Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Czym są emerytury stażowe?
Emerytury stażowe to świadczenie, które umożliwiałoby przejście na emeryturę osobom z długim stażem pracy, niezależnie od ich wieku. Idea ta jest obecna w polskiej debacie publicznej od wielu lat, a jej głównym orędownikiem jest NSZZ "Solidarność".
Dwa projekty ustaw ws. emerytur stażowych
W Sejmie trwają prace nad dwoma projektami ustaw, autorstwa Lewicy oraz inicjatywy obywatelskiej, które mają na celu umożliwić wcześniejsze przejście na emeryturę. Jeden z projektów jest inicjatywą obywatelską, popartą przez ponad 235 tys. podpisów, a drugi został przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Oba projekty zakładają możliwość przejścia na emeryturę przed osiągnięciem obecnego wieku emerytalnego, który wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Warunkiem skorzystania z tego rozwiązania jest posiadanie odpowiedniego stażu pracy.
Dla kogo emerytura stażowa?
Według szacunków portalu prawo.pl, potencjalnymi beneficjentami nowego prawa emerytalnego, które umożliwiłoby wcześniejsze przejście na emeryturę, mogłoby być nawet 340 tysięcy osób. W kolejnych latach do tej grupy dołączałyby kolejne dziesiątki tysięcy. Głównymi beneficjentami byliby:
- pracownicy fizyczni,
- osoby wykonujące zawody obciążające zdrowie (górnicy, pielęgniarki, opiekunowie medyczni),
- rolnicy, kierowcy, budowlańcy,
- kobiety, które wcześnie rozpoczęły pracę i mają niepełny staż ubezpieczeniowy z powodu opieki nad dziećmi.
Osoby te często podkreślają, że pomimo długiego stażu pracy, nie są w stanie kontynuować jej do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego.
Jakie warunki trzeba by było spełnić, żeby móc przejść na emeryturę stażową?
Zarówno w projekcie obywatelskim, jak i ministerialnym, kluczowym warunkiem wcześniejszego przejścia na emeryturę jest długi staż pracy. Oznacza to, że:
- Kobiety musiałyby udokumentować co najmniej 35 lat składkowych (przepracowanych lat, za które odprowadzano składki).
- Mężczyźni musieliby wykazać się minimum 40-letnim stażem pracy.
Dodatkowo, projekt ministerialny wprowadza istotne zastrzeżenie. Samo spełnienie kryterium stażu pracy nie gwarantuje przyznania emerytury stażowej. Wypłata świadczenia będzie możliwa tylko wtedy, gdy jego wyliczona kwota osiągnie lub przekroczy wysokość emerytury minimalnej (w 2024 roku było to 1780,96 zł brutto). Jeśli wyliczona emerytura będzie niższa od minimalnej, zainteresowana osoba będzie musiała poczekać do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, aby móc ubiegać się o świadczenie.
Podsumowując, projekty te dążą do umożliwienia wcześniejszego przejścia na emeryturę osobom z długim stażem pracy, ale projekt ministerialny wprowadza dodatkowe kryterium finansowe, które ma na celu zapewnienie, że wypłacane świadczenia będą na odpowiednim poziomie.
Emerytury stażowe w innych krajach UE
Chociaż w Polsce emerytury stażowe są w trakcie procesu legislacyjnego, podobne rozwiązania istnieją w wielu krajach Unii Europejskiej. W Niemczech osoby z 45-letnim stażem pracy mogą przejść na wcześniejszą emeryturę bez obniżenia świadczenia. We Francji ten okres wynosi 43 lata. Wprowadzenie emerytur stażowych w Polsce byłoby krokiem w kierunku sprawiedliwości społecznej i realnym wsparciem dla tych, którzy zaczęli pracę w młodym wieku, często w trudnych warunkach, i obecnie nie są już w stanie kontynuować pracy.
