Jak działa lokata?

Najczęściej występujące lokaty mogą być liczone w dniach (jedno lub kilkudniowe), w miesiącach lub latach. W momencie składania pieniędzy na lokatę, ustalamy z bankiem oprocentowanie. W ogromnym uproszczeniu można powiedzieć, że pożyczamy bankowi pieniądze na określony czas. Bank inwestuje te pieniądze lub pożycza komuś innemu by na tym zarabiać. By oferta banku była konkurencyjna musi zaproponować wystarczająco wysokie odsetki by jak najwięcej osób zostawiło w nim pieniądze.

Zamrażanie pieniędzy

Jedną z najczęściej podkreślanych wad lokat jest konieczność zamrożenia pieniędzy. Żeby nie ponieść straty, musimy trzymać w banku pieniądze przez ustalony czas. Ewentualna strata to odsetki, które możemy otrzymać. Zwrot kapitału jest gwarantowany. Niektóre banki, w chwili zerwania lokaty przed terminem wypłacają odsetki. Są one jednak pomniejszone.

Oprocentowanie - w skali roku

Kolejnym ważnym elementem jest oprocentowanie. Zawsze podawane jest ono w skali roku. Jeśli wpłacimy 1000 zł na lokatę półroczną, której oprocentowanie w skali rocznej wynosi 5%, to po przepisowych 6 miesiącach otrzymamy odsetki w wysokości 2,5% z 1000 zł, czyli 25 zł. Od odsetek zapłacimy podatek od zysków kapitałowych, tzw. "podatek Belki". Aktualnie wynosi on 19%. Banki same odprowadzają ten podatek, a my klienci otrzymujemy odsetki po jego odliczeniu.

Kapitalizacja
Niezmiernie ważne jest moment dopisania odsetek. Może to być robione codziennie, miesięcznie, kwartalnie lub dopiero po określonym terminie. Im częstsza kapitalizacja, tym lepiej. Przykład: Wpłaciliśmy 1000 zł na półroczną lokatę (kapitalizacja po terminie), której oprocentowanie wynosi 5% Kapitalizacja lokaty następuje co trzy miesiące. Oznacza to, że po trzech miesiącach do 1000 zł doliczane są odsetki w wysokości (5%) : 4 = 1,25%. W tym momencie na lokacie mamy już 1012,50 zł. Zatem po kolejnych trzech miesiącach odsetki w wysokości 1,25% będą liczone od kwoty 1012,50 zł. Ostatecznie po pół roku otrzymujemy kwotę równą w przybliżeniu 1025,15 zł. Jeśli odsetki doliczane byłyby dopiero po upłynięciu terminu lokaty, z 1000 zł po pół roku otrzymalibyśmy 1025 zł.

Poważna różnica powstaje wtedy, gdy liczba okresów kapitalizacji jest duża (na przykład: roczny depozyt i miesięczna kapitalizacja), a oprocentowanie wysokie.

Skąd bank ma pieniądze na odsetki?

Banki to instytucje zajmujące się obrotem środków finansowych. Choć większości z nas kojarzą się z instytucjami mającymi ogromne pieniądze, to tak naprawdę banki nie posiadają własnych pieniędzy.

Wszystkie pieniądze jakie przechowują i jakimi obracają, to środki, które powierzyli im ich klienci. Tak więc bank zajmuje się ruchem środków pieniężnych w dwie strony. Najpierw pieniądze wpływają do banku, a potem bank pożycza je ludziom. Oczywiście ten ruch pieniędzy w obie strony odbywa się równocześnie. Oprocentowanie kredytu zawsze jest wyższe niż lokaty. Ta różnica, to zysk banku. Oczywiście instytucja finansowa może pieniądze zgromadzone na lokacie inwestować np. na giełdzie.