Mam 65 lat. Jaką emeryturę wypłaci mi ZUS?
Wysokość emerytur w Polsce często budzi frustrację, mimo istnienia minimalnej emerytury, wynoszącej obecnie 1878,91 zł brutto. Rośnie jednak liczba osób pobierających mikroemerytury, czyli świadczenia niższe od minimalnej. Niektórzy seniorzy otrzymują kwoty niewiele niższe od minimalnej, ale są też tacy, których świadczenia nie przekraczają nawet 1 zł. Z danych ZUS wynika, że najniższa emerytura w Polsce to zaledwie 2 grosze, pobierana przez dwie osoby, które pracowały bardzo krótko (dzień lub miesiąc).
Mikroemerytura to świadczenie, które jest znacznie niższe od najniższej emerytury i jest wypłacane osobom, które nie zgromadziły wystarczającego kapitału emerytalnego. Wynika to z niewielkiej kwoty składek do ZUS, np. z krótkiego stażu pracy.
Ma 65 lat. Jaką emeryturę wypłacił mu ZUS?
Przykładem skrajnie niskiej emerytury jest świadczenie 65-latka z Podlasia, który po przepracowaniu 26 dni na umowie cywilnoprawnej otrzymuje z ZUS jedynie 13 groszy miesięcznie. Obecnie około 500 osób w Polsce pobiera emerytury niższe niż 10 zł miesięcznie.
Mikroemerytury w Polsce
Jak podaje interia.pl, problem mikroemerytur wynika z polskiego systemu, który przyznaje prawo do emerytury każdemu, kto osiągnie wiek emerytalny, niezależnie od wysokości odłożonych składek. Jest to paradoksalne, biorąc pod uwagę, że koszt obsługi miesięcznej emerytury (np. 2,71 zł przelewem bankowym, 10,27 zł pocztą) oraz wydanie decyzji o emeryturze (188 zł w 2024 roku) są znacznie wyższe niż wysokość niektórych wypłacanych świadczeń.
Problem mikroemerytur w Polsce narasta lawinowo, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) alarmuje o jego konsekwencjach. W ciągu 10 lat, od 2012 do 2022 roku, liczba mikroemerytur wzrosła dziesięciokrotnie. Patrząc na dłuższy okres, między 2011 a 2024 rokiem, odnotowano aż osiemnastokrotny wzrost. Oto statystyki przedstawiające wzrost liczby seniorów pobierających mikroświadczenia, według danych ZUS:
- 2012: 36 tys.
- 2013: 48 tys.
- 2014: 61 tys.
- 2015: 76 tys.
- 2016: 95,5 tys.
- 2017: 166,5 tys.
- 2018: 219 tys.
- 2019: 261 tys.
- 2020: 310 tys.
- 2021: 337,5 tys.
- 2022: 365 tys.
- 2023: 397 tys.
- 2024: 433,1 tys.
Ostrzeżenia ZUS w sprawie mikroemerytur w Polsce
Była prezes ZUS, prof. Gertruda Uścińska, już w 2021 roku wyrażała zaniepokojenie kondycją systemu emerytalnego, przewidując, że do 2040 roku przeciętne świadczenie emerytalne będzie stanowić zaledwie 40 proc. średniego wynagrodzenia.
Prof. Uścińska podkreślała, że osoby pobierające mikroemerytury to najczęściej ci, którzy przez całe życie opłacali stosunkowo niskie składki emerytalne lub pracowali krócej niż wymagany staż (20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn). Jak zaznaczyła, ZUS wypłaca im świadczenia w wysokości od kilku groszy, jak 1 grosz czy 8 groszy, po 10 złotych, a także 200, 600 czy 1000 złotych. Ostrzegła również, że bez zmian w przepisach liczba osób otrzymujących takie niskie świadczenia będzie stale rosła.