowanych wydatków, która w tym roku wynosi 1200 zł.
Wzrost wydatków przekraczających 1500 zł
Porównując rok do roku wskazane przez rodziców kwoty w przedziałach, można zauważyć, iż obecnie wyraźnie przybyło deklarujących wydatki przekraczające 1500 zł i jest to wzrost o 10 pkt proc. Z drugiej strony najbardziej zmniejszyła się grupa badanych deklarujących wydatki mieszczące się w przedziale od 301 zł do 500 zł. Najczęściej na potrzeby dzieci związane z rozpoczęciem roku szkolnego 2022/2023 wydawano łącznie 1000 zł i jest to wartość modalna, którą wymienił co piąty badany.
"Tak jak w poprzednich badaniach wysokość ogólnych kwot przeznaczanych przez rodziców na potrzeby edukacyjne dzieci w związku z rozpoczęciem nowego roku szkolnego zależy przede wszystkim od liczby uczniów w rodzinie, a im jest ona większa, tym istotnie statystycznie wyższa jest średnia deklarowanych kwot" - przypomniano w badaniu.
Wydatki zależnie od liczby dzieci
W przypadku rodzin z jednym dzieckiem łączne wydatki na wyprawkę szkolną wyniosły średnio 1139 zł, łącznie dla dwojga uczniów było to średnio 1789 zł, natomiast w rodzinach z co najmniej trojgiem dzieci średnio wydano 2383 zł. Różnice widoczne są także w wysokości median wydatków szkolnych poniesionych przez poszczególne typy rodzin (odpowiednio wynoszą one: 1000 zł, 1600 zł i 2000 zł).
Jak wynika z badania, deklarowane wydatki w przeliczeniu na jednego ucznia w rodzinie również wzrosły stosunku do tych ubiegłorocznych. Na początku tego roku szkolnego rodzice wydali przeciętnie – w przeliczeniu na jedno dziecko – 991 zł (średnia), czyli o 151 zł więcej niż przed rokiem. Jeszcze bardziej, bo o 250 zł zwiększyła się w porównaniu z poprzednim rokiem mediana wydatków szkolnych per capita, która wyniosła w tym roku 1000 zł. Najbardziej wzrosły wydatki per capita w rodzinach z dwójką dzieci w wieku szkolnym, a następnie – w niewiele mniejszym stopniu – wydatki rodzin, w których jest tylko jeden uczeń. Znacznie mniejszy wzrost deklarowanych wydatków w przeliczeniu na jedno dziecko odnotowano natomiast w rodzinach, które mają co najmniej trójkę dzieci w wieku szkolnym.
Wydatki na zajęcia pozaszkolne
W badaniu sprawdzono także wydatki rodziców na dodatkowe zajęcia pozaszkolne dzieci. Na początku bieżącego roku szkolnego odnotowano znaczący wzrost odsetka rodziców deklarujących posyłanie lub zamiar posyłania dzieci na dodatkowe płatne zajęcia. Taką chęć zadeklarowało 65 proc. rodziców, czyli jest to wzrost o 9 pkt proc. względem ubiegłego roku. Jak tłumaczy CBOS, może to oznaczać powrót do poziomu notowanego po wprowadzeniu programu 500+, a przed pandemią COVID-19.
"Przeprowadzane w ostatnich latach wielozmiennowe analizy statystyczne od lat wykazują, iż na decyzję o posłaniu dzieci na płatne zajęcia pozalekcyjne wpływa przede wszystkim poziom wykształcenia rodziców, a im jest on wyższy, tym szanse dzieci na korzystanie z takich zajęć są większe" - wskazano. 85 proc. rodziców z wyższym wykształceniem zadeklarowało finansowanie swoim dzieciom zajęć dodatkowych. Na finansowanie pozalekcyjnych zajęć decyduje się w tym roku także 62 proc. rodziców ze średnim wykształceniem i 48 proc. z zasadniczym zawodowym lub niższym.
Jak podkreślono, znacznie większe prawdopodobieństwo uczęszczania na płatne zajęcia edukacyjne czy ogólnorozwojowe mają dzieci mieszkające w miastach niż dzieci wiejskie.
Wśród najpopularniejszych rodzajów płatnych zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym znalazła się nauka języków obcych (39 proc.), zajęcia sportowe (36 proc.), korepetycje i kursy przygotowawcze (26 proc.) oraz zajęcia artystyczne (17 proc.).
Duża rozpiętość deklarowanych kwot
Łączne deklarowane kwoty, jakie rodzice przeznaczają miesięcznie na finansowanie dodatkowych zajęć dla wszystkich swoich dzieci w wieku szkolnym, charakteryzują się dużą rozpiętością - od 50 zł do 10 000 zł miesięcznie. Średnia tegorocznych deklarowanych miesięcznych wydatków wynosi 699 zł i jest ona wyższa od ubiegłorocznej o 114 zł. W porównaniu z rokiem ubiegłym jeszcze bardziej wzrosły średnie miesięczne wydatki na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub ogólnorozwojowe w przeliczeniu na jedno dziecko i obecnie wynoszą one 571 zł.
Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode od 3 do 13 października 2022 na reprezentatywnej imiennej próbie liczącej 1041 pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL.
Autorka: Aleksandra Kiełczykowska