Chodzi o projekt ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024, który "wprowadza możliwość udzielenia wsparcia finansowego określonym grupom przedsiębiorców w oparciu o programy rządowe".
Przyszłe ceny energii i gazu w Polsce
Jak podała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, m.in. analiza danych w zakresie kształtowania się przyszłych cen energii elektrycznej i gazu w Polsce, prowadzi "do konieczności przyjęcia podstaw prawnych, umożliwiających Radzie Ministrów przyjmowanie programów pomocowych dla określonych grup przedsiębiorców w oparciu o bieżącą analizę sytuacji gospodarczej".
Wskazano, że istotą rozwiązań ujętych w projekcie, za którego przygotowanie odpowiada resort rozwoju i technologii, jest "umożliwienie Radzie Ministrów przyjmowania programów pomocowych dla przedsiębiorstw, które ponoszą dodatkowe koszty w związku z nagłymi wzrostami cen energii elektrycznej i gazu ziemnego". Dodano, że kluczowe jest zapewnienie odpowiednich środków wsparcia dostosowanych do warunków rynkowych. "Z tego też względu Rada Ministrów powinna mieć możliwość elastycznego opracowania i implementacji mechanizmów łagodzących szoki gospodarcze spowodowane sytuacją na rynku energii" - oceniono.
Jak stwierdzono, część polskich firm np. z branż ceramicznej czy hutniczej już dziś zmuszona jest wstrzymywać produkcję swoich wyrobów. Biorąc pod uwagę wielkość przedsiębiorstw działających w tych branżach, często będących znaczącym zatrudniającym na lokalnym rynku pracy, stanowi to zagrożenie dla wielu tysięcy miejsc pracy - oceniono.
Regulacje w formie odrębnej ustawy
W opinii projektodawcy "konieczne jest wprowadzenie regulacji w formie odrębnej ustawy z uwagi na złożony charakter wprowadzanego systemu wsparcia przedsiębiorstw". Zwrócono uwagę, że ustawa określa ramy dla programów wsparcia przedsiębiorców w oparciu o uchwałę rządu.
Jak wyjaśniono, rząd w przypadku opracowania programu wskaże operatora, który będzie odpowiedzialny za jego realizację w oparciu o zawartą umowę.
Proponowane przepisy, jak zaznaczono, wprowadzają zmiany w ustawie o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych, dzięki którym "Dysponent Funduszu Rekompensat Pośrednich kosztów Emisji za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych może zaciągać kredyty i pożyczki na finansowanie niniejszego programu rządowego".
Przekazanie nadwyżki środków
Możliwe ma być też przekazanie nadwyżki środków po wypłacie rekompensat z funduszu na program łagodzący wzrost cen energii elektrycznej i gazu ziemnego. "W ustawie prawo ochrony środowiska wprowadza się rozwiązania umożliwiające bycie operatorem przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej" - wskazano. Podkreślono, że do czasu notyfikacji programu pomocowego pomoc publiczna nie będzie wypłacana.
Przypomniano, że od połowy 2021 r. postępuje gwałtowny wzrost cen surowców energetycznych. "Jego źródłem początkowo była konfrontacyjna polityka handlowa Rosji, a następnie agresja tego kraju na Ukrainę oraz zdecydowana reakcja Polski i Unii Europejskiej w postaci embarg i ograniczeń importu, a także środki odwetowe zastosowane przez Rosję" - stwierdzono. Dodano, że spowodowało to ograniczenie importu paliw kopalnych i gazu do państw europejskich, co z kolei przełożyło się na wzrost ich cen oraz cen energii elektrycznej na europejskim rynku. "Polska nie jest wyjątkiem i również w naszym kraju ceny energii elektrycznej oraz gazu znacząco wzrosły względem tych z roku 2021" - wskazano.
Jak podano, na Towarowej Giełdzie Energii średnia cena gazu w lipcu br. wyniosła 824,4 zł/MWh i była o 380 proc. wyższa niż rok wcześniej. "Energia elektryczna kosztowała w tym samym miesiącu 1125,94 zł/MWh, czyli o 198 proc. więcej niż rok wcześniej" - dodano.
Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to III kwartał 2022 r.
Według wcześniejszych informacji rząd przeznaczy ok. 5-6 mld zł na dofinansowanie do zakupu energii i gazu dla firm energochłonnych.
Autorka: Longina Grzegórską-Szpyt