Dorabianie w przypadku osób pobierających zasiłek lub świadczenie przedemerytalne wiąże się z koniecznością przestrzegania określonych limitów przychodów. Przekroczenie tych limitów może skutkować zmniejszeniem lub nawet zawieszeniem wypłaty świadczenia przedemerytalnego przez ZUS. Limity są uzależnione od przeciętnego wynagrodzenia w kraju w roku kalendarzowym poprzedzającym waloryzację.
Świadczenie przedemerytalne a dorabianie. Jakie dokumenty należy dostarczyć do ZUS?
Wszystkie osoby pobierające zasiłek lub świadczenie przedemerytalne, które dodatkowo pracują zobowiązane są dostarczyć do ZUS zaświadczenie o zarobkach.
Do ZUS trzeba dostarczyć zaświadczenie od pracodawcy, najlepiej zawierające szczegółowe dane miesięczne. Natomiast osoby prowadzące własną działalność gospodarczą muszą złożyć oświadczenie, w którym wskażą, jaka jest deklarowana podstawa wymiaru składek. Obowiązek ten obejmuje również dochody uzyskiwane z pracy za granicą oraz wynagrodzenia wynikające z zasiadania w radach nadzorczych.
Termin na dostarczenie zaświadczenia mija 31 maja
Termin na dostarczenie zaświadczenia o zarobkach za okres od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku mija 31 maja. Na podstawie tego dokumentu ZUS rozliczy przyznane świadczenie. W przypadku przekroczenia limitów dorabiania obowiązujących Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zdecydować o zmniejszeniu lub zawieszeniu zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego.
Jakie limity dorabiania obowiązują za okres od 1 marca 2024 do 28 lutego 2025 roku?
Limity dodatkowych zarobków obowiązujące przy świadczeniu lub zasiłku przedemerytalnym są nieco inne niż te przewidziane dla osób pobierających wcześniejsze emerytury lub renty. Ustala się je na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym waloryzację. W okresie od 1 marca 2024 do 28 lutego 2025 roku dopuszczalne i graniczne kwoty przychodu były wyliczane na podstawie średniego przeciętnego wynagrodzenia w 2023 roku, które wynosiło 7155,48 zł miesięcznie, czyli 85 865,76 zł rocznie.
W związku z tym osoby, których przychody przekraczają:
- 25 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za rok 2023, czyli 1788,90 zł miesięcznie (21 466,80 zł rocznie), będą miały zmniejszone świadczenie;
- 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za rok 2023, czyli 5 008,90 zł miesięcznie (60 106,80 zł rocznie), będą miały zawieszone świadczenie.
Ważne! Przepisy przewidują gwarantowaną kwotę świadczenia przedemerytalnego. Jeśli po zmniejszeniu świadczenia należna kwota byłaby niższa niż 897,35 zł miesięcznie (10 768,20 zł rocznie), przysługuje kwota gwarantowana, która wynosi 897,35 zł miesięcznie (10 768,20 zł rocznie).
Dwa sposoby rozliczenia przychodu. ZUS wybierze korzystniejszy wariant
Świadczenia lub zasiłki przedemerytalne mogą być rozliczane na dwa sposoby: miesięcznie albo rocznie. Przy wyborze wariantu rozliczenia ZUS wybierze opcję korzystniejszą dla świadczeniobiorcy.
Przykład:
Pani Zofia od 1 marca 2024 roku do 28 lutego 2025 roku pobierała świadczenie przedemerytalne w pełnej wysokości 1794,70 zł. W maju 2025 roku poinformowała ZUS o uzyskanych w tym czasie przychodach, które wynosiły odpowiednio:
- Marzec 2024 – 1850 zł
- Kwiecień 2024 – 1850 zł
- Maj 2024 – 1700 zł
- Czerwiec 2024 – 1850 zł
- Lipiec 2024 – 1850 zł
- Sierpień 2024 – 1850 zł
- Wrzesień 2024 – 1850 zł
- Październik 2024 – 1800 zł
- Listopad 2024 – 2700 zł
- Grudzień 2024 – 2700 zł
- Styczeń 2025 – 2700 zł
- Luty 2025 – 2700 zł
Z rozliczenia miesięcznego wynika, że:
- za marzec, kwiecień, czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień świadczenie pani Zofii powinno być zmniejszone o 61,10 zł (1 850 zł – 1788,90 zł), a więc łącznie o 366,60 zł (61,10 zł x 6);
- za maj pani Zofii przysługuje świadczenie w pełnej wysokości;
- za październik świadczenie pani Zofii powinno być zmniejszone o 11,10 zł (1800 zł – 1788,90 zł);
- od listopada 2024 r. do lutego 2025 r. przychód pani Zofii przekraczał dopuszczalną kwotę przychodu o 911,10 zł, więc świadczenie za ten okres przysługiwało jej w gwarantowanej kwocie 897,35 zł miesięcznie. Zatem nienależnie pobrane świadczenie w każdym z tych miesięcy wynosi 897,35 zł (1794,70 zł – 897,35 zł), czyli razem 3589,40 zł (897,35 zł x 4).
W przypadku rozliczenia miesięcznego pani Zofia powinna zwrócić 3967,10 zł (366,60 zł + 11,10 zł + 3589,40 zł).
Z rozliczenia rocznego wynika, że:
- roczny przychód pani Zofii wyniósł 25 400 zł przy dopuszczalnej rocznej kwocie w wysokości 21 466,80 zł rocznie.
W przypadku rozliczenia rocznego pani Zofia powinna zwrócić 3933,20 zł (25 400 zł – 21 466,80 zł).
Dla pani Zofii korzystniejsze jest rozliczenie roczne.