Kiedy emerytura honorowa jest przyznawana z urzędu, a kiedy na wniosek?

Świadczenie honorowe to specjalny dodatek finansowy przyznawany osobom, które ukończyły 100 lat życia. Jest to forma uhonorowania długowieczności i wyraz szacunku państwa dla seniorów, którzy osiągnęli tak wyjątkowy wiek. Świadczenie to ma charakter dożywotni – oznacza to, że jest wypłacane od momentu ukończenia 100. roku życia aż do śmierci. Warto podkreślić, że jest to świadczenie niezależne od emerytury czy renty. Stulatek otrzymuje je dodatkowo, bez względu na inne pobierane świadczenia z ZUS, KRUS czy innych systemów ubezpieczeniowych.

Reklama

Kiedy świadczenie honorowe jest przyznawane z urzędu?

Świadczenie honorowe z urzędu:

  • Świadczenie honorowe z urzędu przysługuje osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które ukończyły 100 lat i pobierają świadczenie emerytalno-rentowe (np. emeryturę, rentę). Te osoby otrzymają świadczenie honorowe automatycznie, bez konieczności składania wniosku.
  • Decyzję o przyznaniu świadczenia wyda odpowiedni organ emerytalny lub rentowy (ZUS, KRUS, wojskowy organ emerytalny, ZER MSWiA, BESW lub jednostka organizacyjna wymiaru sprawiedliwości).
  • W przypadku pobierania więcej niż jednego świadczenia emerytalno-rentowego, przysługuje tylko jedno świadczenie honorowe.
  • Jeśli świadczenia wypłacane są przez dwa różne organy, świadczenie honorowe przyzna i będzie wypłacał ZUS.

Kiedy świadczenie honorowe jest przyznawane na wniosek?

Świadczenie honorowe na wniosek:

  • Wniosek o przyznanie świadczenia honorowego muszą złożyć osoby, które nie pobierają świadczeń emerytalno-rentowych, ale spełniają następujące warunki: posiadają obywatelstwo polskie, ukończyły 100 lat, posiadały ośrodek interesów życiowych w Polsce przez co najmniej 10 lat po ukończeniu 16. roku życia.
  • Świadczenie zostanie przyznane od miesiąca złożenia wniosku, ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym osoba ukończyła 100 lat.
  • Formularz wniosku o świadczenie honorowe (ESH) jest dostępny od 1 stycznia 2025 roku na stronie internetowej ZUS oraz w placówkach ZUS.

Świadczenie honorowe a wymagane dokumenty

Jeśli konieczne jest złożenie wniosku, należy przygotować:

  • Wniosek o przyznanie świadczenia honorowego (dostępny w oddziałach ZUS lub na stronie internetowej),
  • Dokument potwierdzający datę urodzenia (dowód osobisty, paszport lub akt urodzenia),
  • Oświadczenie o miejscu zamieszkania na terenie Polski,
  • Informacje o numerze konta bankowego, na które ma być przekazywane świadczenie.

Wysokość świadczenia honorowego w 2025 roku

Od 1 marca 2025 roku, po waloryzacji, świadczenie honorowe wynosi 6589,67 zł brutto miesięcznie. Kwota ta jest corocznie waloryzowana w marcu. Świadczenie honorowe wypłacane przed 1 stycznia 2025 roku zostanie podwyższone do kwoty 6589,67 zł.

Świadczenie honorowe a podatki i składki

Świadczenie honorowe podlega tym samym zasadom opodatkowania co emerytury i renty. W 2025 roku oznacza to, że:

  • Od świadczenia honorowego pobierany jest podatek dochodowy według skali podatkowej,
  • Od świadczenia honorowego pobierana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9 proc.

Warto zaznaczyć, że większość stulatków, ze względu na niskie dochody całkowite, zazwyczaj nie płaci podatku dochodowego od tego świadczenia lub płaci go w minimalnej wysokości.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 18 października 2024 roku o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia (Dz.U. z 2024 r. poz. 1674).
  • Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1631).